چکیده:
تحولات اخیر در وضعیت و ویژگی های اقتصادی و به ویژه اقتصاد روستایی سبب شده تا بحث اشتغال به ویژه اشتغال زنان به یکی از مسائل مهم و مورد توجه قرار گیرد که عوامل زیادی می تواند بر این امر اثرگذار باشند. در این راستا این پژوهش به منظور تحلیل عوامل مؤثر بر اشتغال بهینه زنان در حوزه کشاورزی روستاهای مرزی شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی در سال 1398 انجام گرفته که در ان از روش پیمایش و تکنیکهای پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار SPSS استفاده شده است جامعه آماری در این تحقیق 21875 نفر از زنان شاغل در حوزه کشاورزی منطقه مورد مطالعه واقع در سنین بین 15 الی 65 سال بوده که با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه 370 نفر از بین 30 روستای منتخب در شهرستان سردشت و با استفاده از روش نمونهگیری خوشه ای انتخاب گردیده است. بر اساس مبانی و ادبیات نظری پژوهش عوامل مؤثر بر اشتغال بهینه زنان در حوزه کشاورزی منطقه مورد مطالعه عبارت است از: عوامل فردی (روانشناختی)، عوامل فرهنگی و عوامل سازمانی. روش تجزیه و تحلیل داده با استفاده از آزمون های همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد عوامل فردی، فرهنگی و سازمانی به میزان 566/0 بر اشتغال زنان در حوزه کشاورزی در شهرستان مرزی سردشت موثر می باشند. در این میان در بین عوامل فردی سن و تحصیلات و در بین عوامل فرهنگی انکیزه کسب موقعیت اجتماعی بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده اند.
Recent developments in the economic situation and characteristics, especially in the rural economy, have led to the discussion of employment, especially women's employment, as one of the most important issues that can be influenced by many factors. In this regard, this study was conducted in order to analyze the factors affecting the optimal employment of women in the field of agriculture in border villages of Sardasht city in West Azerbaijan province in 1398, in which a survey method and questionnaire techniques were developed and data were analyzed. SPSS software was used. The statistical population in this study was 21875 women working in the field of agriculture in the study area located between the ages of 15 to 65 years. Using the Cochran's formula, a sample of 370 people from 30 selected villages in Sardasht city has been selected using cluster sampling method. Based on the theoretical foundations and literature of the research, the factors affecting the optimal employment of women in the field of agriculture in the study area are: individual factors (psychological), cultural factors and organizational factors. Data analysis method was performed using Spearman correlation and linear regression tests. The results showed that individual, cultural and organizational factors in the amount of 0.566 are effective on women's employment in agriculture in the border city of Sardasht. Among these, among the individual factors of age and education and among the cultural factors, the acquisition of social status has the highest coefficient.
خلاصه ماشینی:
فصلنامه علمي علوم و فنون مرزي، دورة دهم ، شمارة ١ (٣٦)، بهار ١٤٠٠ صص ٨٥-٥٧ تحليلي بر عوامل مؤثر در اشتغال بهينه زنان در حوزه کشاورزي مطالعه موردي: روستاهاي مرزي شهرستان سردشت مسعود عبدي - دانشجوي دکتري جامعه شناسي اقتصادي و توسعه ، واحد علوم و تحقيقات تهران دانشگاه آزاد اسلامي، تهران ، ايران سيد محمد سيدميرزايي ١- استاد جامعه شناسي ، واحد علوم و تحقيقات تهران دانشگاه آزاد اسلامي، تهران ، ايران پروين سواديان - استاديار جامعه شناسي ، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامي، گرمسار، ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٩/١٠/٠٥ تاريخ پذيرش : ١٣٩٩/٠٢/١٠ چکيده تحولات اخير در وضعيت و ويژگي هاي اقتصادي و به ويژه اقتصاد روستايي سبب شـده تـا بحـث اشـتغال بـه ويژه اشتغال زنان به يکي از مسائل مهم و موردتوجه قرار گيرد که عوامل زيادي مي تواند بر اين امر اثرگذار باشند.
نگاهي به آمارهاي ارائه شده نشان مي دهد که علت کم توجهي به اين نيروي عظيم انسـاني، وجود موانعي اجتماعي (همچون بي سوادي و پايين بودن سـطح سـواد و تبعـيض جنسـيتي)، موانع قانوني (نظير قوانين ناظر بر خانواده و قوانين مربوط به اشتغال زنان )، عوامـل اقتصـادي (مانند رکود و رونق اقتصادي)، مهاجرت از روستا به شهر، اعتقاد به غيراقتصادي بودن نقش زنان ، کم تنوعي فرصت هاي شغلي، بالا بودن هزينـه نيـروي کـار زنـان بـراي کارفرمايـان و محدوديت هاي فرهنگي و سنتي سهم مشارکت زنان در اشتغال و بازار کـار بسـيار کمتـر از مردان است ؛ بنابراين توجه به وضعيت اشتغال زنان و هـدايت آن هـا بـه بـازار کـار مي توانـد زمينه بهره گيري بهتر از جامعه از اين نيروي بالقوه را فراهم آورد؛ به همـين دليـل ، شـناخت عواملي که زمينه ساز مشارکت هر چه بيشتر اين جمعيت توانمند در عرصـه هاي اجتمـاعي و اقتصادي کشور باشد، از اولويت ويژه اي برخوردار اسـت (زنگانـه و همکـاران ،١٣٩٢: ٨٤).