چکیده:
بحث حقوق خانواده اگرچه امروزه از مباحث مهم و مطرح اکثر جوامع است امّا به طور جدّی و مفصّل در منابع دینی ما و به تبع آن در آثار متفکّران بزرگ اسلامی از جمله سعدی آمده است. خانواده مهمترین و اساسیترین واحد و نهاد اجتماعی است که اساس آن باید بر عطوفت و الفت و مودّت و همدلی پایهگذاری شود. در آثار سعدی رعایت حقوق افراد خانواده بارها مورد تاکید قرار گرفته است. سخنان سعدی در این خصوص به حقوق زن و شوهر نسبت به هم، حقوق والدین و حقوق فرزندان قابل تقسیم است. در بخش حقوق زن و شوهر تاکید بیشتر سعدی به رعایت حقوق مرد توسط زن است. بخش حقوق والدین مهمترین بخش در این موضوع است که سعدی برآن تاکید داشته است.سعدی در موضوع حقوق فرزندان، والدین را به حق تعلیم وتربیت صحیح، تامین رفاه و آسایش فرزندان، آموزش فنون جنگی و دفاعی و ورزش به فرزندان، مهربانی و محبت به فرزندان، حق حرفه آموزی به فرزند و مراقبت از همنشینی فرزند با دوستان بد سفارش میکند. شواهد نشان میدهد زندگی شخصی سعدی و اعتقادات دینی و مذهبی او همچنین تجاربی که از سفر به نقاط مختلف جهان کسب کرده، تاثیر بسزایی در بیان مضامین حقوق خانواده داشته است. روش این تحقیق، نظری و براساس پژوهش کتابخانهای است.
خلاصه ماشینی:
شواهد نشان میدهد زندگی شخصی سعدی و اعتقادات دینی و مذهبی او همچنین تجاربی که از سفر به نقاط مختلف جهان کسب کرده، تأثیر بسزایی در بیان مضامین حقوق خانواده داشته است.
«در این معنا، از نظر اسلامی، واژه «شرع و شریعت » به کار می رود; چنان که می گویند: "شرع موسی" یا "شرع اسلام"» ( جعفری لنگرودی، 1371: 12) به دلیل آن که از دیدگاه اسلامی، منشاء حق، خداوند متعال است؛ در تعریف «حقوق » گفته شده است: «حقوق عبارت از است: مجموعه قوانین و مقررات اجتماعی که از سوی خدای انسان و جهان، برای برقراری نظم و قسط و عدل در جامعه بشری تدوین می شود تا سعادت جامعه را تامین سازد».
در آثار سعدی مهربانی در خانواده نه تنها بر زن واجب دانسته شده، بلکه از مرد بد اخلاق نیز نکوهش شده است و شاعر از مردان میخواهد با همسر خود مهربان باشند: شکایت کند نـوعروسی جـوان که مپسند چندین که با این پسر کسانی که با مـا دریـن منـزلنـد زن و مرد با هم چنان دوستـنـد ندیدم درین مدّت از شوی من بـه پیـری ز دامـاد نا مهـربـان به تلخی رود روزگـارم به سـر نبینم که چون من پریشان دلند کهگوئی دومغز و یکی پوستند که باری بخنـدد در روی مـن (همان: 379).
ج)حقوق فرزندان در آثار سعدی یافتهها نشان میدهد این موضوع خود به چند بخش قابل تقسیم است.
در سخنان سعدی موضوع حقوق خانواده بارها تکرار شده و مورد تأکید شاعر بوده است.