چکیده:
انتقال فناوری و استفاده از آن توسط کارکنان همیشه بهراحتی انجام نمیشود و همواره با مقاومتهایی از طرف آنان مواجه است. هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی برای تسهیل پذیرش فناوری توسط کارکنان از راه بکارگیری سبکهای رهبری است. این پژوهش به صورت مقطعی در دو بررسی برنامهریزی میشود. در بررسی نخست با نظر 10 خبره از استادان دانشگاه و کارشناسان صنعت دفاعی کشور ایران، ابتدا معیارهای پذیرش فناوری با روش بهترین ـ بدترین وزندهی میشوند؛ سپس بر اساس وزنهای بهدستآمده، شاخصهای سبکهای رهبری با استفاده از تکنیک مولتیمورا اولویتبندی میشوند. در بررسی دوم، با مراجعه مجدد به همان خبرگان، شاخصهایی با اولویت بالاتر به روش مدلسازی ساختاری تفسیری سطحبندی و روابط میان آنها تعیین میگردد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که شاخصهای جهتدهی راهبردی رهبری، توانایی برقراری ارتباطات رهبر، و قاطعیت رهبر بیشترین پیشبرندگی را در تسهیل پذیرش فناوری کارکنان دارند.
Technology transfer and the employees’ inclination to accept it is not always an easy process as they tend to be resistant to it. This paper intended to use leadership styles to present a model which could facilitate technology application by employees. The research was conducted in two phases: in phase one, technology acceptance criteria were identified and graded from the most relevant to the least relevant by ten experts selected from among Iranian university professors and defense industry specialists. Then, based on the acquired weights and by using Multimoora method, leadership styles indexes were prioritized. In the second phase, with the help of the same experts, indexes with higher grades were classified and relations among them were determined by applying interpretive structural modeling technique. Findings show that strategic leadership orientation, ability to establish leader communication and leader’s decisiveness are the most effective in facilitating employee’s technology acceptance.
خلاصه ماشینی:
مبانی نظری پژوهش در دهه اخیر، پژوهشهای اندکی در حوزه مدیریت و رهبری صورت گرفته که به عوامل موثر در رفتار پذیرش اشاره داشته و استفاده از یک فناوری را تحت تاثیر قرار داده، که همین موضوع باعث شکلگیری مدلهای نادری در این زمینه شده است.
در شرایط امروزی که سازمانها به تغییر و تهییج کارکنان برای پذیرش مسئولیت و تغییرها نیاز دارند، وجود برخی ویژگیهای شاخصهای رهبری پرجاذبه میتواند موثر باشد، مانند اعتماد به نفس رهبر، شجاعت و شهامت رهبر، خوشخلقی رهبر، قاطعیت رهبر، و توانایی برقراری ارتباطات رهبر (زارعی Leader–Member Exchange (LMX) Charismatic Leadership متین، 1396).
سپس با استخراج شاخصهای هر سبک رهبری پرسشنامهای تدوین میشود که این شاخصها را با توجه به معیارهای مدل پذیرش فناوری Best-Worst Method Analytic Hierarchical Process Rezaei ونکتاش و همکاران (2003) بررسی کند.
در این راستا، نتایج پژوهش نشان میدهد که 14 شاخص جهتدهی راهبردی رهبری، معنادار کردن شغل، توانایی برقراری ارتباطات رهبر، القای حس اعتماد به کارامدی سازمان، توسعه سرمایه انسانی، استفاده رهبر از قابلیتهای کلیدی، مدیریت کارامد و بهرهور، کمککننده به اعضا در کار گروهی، بالندهسازی کارکنان، رهبر خلاق جسور، شجاعت و شهامت رهبر، ایجاد انگیزش و الهامبخشی در کارکنان، حمایتگری رهبر، و قاطعیت رهبر نسبت به بقیه شاخصهای سبکهای رهبری، اثرگذاری بیشتری بر پذیرش فناوری، با توجه به اهمیت وزنی شاخصهای آن دارد، و رهبران و مدیران سازمانها باید بیشترین بهره را از آنها برای پیش بردن پذیرش فناوری و تسهیل آن در کارکنان خود ببرند.