چکیده:
این مقاله این پرسش را پیگرفته که مراد از بهلولِ منقوش بر سکه ضربِ محمدیه (ری) در سال 173ﻫ کیست/ چیست؟ نام یا لقب فردی مشخص است یا عبارتی در تائید عیار و کیفیت سکه؟ برای دستیابی به پاسخ سکههای ضرب محمدیه در سالهای 170 تا 173ﻫ با دادههای منابع مکتوب مقایسه و بررسی گردید. بنابر یافتههای این پژوهش، بهلولِ منقوش بر سکه محمدیه ضرب 173ﻫ همان بهلول مشهور روزگار عباسیان یعنی ابووُهیب بن عمرو بن مغیره است. بهلول همزمان با سلطه برمکیان بر دستگاه خلافت عباسی در دوره هارون، مدتی از سوی یحیی برمکی اداره محمدیه (ری) را در اختیار داشت. گرایش به تشیع و احتمالا نگرانیهای خلیفه سبب شد تا بهلول مدت زیادی در منصب اداری نباشد و در ادامه برای در امان ماندن از گزندهای احتمالیِ خلیفه، خود را به جنون زد و سالهای پایانی عمر خود را در کوفه سپری کرد.
This article raises the question of who is meant by Buhlal inscribed on the coin of Ray multiplied in 173 and whether it is the name or title of a person or a phrase in confirming the grade and quality of the coin. In order to obtain the answer of MuhammadEya mint coins in the years 170 to 173 AH were compared with the data of written sources. According to the findings of this study, the Buhlal engraved on the MuhammadEya coin is the famous Buhlal of the Abb§sEd era, namely Abu wuhayb b. ʿAmr b. Mogira. With the BarmakEds domination in the Haran period, Yahy§ BarmakE sent Buhlal as the MuhammadEya (Ray) administration. Buhlal did not be in this office for a long time because of his tendency towards Shiism and possibly the caliph's concerns. Then he pretended to be mad and spent the last years of his life in Kafa
خلاصه ماشینی:
بهلول حاکم ري در دوره هارون الرشيد: 1 پژوهشي برپايه سکه ضرب شده در محمديه )١٧٣ه( 2 محمد جعفر اشکواري استاديار گروه تاريخ و تمدن ملل اسلامي، دانشگاه زنجان، زنجان، ايران سيد علي علوي نيا ابرقويي پژوهشگر تاريخ و سکه ، تهران، ايران چکيده اين مقاله اين پرسش را پيگرفته که مراد از بهلول منقوش بر سکه ضرب محمديه )ري ( در سال ١٧٣ه کيست / چيست ؟ نام يا لقب فردي مشخص است يا عبارتي در تائيد عيار و کيفيت سکه ؟ براي دستيابي به پاسخ سکه هاي ضرب محمديه در سالهاي .
به همين دليل ابتدا افرادي که با نام بهلول در دوره زماني ضرب سکه در قيد حيات بودند شناسايي و بعد از بررسي مشخص شد که کدام يک از اين افراد به احتمال فراوان بهلول منقوش بر سکه است ؛ بنابراين پژوهش در اين زمينه يعني مشخص ساختن »بهلول« منقوش بر سکه سال ١٧٣ه ضرب محمديه ضروري به نظر ميرسد زيرا ميتواند زمينه را براي پژوهشهاي بعدي نيز فراهم سازد.
اين که آيا تا زمان انتصاب فضل بن يحيي به عنوان والي خراسان، ري، سيستان، طبرستان، ماوراءالنهر، جبال، خوارزم، دنباوند )دماوند(، قومس ، ارمينيه ، آذربايجان و همدان در سال ١٧٦ه،٤١ سعد همچنان اداره ري را در اختيار داشت يا خير، اطلاعي در دست نيست اما بر روي سکه هاي اين دوره نامهايي نوشته شدهاست که ميتوان آنها را به عنوان حاکم احتمالي معرفي کرد.
(به تصویر صفحه رجوع شود) القزاز، الدرهم العباسي في زمن الخليفه هرون الرشيد، ١٩١ معرفي و بررسي سکه بهلول ضرب محمديه در سال ١٧٣ه در دارالضرب محمديه درهمي ضرب شده که تاکنون پژوهش دقيقي درباره آن انجام نگرفته است .