چکیده:
تبیین موضوع: رشد جمعیت شهری و شهرنشینی قبل از فرآیند برنامه ریزی شهری در ایران، شهرها را به شدت از معیارهای زیست پذیری و استانداردهای زندگی دور کرده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان زیست پذیری شهرهای کوچک شهرستان بابل براساس ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی انجام شده است.
روش: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است که اطلاعات آن از طریق پرسشنامه ای با 4 بعد و 30 شاخص بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS، آزمون T-Tset، آنتروپی شانون و مدل الکتره استفاده شده است.
یافتهها: نتایج بدست آمده از مدل الکتره نشان می دهد که شهر امیرکلا با امتیاز (5) بیشترین مطلوبیت و شهرهای خشرودپی و زرگرمحله با امتیاز (5-) کمترین مطلوبیت زیست پذیری را نسبت به شهرهای دیگر داشته اند. یافته های آزمون T-Tset نشان دهنده مطلوبیت پایین زیست پذیری شهرهای مورد مطالعه در ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بوده که بعد زیست محیطی کمترین مطلوبیت را داشته است.
نتایج: به منظور بهبود وضعیت زیست پذیری شهرهای کوچک شهرستان بابل، اتخاذ اقدامات مناسب در ابعاد زیست محیطی (افزایش کیفیت جمع آوری زباله، فاضلاب، آب های سطحی و فضای سبز داخل شهرها) و اجتماعی (افزایش امنیت و ایمنی در جاده ها، پیاده روها و معابر) از اهم ضروریات است.
Objective: The growth of urban population and urbanization before the process of urban planning in Iran has severely diverted cities from living standards and living standards. Therefore, the present study was conducted to evaluate the viability of small towns in the of Babol township based on physical, economic, social and environmental dimensions. Methods: The research method is descriptive-analytical, the information of which was obtained through a questionnaire with 4 dimensions and 30 indicators. SPSS, T-Test, Anteropy shanol and ELECTRE model software were used to analyze the data. Results: The results obtained from the electro model show that the city of Amirkala with a score of (5) had the highest utility and the cities of Khashoroudpi and Zargarmahleh with a score of (-5) had the lowest utility of comparability compared to other cities. The findings of T-Tset show the low viability of the cities studied in the physical, social, economic and environmental dimensions, which had the least environmental dimension. Conclusion: In order to improve the living conditions of small towns in Babol township, are essential to take appropriate measures in environmental and environmental dimensions (increasing the quality of waste collection, sewage, surface water and green space within cities) and social (increasing safety and road safety Sidewalks, sidewalks and sidewalks).
خلاصه ماشینی:
تحلیل فضایی شهرهای کوچک شهرستان بابل بر اساس شاخص های زیست پذیری شهری پری شکری فیروزجاه a و ١، صادق صید بیگی b ، زهرا کیانژادc ، سید حسن رسولی d a استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور، تهران ، ایران .
نتایج : به منظور بهبود وضعیت زیست پذیری شهرهای کوچک شهرستان بابل ، اتخاذ اقدامات مناسب در ابعاد زیست محیطی (افزایش کیفیت جمع آوری زباله ، فاضلاب ، آب های سطحی و فضای سبز داخل شهرها) و اجتماعی (افزایش امنیت و ایمنی در جاده ها، پیاده روها و معابر) از اهم ضروریات است .
مقدمه در جهان امروز، شهرها به مکان اصلی سکونت و فعالیت و شهرنشینی به شیوة برتر زندگی تبدیل شده اند (بازوندی و شهبازی، ١٣٩٣: ٣٤) و رشد سریع مراکز شهری و افزایش تقاضا برای محصـولات و خـدمات منجـر بـه چـالش هـای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شده است (٦٩٦ :٢٠١٥ ,Zanella et al) که نیاز به توسعه مناطق جدیـد بـرای مسکن ، امکانات رفاهی، تجاری و سایر مصارف زمـین شـهری را افـزایش داده اسـت (٢٠١٦ ,Zhang).
از میان هفت شهر تنها شهرهای بابل و امیرکلا دارای قدمت شهرنشینی هستند و دیگـر شهرهای مورد مطالعه در حدود یک دهه است که از روستا به شهر تبدیل شده اند، همین مسئله منجر شد تا این شهرها با مسائل مختلف در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی مواجه باشند که در صورت نداشتن برنامه مناسـب و مدیریت کارآمد در آینده با مسائل زیستی بیشتری روبه رو خواهند شد.