چکیده:
گردشگری مذهبی، گونهای از گردشگری است که به دلیل ریشه داشتن در فرهنگ دینی، نقش مهمی در توسعه فرهنگی و اقتصادی ایران دارد و ظرفیتهای زیادی برای توسعه خدمات گردشگری در مناطق مختلف کشور بخصوص روستاهای مورد مطالعه می¬باشد. اهمیت این نوع گردشگری بهگونهای است که در بند 34 سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با عنوان گسترش قطبهای گردشگری طبیعی، فرهنگی، مذهبی و سلامت با محوریت مناطق روستایی و مراکز هویتساز بر آن تأکید شده است. هدف تحقیق حاضر، بررسی تأثیرگذاری گردشگری مذهبی در توسعه روستایی بخصوص بعد از پیروزی انقلاب اسلامی می¬باشد که از دیدگاه روستائیان روستاهای نواحی شمال کشور مورد بررسی قرار داده¬ایم که بر این اساس نوع پژوهش حاضر کاربردی، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی میباشد و تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی (آزمون¬های t تک نمونهای و فریدمن) صورت گرفته است و برای نشان دادن تفاوت اثرگذاری این نوع گردشگری در دوران پیش از انقلاب و بعد از انقلاب از آزمون ویلکاسکون برای سنجش این تفاوت استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل خانوار روستای در مجموع 6 روستا در دو استان شمالی میباشد و با استفاده از فرمول کوکران تعداد 144 نفر بهصورت تصادفی سیستماتیک طبقه¬بندی شده بهعنوان نمونه تحقیق برای تکمیل پرسشنامه انتخاب گردید. یافتههای تحقیق نشان میدهد، نقش گردشگری مذهبی در پس از پیروزی انقلاب اسلامی در میان ابعاد توسعه روستایی، بٌعد اجتماعی با میانگین 05/4 بیشترین تأثیر و ابعاد کالبدی، اقتصادی و زیستمحیطی در اولویتهای بعدي قرار گرفتند که در نهایت سطح توسعه روستایی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی متوسط و در بعد زیستمحیطی ضعیف ارزیابی شدند و با توجه به خروجی آزمون ویلکاکسون این میزان اثر گذاری پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی به حدود 83/15 برابر شده است که نشان از اثرگذاری کاملاً مثبت و کارآمد تفکرات انقلاب شکوهمنداسلامی بر توسعه روستایی با توجه به گردشگری مذهبی شده است