چکیده:
ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺮاﮐﻢ در ﺷﻬﺮﺳﺎزی ﯾﮑﯽ از ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ و اﺳﺎﺳﯽ اﺳﺖ. ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی ﺷﻬﺮ ﺑﺪون ﺗﺮاﮐﻢ اﻣﺮ ﻣﺤﺎل اﺳﺖ. آﻧﭽﻪ ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ ﺑﺮ اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎزﻫﺎی ﺑﺪون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﯽ ﮔﺬارد، ﻋﺪم ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﯾﺎ وﯾﮋﮔﯽ ﻣﮑﺎﻧﻬﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻘﺎﺿﺎی اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮاﮐﻢ ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺎرﺑﺮی ﺑﺮای آﻧﻬﺎ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﻫﺪف از ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﺗﺮاﮐﻢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﯿﺰان ﺗﺮاﻓﯿﮏ در ﮐﻼن ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻮده اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ و ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺗﺮاﮐﻤﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﯿﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻃﺒﻌﺄ دﺳﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎی ﻓﻀﺎﯾﯽ او از ﺟﻤﻠﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻧﻘﻠﯿﻪ و ﺷﺒﮑﻪ ارﺗﺒﺎﻃﯽ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﺗﺪاوم ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﺗﻌﺎدل ﺷﻬﺮ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰان اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﻃﺮﺣﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ از ﺗﺤﻠﯿﻞ و ﺑﺮرﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ- اﻗﺘﺼﺎدی ﺗﺮاﻓﯿﮏ و رواﺑﻂ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﯿﺎن ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻬﺮی و ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺗﺮاﻓﯿﮏ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ.
خلاصه ماشینی:
در این صورت توسعه عمودی شهر نه تنها از نقطه نظر استفاده از زمین باصرفه تر است بلکه می تواند تا اندازه ای مشکل حمل و نقل شهرهای بزرگ را که امروزه به مرحله بحرانی رسیده اند تسکین بخشد.
می توان با استفاده از تعداد سفرهای انجام شده و براساس حجم طراحی، قبل از هرگونه اقدامی در زمینه تغيير تراکم، تغییرات مورد نیاز در شبکه معابر را پیش بینی و متناسب با تراکم مورد نظر برنامه ریزان، شبکه معابر را به گونه ای طراحی کرد که مشکلات حمل و نقل و ترافیک به حداقل برسد.
بیشتر مسائلی که مطرح می گردد از طرفی، نه مربوط به خود توسعه متراکم ساختمان ها، بلکه به توسعه متراکم شهر بدون برنامه ریزی و عدم توجه به دیگر ابعاد توسعه شهری نظیر سیستم حمل و نقل عمومی، معابر و مکان های عمومی و خدماتی می باشد.
دارد به عبارت دیگر، افزایش تراکم ساختمانی باعث افزایش جمعیت ساکن در محله می گردد به تبع تغییرات صورت گرفته در مورد جمعیت ساکن، عوامل مؤثر دیگر که تابعی از میزان جمعیت ساکن در محله هستند نیز تغییر یافته و این امر موجب تغییر در تولید و جذب سفرها با اهداف مختلف در سطح محلات خواهد شد.
تحلیل توزیع تراکم ساختمانی تحت تأثیر عوامل حمل و نقل شهری (مطالعه موردی: بافت مرکزی شهر ایلام)، فصلنامه علمی جغرافیا(برنامه ریزی منطقه ای)، 9 (3).