چکیده:
ترکیه از زمانهای بسیار دور مهدتمدنهایگوناگونی بوده و بههمین دلیل تنوع اعتقادات دینی و فرهنگی درآن بسیار مشاهده میشود. اسلام موضوع اصلی در بستر تحولات دوران عثمانی ودر طول دوران جمهوری ترکیه بوده است واز طرف دیگر در ساخت هویتی ترکیه نیز نقش داشته است (محمدی، منوچهر، 1385، ص370). اصولا از آنجا که دولتها بیش از هر چیز به بقا ودوام خود میاندیشد و هر حرکت مردمی ورهایی بخش میتواند برای آنها نگران کننده باشدتمایل چندانی به این نوع حرکتها وانقلابها ندارند. در شرایطی که این دولتها عموما دارای نظام سکولار بوده وجدایی دین از سیاست به عنوان یک اصل ثابت پذیرفته بودند. بازتاب انقلاب اسلامی بر ملتها در مجموع از گرایش وپذیرش ارزشها وآرمانهای انقلاب تا اتخاذ شیوهها وروشهایی از قبیل گسترش تظاهرات عمومی علیه نظام حاکم را میتوان مشاهده کردومهمترین تاثیر انقلاب اسلامی را میتوان بر احیای ارزشها وآگاهی اسلامی دانست. (محمدی، منوچهر1385، صص502-507) انقلاب اسلامی بر علویان ترکیه نیز توانست اثراتی را بگذارد که اثرات مستقیم آن را میتوان ایجاد نوعی اعتماد به نفس و زمینه بازگشتبه تشیع اصیل و تاثیر مثبتبر موضع برخی شریعت گرایان نسبتبه علویان دانست و از جمله اثرات مستقیم را میتوان، توجه بیشتر دولتبه علویان و ایجاد تحرکات در دیگر جناحهای علوی قلمداد کرد .
در این مقاله ابتدا به معرفی مختصری از کشور ترکیه وپس از آن اسلام ورشد اسلامگرایی در ترکیه پرداخته شده وبا اشاره به برخی از طریقتهای موجود در ترکیه و مولویگری و تصوف در ترکیه، پیدایش علویان در ترکیه وتبیین برخی از عقاید واخلاقها و مراسم سوگ عاشورا، ودر انتها نیزبه معرفی شیعیان امامیه وجعفریه پرداخته شده است.
خلاصه ماشینی:
اين همكارىها مىتوانستباعثخشم دشمنان انقلاب اسلامى شود اسلام گرايان علاوه بر مبارزه سياسى در انتخابات مجلس و پارلمانى، در انتخابات محلى تركيه نيز كه براى انتخاب شهرداران فرمانداران و دهداران سراسر كشور برگزار مىشد، از اقبال مردمى قابل توجهى برخوردار بودند و تجربه نشان داده كه اسلام گرايان در اين پستها، نه تنها خدمات بيشترى به مردم در مناطق تحت اراده خود ارائه مىكنند، بلكه از بعد فرهنگى اعتقاد راسخ به مسائل اسلامى دارند .
5- تحصيل كردگان مراكز علمى و آموزشى اسلامى ارتباط علمى جوامع اهل سنتبا الازهر مصر از مدتها پيش مرسوم بوده است ولى بسيارى معتقدند حضور جوانان ترك در الازهر و آشنايى با تفكرات اسلامى به رشد جو دين خواهى در تركيه كمك شايانى كرده است و اين در حالى است كه در مصر نيز رژيم متمايل به لائيسم با صيغه عربى خاص، عملا هر گونه حركتهاى اسلام گرايى را با خشونت جواب داده است ولى جوانانى كه براى تحصيل علوم اسلامى به ايران مىآمدند مشكل فوق را نداشته و كاملا خود را در فضاى علمى دينى حس مىكردند بنابر اين مىتوانستند تاثير گذارى بيشترى داشته باشند اما آنچه اين روند را كند مىكرد چالش سنى بودن آنها و شيعى بودن مراكز علمى و جامعه ايران بود اما باز آنچه مهم است كه قريب به دو ميليون شيعه اثنى عشرى و 18 ميليون علوى در تركيه زند گى مىكنند كه تاحد زيادى به ايران و تشيع تعلق خاطر دارند .