چکیده:
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی بر کاهش علائم و افزایش انعطافپذیری روانشناختی در نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجامشده است. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون –پسآزمون با گروه گواه است. نمونه پژوهش شامل 24 نوجوان مبتلابه اختلال اضطراب اجتماعی شهرستان فلاورجان در سال 1399 است که از روش نمونهگیری در دسترس استفاده شد و این نوجوانان بهطور تصادفی در دوگروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (12 نفر گروه آزمایش و کنترل). مداخله طی 12 جلسه 90 دقیقهای بهصورت هفتگی برگزار شد. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامهی اضطراب اجتماعی (SPIN) کانور و پرسشنامه انعطافپذیری روانشناختی (AAQ_II) بوند و همکاران استفاده شد و نوجوانان در مرحله پیشآزمون و پسآزمون به سوالات آنها پاسخ دادند. برای تجزیه تحلیل دادهها از کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در نمرات پسآزمون اضطراب اجتماعی و انعطافپذیری روانشناختی تفاوت معنیداری وجود دارد. بر اساس نتایج این پژوهش درمان فراتشخیصی میتواند در کاهش علائم و افزایش انعطافپذیری روانشناختی نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی موثر باشد و میتوان از این درمان برای بهبود مشکلات افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی استفاده کرد.
The aim of this research was to the effectiveness of meta-diagnostic therapy on reducing the symptoms and increasing psychological flexibility in adolescents with social anxiety disorder. The research method was a semi-experimental design with pre-test-post-test with a control group. The sample of this study included of 24 adolescents with social anxiety disorder in the falavarjan city in 2020 that the available sampling method was used and the adolescents were randomly assigned to two experimental and control groups(12individual in experimental group and control group). intervention was in 12 sessions of 90 minutes once a week. For data collection the Connor social anxiety(SPIN) and Bond et al Questionnaires of Psychological Flexibility(AAQ-II) that The adolescents responded in step pre-test-post-test. Univariate and multivariate covariance were used to analyze the data.the result showed that meta-diagnostic treatment reduced the symptoms of social anxiety and increased psychological flexibility in the experimental group participants(p<0.01).according to the results of this study,Meta-diagnostic treatment can be effective in reducing symptoms and increasing psychological paternal flexibility in adolescents with social anxiety disorder.this treatment can be used to improve the problems of individuals with social anxiety.
خلاصه ماشینی:
مربی گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد سلامی خمینیشهر، اصفهان، ایران (نویسنده مسئول) چکیده پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی درمان فراتشخیصی بر کاهش علائم و افزایش انعطافپذیری روانشناختی در نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی انجامشده است.
افراد مبتلابه اضطراب اجتماعی در ابراز هیجانات ضعیف عمل میکنند بدین منظور سعی میکنند که از هیجانات ناخوشایند اجتناب کنند و یا از شدت آنها بکاهند (اسپاروون 9 و همکاران، 2009؛ به نقل ازجباروند بهروز، 1395)؛ و در هنگام رویارویی با موقعیت اجتماعی از Ameracan psychiatric Association Baldwin Versella Potter Olino behavioral inhibition Psychological arousal Gilbert Sparrevohn راهبردهای رفتار اجتنابی استفاده میکنند راهبردهای رفتار اجتنابی را میتوان به تند صحبت کردن، معذرتخواهی کردن، اجتناب از تماس چشمی و اجتناب از موقعیتها اشاره کرد (اینفرت 1 ، فورسیس 2 ، 2005؛ به نقل از بساک نژاد، مکینی و مهرابی زاده، هنرمند، 1388)؛ که این تلاشها ثمرهای در پی ندارد.
بویشو 4 و همکاران (2010) یک مطالعه موردی را توصیف میکنند که اثربخشی پروتکل فراتشخیصی بر آشفتگی وسواسی –اجباری، وحشتزدگی، اضطراب فراگیر بود نتایج درمان در پایان نشان میدهد که درمان بهخوبی اثربخش بوده است بر اساس ادبیات پژوهشی ازآنجاییکه کاهش انعطافپذیری روانشناختی و افزایش علائم اضطراب ازجمله ترس و اجتناب و علائم فیزیولوژیکی به تداوم چرخه اضطراب کمک میکند بنابراین هدف پژوهش حاضر پژوهشگر را بر آن داشت که به این سؤال اساسی پاسخ دهد که آیا درمان فراتشخیصی میتواند برکاهش علائم و افزایش انعطافپذیری روانشناختی در نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی تأثیر گذارد؟ روش پژوهش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود.