چکیده:
هدف عمده از تحصیل رای داوری اجرای آن است. بررسی نظامهای حقوقی محتلف نشان میدهد که اجرای آرای داوری خارجی در فرض وجود یک پیمان بینالمللی بر اساس آن به عمل میآید. در حال حاضر با توجه به الحاق اکثر کشورهای جهان به کنوانسیون نیویورک 1958 در زمینه شناسایی و اجرای آرای داوری خارجی، آرای داوری خارجی در کشورها بر اساس این کنوانسیون اجرا میگردد. با این حال این کنوانسیون مقرره خاصی را برای اجرای آرای داوری خارجی در نظر نگرفته بلکه به موجب ماده 3 این کنوانسیون، اجرای آرای داوری خارجی در کشورهای متعاهد مطابق با آیین دادرسی کشور محل درخواست اجرا به عمل میآید با این شرط که مقررات این کشور شرایطی که اساسا سنگین تر یا حق الزحمه یا هزینهای بیشتر از آنچه که در شناسایی و اجرای آرای داوری داخلی معمول است در اجرای این قبیل آرا تحمیل نکند.
در حقوق ایران با توجه به فقدان مقررات خاص در زمینه اجرای آرای داوری خارجی این آرا همانند احکام دادگاههای خارجی، یا سند لازم الاجرا تنظیم شده در خارج و یا آرای داوری داخلی اجرا تلقی شده و به این شیوه اجرا میشوند. اما استفاده از مقررات آرای داوری داخلی با اهداف کنوانسیون سازگارتر است.
خلاصه ماشینی:
3 ج) سیستمهای شناسایی و اجرای احکام خارجی 1- سیستم شناسایی و اجرای احکام خارجی (عام) در رابطه با شناسایی و اجرای احکام خارجی به طور اعم و شناسایی و اجرای آرای داوریهای خارجی به طور اخص و کشورها و سیستمهای حقوقی موجود دارای سیستمهای واحد و متحدالشکلی نیستند بدین صورت که برخورد با حکمی از یک کشور صادر میشود در کلیه کشورهای دیگر جهان مطابق با یک سیستم واحد نمیباشد در این رابطه کشورهای جهان ممکن است از یکی از چهار سیستم زیر پیروی و تبعیت نمایند: 1-1- سیستم کنترل محدود در این سیستم وقتی یک حکم خارجی ارائه شود قاضی مقرر دادگاه برای شناسایی نهایتاً اجرای حکم ارائه شده حکم را از بعضی جهات و شرایط، که قبلاً توسط قانون و یا رویه قضایی مشخص شده است باید کنترل نماید ایتالیا، ایرلند،؛ انگلیس، آمریکا و جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی هستند که از این سیستم پیروی مینمایند.
ولی چون امکان اجرای قاعده صلاحیت محلی در مورد حکمی که در خارج صادر شده است وجود ندارد، در این گونه موارد، طبق نظر دادگاه پاریس و رأی 10 ژوئیه سال 1992، مرجع تقاضای اجرای حکم توسط طرفی که متقاضی اجرای رأی داوری خارجی است انتخاب و تعیین میشود.
1 9- موانع اجرای احکام داوری بینالمللی در این مبحث به طور خلاصه به موانعی که در سر راه اجرای احکام وجود دارد میپردازیم: الف- عدم رعایت شرایط دادرسی در هر رسیدگی باید قواعد و مقررات و آئین دادرسی مربوطه رعایت شود منجمله ابلاغ دادخواست چه به صورت واقعی یا قانونی، دادرسی بیطرفانه تبادل لوایح، برقراری جلسات منظم دادرسی، بررسی دقایق دفاعیات و مستندات طرفین که عدم رعایت این موازین در حکم سلب حق دفاع از مدعی علیه تلقی شده و رأی صادره حتی اگر از سایر جهات معتبر بوده و در کشور محل صدور قابلیت اجرا داشته باشد، دارای تأثیر بدون مرزی نخواهد بود.