چکیده:
پیامدهای ناگوار زیستمحیطی که جهان کنونی با آن روبهروست، ناشی از برخورد غیرمعقول انسان با محیطزیست و استفاده بیرویه از منابع پایه است. بنابراین، لازم است فعالیتهای اقتصادی در سمت و سویی جهت داده شوند که علاوه بر مباحث اقتصادی، جنبههای زیستمحیطی فعالیتهای انسان نیز در نظر گرفته شود. در همین راستا، امروزه تأکید خاصی بر روی مشاغل سبز، یعنی هرگونه کار و شغل شایسته که در حفظ یا احیای کیفیت محیطزیست سهم و نقشی داشته باشد، وجود دارد. اولین قدم در راه توسعۀ مشاغل سبز بررسی نیازهای جامعه و شناسایی مشاغل سبز بر اساس آن نیازها میباشد. برای درک بهتر از شرایط موجود و برنامهریزی مناسب لازم است مشاغل سبز دستهبندی شده تا با درک صحیحی از اوضاع، اقدامات بعدی بهعمل آید. در این مطالعه، با بررسی منابع مختلف علمی، بهرهگیری از نظر خبرگان و شرایط جامعه، 604 شغل سبز متناسب با شرایط ایران شناسایی شد که این مشاغل در ده حوزه شامل انرژیهای تجدیدپذیر، ساختمان سبز، حمل و نقل سبز، مدیریت آب، مدیریت پسماند، مدیریت زمین (کشاورزی و شیلات)، بازار سبز، گردشگری، ساخت و تولید (صنعت و معدن) و خدمات حوزهبندی شد. با شناسایی این بخشها، سازمان آموزش فنی و حرفهای به عنوان متولی امر آموزشهای مهارتی در حوزۀ مشاغل، لازم است اقدامات بعدی از قبیل تدوین نیازهای مهارتی و آغاز آموزشهای مناسب را هرچه سریعتر به انجام برساند.
The environment’s horrible consequences faced by the world are caused by the human’s illogical behavior to environment and resources. So it is necessary to move toward an economy that focuses on environmental aspects besides the economic ones. Green economy is a step towards decreasing these difficulties and provides new job opportunities. All these issues are in the frame of green jobs and skills. The green economy is defined as an economy that aims at reducing environmental risks and ecological scarcities, and that aims for sustainable development without degrading the environment. First step to develop green skills is needs assessment and identify green jobs. To do so, it is needed to categorize the green jobs and find the main sectors based on the country conditions for next proceedings. After identifying the main sectors of the green jobs by using the literature review, 604 jobs and skills were identified and classified. These were categorized in 10 main sectors including; renewable energies, green buildings, green transportation, water management, waste management, land management (agriculture and fishery), green markets, green tourism, manufacturing (industry and mines), and services. Iran Technical and Vocational Training Organization (Iran TVTO) responsible for skill training should begin next steps to develop national training curriculums for green jobs and implementing training courses to train technicians in the related field.
خلاصه ماشینی:
پیشبینی و شناسایی حوزههای اصلی مشاغل سبز مورد نیاز ایران سیدسعید محتسبی1، عباس کریمی2، مجید نامداری1 1- دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی، گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی 2- مرکز تربیت مربی و پژوهشهای فنی و حرفه ای چکیده پیامدهای ناگوار زیستمحیطی که جهان کنونی با آن روبهروست ناشی از برخورد غیرمعقول انسان با محیطزیست و استفاده بی رویه از منابع پایه است.
در این مطالعه، با بررسی منابع مختلف علمی، بهرهگیری از نظر خبرگان و شرایط جامعه، 604 شغل سبز متناسب با شرایط ایران شناسایی شد که این مشاغل در ده حوزه شامل انرژیهای تجدیدپذیر، ساختمان سبز، حمل و نقل سبز، مدیریت آب، مدیریت پسماند، کشاورزی و شیلات، بازار سبز، صنعت و معدن، گردشگری و خدمات حوزهبندی گردید.
بنابراین حرکت به سوی اقتصادی که علاوه بر جنبههای تولیدی و اقتصادی، جنبههای زیستمحیطی را نیز ملاک قرار دهد، یعنی اقتصاد سبز، گامی اساسی در کاستن این مشکلات و ایجاد فرصت های شغلی جدید است (نجاتیمقدم و بوزرجمهری، 1391؛ Jarvis et al.
اگرچه بررسی منابع مختلف علمی حوزههای فوق را برای مشاغل سبز بیان کرده بود، برخی تقسیمبندیهایی نیز توسط مراکز و سازمانهای مرتبط ارایه شده است.
{مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} "مرکز توسعه آموزشهای حرفهای اروپا" نیز پنج بخش اصلی برای اقتصاد سبز مدنظر قرار داده است (CEDEFOP, 2009).
جدول 7- بخشهای اصلی مشاغل سبز متناسب با شرایط ایران {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} در جدول (7) در کنار هر کدام از بخشهای شناسایی شده برای مشاغل سبز، شرحی از بخشهای این حوزهها نیز آمده است.