چکیده:
هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگیهای روانسنجی نسخۀ فارسی سیاهۀ کارکردهای داوطلبی در جمعیت ایرانی بود. این ابزار دارای شش عامل است. این ابزار از سوی 348 نفر از شرکتکنندگان ایرانی تکمیل شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی از ساختار چهار عاملی پرسشها حمایت کرد. این چهار عامل به ترتیب میزان اهمیت عبارت بودند از: رشد شخصی، علاقۀ اجتماعی، تصویر اجتماعی و حرفهای و تأثیر گروههای اجتماعی. انطباق ساختار عاملی اکتشافی با مدل اصلی ابزار نشان داد عامل چهارم، یعنی عامل اجتماعی بهصورت یکسان در جمعیت ایرانی برازش داشته است و پرسشهای سازندۀ سایر عوامل با ترکیبی از عوامل مدل اصلی برازش داشتند. تحلیل عاملی ـ تأییدی با مدل چهار و شش عاملی نیز نشان داد که دادهها با مدل چهار عاملی شاخصهای برازش بهتری را به دست میدهند. پایایی عوامل نیز از 84/0 تا 92/0 بهدست آمد. همچنین، همبستگی مثبت و معناداری بین نمرات سیاهۀ نسخۀ فارسی کارکردهای داوطلبی و پرسشنامۀ همدلی پایه از روایی همگرای این مقیاس حمایت میکند. به نظر میرسد نسخۀ فارسی سیاهۀ کارکردهای داوطلبی با چهار عامل بهتر میتواند کارکردهای داوطلبی را در جمعیت ایرانی ارزیابی کند.
The aim of this study was to investigate the psychometric properties of the Persian version of Volunteer Functions Inventory (VFI) in Iran. This tool has six factors. This tool was completed by 348 Iranian participants. The results of exploratory factor analysis supported the four-factor structure of the questions, and these four factors in order of importance respectively were: personal growth, social interest, construction of social and professional image, and influence of social groups. The adaptation of the exploratory factor structure to the main model of the instrument showed that the fourth factor, i.e., the social factor, was equally relevant in the Iranian population and the items related to other factors were appropriate with a combination of the original model factors. Confirmatory factor analysis with four-factor and six-factor models also showed that the data with four-factor model provide better fit indices. The reliability of the factors was ranged from 0.84 to 0.92. Also, the positive and significant correlation between volunteer function inventory and Basic empathy scale supported the convergent validity of this inventory. It seems that the Persian version of the inventory of volunteer functions with four factors can better evaluate the functions of volunteers among the Iranian population.
خلاصه ماشینی:
فعاليت هاي داوطلبانه به منزلۀ نوعي رفتار سالم اجتمـاعي کـه بـراي حيـات اجتمـاعي ضروري است در دهه هاي اخير به آن توجه شده اسـت ، زيـرا سـلامت اجتمـاعي بـه معنـاي ارزيابي و شناخت فرد از چگونگي عملکردش در اجتماع و کيفيـت روابطـش بـا ديگـران ، نزديکان و گروه هـاي اجتمـاعي اسـت کـه وي عضـوي از آن اسـت (صـادقي سرچشـمه و همکاران ، ١٣٩٧؛ بناءبهبهاني و همکـاران ، ١٣٩٩).
شيوع کوويد ١٩ در بيشتر کشـورهاي جهـان همـراه بـا پيامـدهاي زيـان بـار در عرصـه هـاي مختلف اجتماعي اقتصادي نشـان داد کـه داوطلبـان ٢ يـک منبـع بـاارزش در ارائـۀ خـدمات داوطلبي به افراد نيازمند و انجام فعاليت هاي داوطلبانۀ مختلـف در دوران شـيوع کوويـد ١٩ هستند (حاتمي ورزنه و همکاران ، ١٣٩٩).
٥) خـرده مقيـاس اجتمـاعي٢ متشـکل از گويـه هـايي نظيـر «آشنايان من علاقۀ خود به شرکت در خدمات ياورانۀ اجتماعي را با هم درميان ميگذارند» است و بر اين تأکيد دارد که فعاليت داوطلبانه به فرد اجازه ميدهد روابط اجتماعي خـود را تقويت کند و ٦) مؤلفۀ محافظت ٣ شامل گويه هـايي نظيـر «کـار داوطلبانـه راه گريـز خـوبي براي فرار از دردسرهاي شخصـيام اسـت » اسـت و تأکيـد دارد کـه فـرد از داوطلبـي بـراي کاهش احساسات منفي مانند گناه يا براي رفع مشکلات شخصي استفاده ميکند (کلاري و اسنايدر٤، ١٩٩٩).
براي ارزيـابي روايـي همگـراي نسـخۀ چهـار عـاملي سـياهۀ کارکردهـاي داوطلبـي هم بستگي نمرات در چهار خرده مقياس اين ابزار با پرسش نامۀ همـدلي پايـه ـ کـه داراي دو عامل همدلي شناختي و همدلي هيجاني است ـ بررسي شد.