چکیده:
امروزه مشارکت یکی از مفاهیم عمده و اصلی توسعهی پایدار به شمار میرود. یکی از جنبههای مشارکت، مشارکت شهروندان در امور شهری است که هرچه مردم جامعه مشارکت بیشتری در امور شهر داشته باشند، امکان کسب موفقیت بیشتر فراهم میشود، تهیه و اجرای طرحهای شهری راحت انجام میگردد و سطح زیست به دنبال آن بهبود مییابد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر شاخصهای زمینهساز مشارکت ساکنان منطقهی 9 شهر تهران در امور شهری است. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و ازنظر گردآوری دادهها جز پژوهشهای توصیفی- پیمایشی و مدل معادلات ساختاری برای تحلیل دادهها استفاده شده است. با استفاده از مرور ادبیات تحقیق پرسشنامهای با 8 متغیر(آگاهی اجتماعی، تعامل اجتماعی، اعتماد اجتماعی، همبستگی اجتماعی، مشارکت عملی، نگرش به مشارکت، رضایتمندی، دلبستگی به مکان) و تعداد 57 سؤال تدوین شد. جامعهی آماری ساکنان منطقهی 9 شهر تهران با 158425 نفر است که با فرمول کوکران حجم نمونه 384 بهدست آمده است. بهمنظور تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS21 و smart- PLS3 استفاده گردید. نتایج بیانگر این است که متغیرهای تعامل اجتماعی، همبستگی اجتماعی، اعتماد اجتماعی و آگاهی اجتماعی از حوزهی سرمایهی اجتماعی بر نگرش به مشارکت تأثیر معناداری دارند. متغیر رضایتمندی بر دلبستگی به مکان اثر دارد و دلبستگی به مکان بر نگرش به مشارکت و مشارکت عملی تأثیر مثبتی دارد. بهطورکلی بحث مشارکت شهروندان در امور شهری در منطقهی 9 همزمان از ویژگیهای اجتماعی، مکانی و فردی تأثیر میپذیرد.
Today participation considers one of the main concepts of sustainable development. One aspect of participation is citizen participation in urban affairs that the people have much more intercommunity in the city affairs that it provides the possibility of further success, as well as makes easy preparation and implementation of urban projects and consequently improves living standards. The purpose of this research is investigation the Indicators of residential participation at 9 region of Tehran in urban affairs. The present paper is categorized as practical aiming, and regarding the data collection is classified as descriptive-scaling. In general, it is structural equation modeling. Using literature review a questionnaire was compiling with eight variables (Social awareness, social interaction, social trust, social solidarity, and active participation, attitude to participation, satisfaction, and place attachment) with fifty seven questions. Statistical society is residents at 9 region of Tehran with 158,425 population that by Cochran formula sample size of 384 is obtained. In order to analyze data SPSS21 and smart- PLS3 software was used. The results show that the variables of social interaction, social solidarity, social trust and social awareness of social capital have a significant impact on attitude to participation. Satisfaction variables have effect the place attachment. Place attachment have a positive influence on active participation and attitude to participation. Generally, subject citizen participation in urban affairs In 9 region at the same time influenced by social features, place and individual.
خلاصه ماشینی:
دلبستگی به مکان زندگی و احساس تعلق بـه آن در افراد این انگیزه و احساس مسئولیت را ایجاد میکند که جهت بهبود همهجانبه محـیط سـکونت تـلش نمایند، ازاینرو احساس تعلق مکانی و به دنبال آن مشارکت میتواند اجرای برنامههای مختلف اجتماعی، اقتصادی را در اجتماع محلی با توفیق چشمگیر همراه کند و کیفیت زندگی را بهبود بخشد)امیرکافی و فتحی، ١٣٩٠: ٢(.
علوه بر عامل آگاهی اجتماعی، عواملی مانند همبستگی، تعامل و اعتماد در محله و شهر که درواقع زیرمجموعهی مفهوم سرمایهی اجتماعی قرار میگیرند، بر نگرش شهروندان و مشارکت عملی آنها تأثیر میگذارد.
در این میان، میتوان گفت یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر سطح مشارکت اجتماعی، میزان اعتماد اجتماعی افراد است)ملکی و امیدوار، ١٣٩٤: ١٣٣(.
(رجوع شود به تصویر صفحه) طبق جدول شمارهی )٧( نتایج تحقیق بدینصورت بهدستآمده است که شاخص آگاهی اجتماعی با ضریب مسیر ٠/٥٢٣ و آمارهی t ٢٥/٢٠٠ بر شاخص نگرش به مشارکت تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
نتایج پژوهش نظمفر و عطار )١٣٩٣( رابطهی معنادار بین میزان احساس تعلق به محله و میزان اعتماد اجتماعی و میزان مشارکت ساکنان را در بافت فرسوده شهر اردبیل تأیید کرده است.
نتیجهی بررسی تأثیر شاخص دلبستگی به مکان با پژوهش زنگنه و همکاران )١٣٩٣( همسو میباشد که بیان کردند تعلق مکانی سبب افزایش مشارکت شهروندان میشود.
نتیجهی بررسی تأثیر متغیرهای سرمایهی اجتماعی و دلبستگی به مکان بر مشارکت با پژوهش Dekker )٢٠٠٧( همسو میباشد.
Neighborhood Attachment, Social Participation, and Willingness to Stay in China’s Low-Income Communities, Urban Affairs Review XX(X), pp.