چکیده:
هدف پژوهش حاضر، تبیین مفهوم زیبایی شناسی از دیدگاه دکارت و دیویی میباشد. این پژوهش از لحاظ هدف، پژوهشی کاربردی است و پژوهشی کیفی_توصیفی به شمار میآید. روش جمعآوری دادهها، مطالعهی اسنادی است. جامعهی آماری پژوهش تمامی منابع علمی فارسی و خارجی 10 سال اخیر در این زمینه میباشد. نمونههای پژوهش با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شد و دادههای مورد نیاز از منابع نمونهگیری شده، فیشبراری گردید و سپس این دادههای به دست آمده به روش کیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که، زیبایی شناسی از دیدگاه دکارت به سه بخش تقسیم میشود که عبارتند از: زیباییشناسی موسیقی، هنر و زیبایی به عنوان امری ذهنی و نگاه فردگرایانه به زیبایی. همچنین برخی از مولّفههای زیباییشناسی به دست آمده از دیدگاه دیویی عبارتند از: تاکید بر پیوستگی و مخالفت با دوگانگی، پیوند انسان با طبیعت به وسیلهی هنر، هنر و زیبایی به مثابهی امری واقعی و تجارب روزمرّه به عنوان مسائل زیبایی شناختی. همچینین با مقایسهی زیباییشناسی از نظر دکارت و دیویی، شباهتها و تفاوتهای دیدگاه این دو فیلسوف مشخّص گردید.
خلاصه ماشینی:
یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که، زیبایی شناسی از دیدگاه دکارت به سه بخش تقسیم میشود که عبارتند از: زیباییشناسی موسیقی، هنر و زیبایی به عنوان امری ذهنی و نگاه فردگرایانه به زیبایی.
همچنین برخی از مؤلّفههای زیباییشناسی به دست آمده از دیدگاه دیویی عبارتند از: تأکید بر پیوستگی و مخالفت با دوگانگی، پیوند انسان با طبیعت به وسیلهی هنر، هنر و زیبایی به مثابهی امری واقعی و تجارب روزمرّه به عنوان مسائل زیبایی شناختی.
مویا(2019) در پژوهش خود با عنوانِ، جان دیویی و مفهوم تجربه زیبایی شناسی، به این نتیجه رسید که، زیبایی شناسی یک زمینهی تحقیقاتی جدید است که سعی در غلبه بر رویکرد محدود زیبایی شناسی مدرن، تداوم شناخت هنرهای زیبا و سایر جنبههای زندگی و ادعای زیبایی شناسی دارد.
[8] پورحسینی، سجادی و ایمانی(1393) در پژوهش خود با عنوانِ، تبیین دلالتهاي دیدگاه جان دیویی در خصوص هنر و زیبایی شناسی در فرایند تدریس و یادگیری، به این نتیجه رسیدند که، فرایند تدریس و یادگیري، تجربهاي زیباییشناختی است و باید به صورت زیباییشناختی ارائه گردد.
[15] مؤلفههاي زیبایی شناسی 1 در دیدگاه جان دیویی فراوان یافت میشود؛ اما در اینجا فقط به برخی از مهمترین آنها که در ارتباط با این پژوهش هستند، میپردازیم: - تأکید بر پیوستگی و وحدت و مخالفت با دوگانگی: یکی از ویژگیهای منحصر به فرد فلسفهی دیویی مخالفت با تفکّرات دوئیّتی یا دوگانهگرایی 2 است و همین نگرش در زمینهی زیبایی شناسی او نیز وجود دارد.