چکیده:
انقلاب مشروطه ایران که انقلابی برای برپایی قانون و برابری عموم مردم در برابر آن بود از جمله رویدادهایی است که به ناگفتههای آن میتوان از دل خاطرات این دوره پی برد به ویژه نوع نگاه به مردم که از آنها به عنوان رعیت، ملت، توده، همج و رعایا، عوام کالانعام یاد شده است. و این بیانگر آن است علی رغم ورود ایران به دوره ی جدیدی از نظام حاکمیت و ارزش دادن به رای و جایگاه مردم، کماکان مردم از جایگاه ارزشی پایینی برخورداربودند از مهمترین شرایط تبیین علی نگاه ارزشی عوامانه به مردم بر اساس روش داده بنیاد فقدان دانش و آگاهی سیاسی مردم، وضعیت اقتصادی مردم و عقاید و باورهای آنان و نظام حاکمیت را میتوان نام برد. نگاه عوامانه و ارزشی پایین به مردم پیامدهای متعددی داشته است از جمله میتوان به دسته بندی مردم جامعه ی ایران به دو گروه خواص یا عوام، ملت بیدار در برابر ملت خفته، ملت نادان در برابر ملت آگاه اشاره کرداما از مهمترین این پیامدها میتوان به داوری ارزشی درباره ی مردم اشاره کرد که از مردم به عنوان گوسفند و اغنام، حشرات الارض، سفیل و سرگردان و مقایسه با حیواناتی مانند شغال، وغیره یاد شده است و منجر به دسته بندی جامعه به دو طبقه ی عوام و خواص در متون خاطره نگاری شده است که همه ی مفاهیم و مقولهها به نوعی به آن اشاره دارند و صفاتی برای طبقه ی عوام مطرح میکنند که بیانگر تفکیک و مرز بین عوام و خواص میباشد.
The Constitutional Revolution of Iran, which was a revolution for law and equality of the public, is one of the events that one can find out the memories of this period from its unspoken facts, especially regarding the people as peasant, nation, masses, … and others, common people. This suggests that, despite the arrival of Iran in a new era of governance and valuing people's voice and position, the people still had a low value place. The most important conditions for causal explaining vulgar looking people based on the grounded theory are lack of political knowledge of people, economic situation of the people, their beliefs and governance system. Sloppy and low-value looking at people has had many consequences including categorizing people of the Iranian society into two groups of properties or commons, the awakening nation against the dormant nation, the ignorant nation against the conscious nation. But the most important of these consequences is the value judgments about the people which considered the people as sheep and lambs, insects, and wandering creatures comparing with animals such as jackals, etc. which has resulted in the fact that in the literature of reminiscence we see the classification of the society into two classes of properties and commons that all the concepts and categories refer to in some way. This suggests characteristics for the common people that expresses the distinction between the commons and properties.
خلاصه ماشینی:
اما سر خـرمن همـه مـی گوینـد جـنس ارزان شده ، مردم فقیر که نه رعیتی دارند، نه سرمایة کاسبی و هیچ اسباب خانه هم ندارند و هیچ کس هم به آنها اعانه نمی دهد و عملگی هم نیست ، ملک و رعیتی هم ندارند، چه خواهنـد خـورد؟ (کمره ای ، ١٣٨٤: ٤٨٥/١و٣٧٣) جدول شمارة ١ نام اثر , مقولة محوری , شرایط سبب ساز , شرایط دخیل , شرایط متکی به زمینه , عامل راهبردی روزنامة خاطرات سیدمحمد کمره ای , جهل مردم , جنگ جهانی اول , فقدان آموزش فراگیر و دانش سیاسی , فقر اقتصادی مردم , -------- تعریف و تحدید واژگان عوام ، خواص : عوام در اصطلاح جامعه شناسی ، عبارت از اکثریتی است کـه توانـایی تجزیـه و تحلیل مطالب را ندارند و صاحب نظر و رأی نیستند (نجاتی ، ١٣٧١: ١/ ٤٣٥-٤٣٣) و در تقابـل با خواص آمده است .
سطح یک کدگذاری باز یکی از مسائل شایانِ توجه در خاطره نگاری های به جای مانده از زمان پـیش و پـس از اسـتقرار مشروطیت استفاده از واژه های عوام ، رعیت ، توده ، ملت با مفاهیم متعدد است و ذهن خواننـده را متوجه این مهم می کند که علی رغم تلاش روشنفکران و سیاسیون در تغییر نظام حاکمیـت و برقراری نظام مشروطه ، مفاهیمی مانند ملت و مردم جایگاه واقعی خود را در حتی در نزد افراد مشروطه خواه و تحصیل کرده پیدا نکرده است و مردم نـه بـه عنـوان آحـاد ملـت ایـران تحـت حاکمیت دولت واحد، بلکه به عنوان توده و انبوه و همج و رعایایی بیش نبودند.
ḵāterāt Va Asnād Nāser Dafatrravaieī, Be Koūšeš-e- Iraĵ Afšār Va Behzād Razāqī, Tehrān: Ferdoūs.