چکیده:
امر به معروف و نهی از منکرء بهعنوان یکی از احکام اجتماعی دین مبین اسلام که به نحو کفایی بر آحاد جامعه واجب گردیده»
از جلوههای سیاست جنایی مشارکتی اسلام است و مردم مستقیما و از طریق نظارت عمومی و همگانی بر عملکرد افرادء نظارت
و امت را ایجاد نموده است. مطابق اصل هشتم قانون اساسی, اجرای این فریضه را وظیفه همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت
به یکدیگر و دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت دانسته است. بهعبارتدیگر هر مسلمانی خود را در مقابل اعمال
نظارتی نهتنها خدشهای بر حقوق و آزادیهای دیگران وارد نمیسازد؛ بلکه موجب آسایش, امنیت و اطمینان خاطر در زندگی
فردی و جمعی اشخاص میشود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که نقشی که امر به معروف و نهی از منکر در جامعه بهعنوان
نظارت همگانی بر عهده دارد. ایجاب میکند که این تکلیف با معیارهای مشخصی صورت پذیرد و حدود و میزان این نوع
مداخله و مشارکت به نحو دقیق و سنجیده, تعیین و تبیین شودء چنانچه به این مهم توجه نگرددء چهبسا موجب بروز
هرجومرج در نظام آداری. اجتماعی. اقتصادی خ حکومت و کشور میشود و قانون گذار میتواند با اتخاذ سیاست جنایی تقنینی
سنجیده و با توجه به قانون اساسی کشور و شرایط زمانی و مکانی خاص جامعه خود. ء زمینه مشارکت مثبت مردم و نهادهای
اجتماعی را در برنامههای پیشگیری از جرم فراهم آورد.
خلاصه ماشینی:
در اين راستا دين مبين اسلام با تشريع فريضه امر به معروف و نهي از منكر مكانيزمي را در جامعه اسلامي بنيان گذاشته كه بر اساس آن هر مسلماني مكلف است اوضاع جامعه خود را تحت نظر داشته و نسبت به حوادث پيرامون خود، عکسالعمل نشان دهد، اجراي صحيح اين سنت اجتماعي كه ضامن اجراي ساير احكام الهي و سامان يافتن تمامي امور جامعه است، در هيچ يك از مكاتب بشري، چنين برنامه اي ملاحظه نمیشود، و اين مهم از امتيازات خاص مكتب اسلام است كه علاوه بر تضمين حقوق و آزادیهای مشروع ملت، موجب پويايي جامعه نيز مي گردد، در غير اين صورت (عدم اجراي صحيح آن) عاملي تباه كننده براي جامعه خواهد بود.
2-پیامبر اکرم (ص) خوشبختی امت اسلام را در سایه انجام و عمل به این فریضه دانسته اند و همین طور بدبختی آنان را در ترک این تکلیف مهم دانسته اند: «لا تزال امتی بخیر ما امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و تعاونوا علی البر فاذا لم یفعل ذلک نزعت منهم البرکات و سلط بعضهم علی بعض و لم یکن ناصر فی الارض و لا فی الشیئ»، امت من همواره در خیر و نیکی خواهند بود مادامی که امر به معروف و نهی از منکر نمایند و تعاون بر نیکی کنند ولی اگر چنین نکنند، برکات از آنها گرفته میشود، بعضی از آنها بر بعضی دیگر مسلط می شوند، در حالی که نه در زمین و نه در آسمان یار و یاوری ندارند.