چکیده:
موقعیت مهم و استراتژیک گرجستان سبب شده است تا در ادوار مختلف تاریخی محل منازع قدرت های بزرگ بر سر دستیابی و تسلط بر آن باشد از همین رو در دوران حکومت صفویان و بویژه در زمان شاهعباس اول با توجه به پیوستگی های جغرافیایی این منطقه به عنوان یکی از ایالت های تحت تابعیت ایران سبب شد تا سیاست های نظامی صفویان با هدف تحقق برنامه های اقتصادی و سیاسی در تقابل با نفوذ عثمانی و روسیه تزاری چیدمان شود. لذا اجرای سیاست اسکان گرجیان در ایران توسط شاه عباس و ایجاد بستر مناسب در جهت استفاده از توانایی های آنان در خدمات کشوری و لشگری به عنوان « نیروی سوم»، توانست تصویر محکمی از اقتدار خود در حل منازعات داخلی و خارجی به نمایش بگذارد. با این وجود گرچه بسیاری از منابع به بازخورد حضور گرجیان در ایران و خدمات آنان اذعان داشته اند اما کمتر اثری را می توان یافت که به تاثیرات حمله شاه عباس به گرجستان در درون جامعه ایران و جامعه گرجی ها توجه کرده باشد. از همین رو این مقاله بر آن است تا با سود جستن از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی پیامدهای اجتماعی حمله شاهعباس به گرجستان به این سوال مهم پاسخ دهد که موقعیت جغرافیایی گرجستان چه تاثیری بر بروز پیامدهای اجتماعی بر زندگی گرجی ها در نتیجه حملات نظامی صفویان به این منطقه داشته است؟ فرضیه متصور آن است که موقعیت استراتژیک و ویژه جغرافیایی گرجستان، علاوه بر سیطره نظامی، منجر به افزایش مبادلات تجاری و اقتصادی و تغییر ترکیب جمعیتی شده است.
خلاصه ماشینی:
SKH/١٠٢٢٠٣٤ تاريخ دريافت : ٩٨/١٢/٢٤، تاريخ پذيرش : ٩٩/٠٢/١٨ نوع مقاله : ترويجي چکيده موقعيت مهم و استراتژيک گرجستان سبب شده است تا در ادوار مختلف تاريخي محل منازع قدرت ها بــزرگ بــر ســر دســتيابي و تســلط بــر آن باشــد از همــين رو در دوران حکومت صفويان و بويژه در زمان شاه عباس اول با توجه به پيوستگي هاي جغرافيايي اين منطقــه به عنوان يکي از ايالت هاي تحت تابعيت ايران سبب شد تــا سياســت هــاي نظــامي صــفويان بــا هدف تحقق برنامه هاي اقتصادي و سياسي در تقابل بــا نفــوذ عثمــاني و روســيه تــزاري چيــدمان شود.
با اين وجود برخــي از شاهان صفوي با اتخاذ تدابير سياسي به دنبال اسلام آوردن شــاهزادگان و پادشــاهان گرجــي بــوده اند به عنوان نمونه شاه تهماسب که فرد متعصب مذهبي بود و بــر طبــق نوشــته ي مورخــان بــه مسايل مذهبي توجه ويژه اي داشت ، علاقه مند بود که گرجيان شيعه شوند از همــين رو حمايــت هاي نظامي از پادشاهان گرجي را منوط به اسلام آوردن آنها دانستند؛ دو فرزنــد لهراسـب ســيمون و لهراسب که بر سر قلمرو با يکديگر به نزاع مشغول بودند از شــاه طهماســب درخواســت کمــک کردند و شاه ايران پذيرفت هر کس زودتر ايمان بياورد مورد حمايت نظامي حکومــت ايــران قــرار خواهد گرفت ( شاردن ، ١٣٤٥، ج ١: ٣٣٦ -٣٣٧).