چکیده:
معاد و زندگی پس از مرگ، همیشه رمزآلود و ناشناخته بوده و همین ناشناختگی، باعث ترس بیشتر از مرگ شدهاست، لذا برای روشنشدن جریان معاد و قیامت بهعنوان یکی از مهمترین بنمایههای شعر فارسی، ضروریاست که علاوهبر کتب دینی به شناخت تفکر و اندیشۀ عارفان نیز پیببریم. عطّار نیشابوری شاعر و عارف توانای ایرانی، تأمّلاتی بسیار عمیق دربارۀ معاد داشته که به شکل گستردهای در اشعار وی جلوهنمودهاست. پژوهشگر در این مقاله، پس از ارائۀ مقدّماتی در زمینۀ عرفان بهعنوان راهی برای کشف حقایق به جایگاه و معانی معاد در فرهنگ ها و واژهنامههای فارسی و عربی اشارهنموده و سپس به بازتاب معاد در شعر عطّار بهعنوان یکی از چهرههای برجستۀ عرفانی پرداختهاست و ضمن معرفی دیدگاه وی دربارۀ معاد و قیامت به عوامل کامیابی یا ناکامی در آخرت پرداخته و مشخصنموده که قرآن کریم سرچشمۀ افکار دینی و مذهبی عطّار بودهاست.
The Resurrection and the life after death have always been mysterious and unknown, so this leads to more fear from death. thus, to clarify the nature of the Resurrection as one of the most important roots in the Persian poetry, it is essential to survey the thoughts of the mystics and the religious books. Attar Neyshaburi, the Iranian impactful poet, had a profound thought on the Resurrection, widely expressed in his poems. In this article, presenting the preliminaries of mysticism as a way to discover the truths, the researcher referring to the concept of the Resurrection in the Persian and Arabic dictionaries surveys its reflection in the poems of Attar as one of the outstanding Mystic figures and reviews the factors of prosperity or failure in the Resurrection through his views, and indicates that the Holy Quran has been the source of Attar's religious thoughts.
خلاصه ماشینی:
بازتاب معاد در شعر عرفانی عطار عنایت الله شریف پور 1 احمد امیری خراسانی 2 اسماعیل حسن زاده 3 چکیده معاد و زندگی پس از مرگ، همیشه رمزآلود و ناشناخته بوده و همین ناشناختگی، باعث ترس بیشتر از مرگ شدهاست، لذا برای روشنشدن جریان معاد و قیامت بهعنوان یکی از مهمترین بنمایههای شعر فارسی، ضروریاست که علاوهبر کتب دینی به شناخت تفکر و اندیشۀ عارفان نیز پیببریم.
پژوهشگر در این مقاله، پس از ارائۀ مقدّماتی در زمینۀ عرفان بهعنوان راهی برای کشف حقایق به جایگاه و معانی معاد در فرهنگ ها و واژهنامههای فارسی و عربی اشارهنموده و سپس به بازتاب معاد در شعر عطّار بهعنوان یکی از چهرههای برجستۀ عرفانی پرداختهاست و ضمن معرفی دیدگاه وی دربارۀ معاد و قیامت به عوامل کامیابی یا ناکامی در آخرت پرداخته و مشخصنموده که قرآن کریم سرچشمۀ افکار دینی و مذهبی عطّار بودهاست.
در قیــامت سـوی خـــود کس ننگرد چـــون جمال آن چنان آراسته است (عطار،1373: 175) 2-5- حسابرسی در قیامت نکتهای که در شعر عطار دربارۀ معاد و قیامت شواهد بسیار دارد حسابرسی در آنجاست که بهنوعی بازتاب آیات قرآن در اشعار اوست :«روز محشر حقّآً روز سنجیدن اعمال است».
2-6-3- موتوا قبل ان تموتوا در منابع اسلامی، بر مرگ اختیاری تأکید بسیار شدهاست که بمیرید قبل از آنکه بمیرید و این مسأله در شعر عطار نیز بازتاب گستردهای دارد و از نظر ایشان یکی از راههای رستگاری در قیامت است.