چکیده:
یک جرم از زمانی که مجرم قصد ارتکاب آن را می کند تا زمانی که در عالم خارج وارد می شود، مراحل مختلفی را پشت سر می گذارد. مراحلی چون ایجاد اندیشه مجرمانه، طراحی و برنامه ریزی، تهیه مقدمات و تدارکات، شروع به ارتکاب و حصول نتیجه که در صورت اخیر است که می گوییم جرم واقع شده و مجرم مستحق مجازات است. ماده 122 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مقرر می دارد که هرکس قصد ارتکاب جرمی کند و شروع به اجرای آن کند ولی به واسطه عامل خارج از اراده او قصدش معلق بماند، مجازات می شود. امکان یا عدم امکان وقوع جرم در زمان ورود به عملیات اجرایی جرم است. اگر در زمان شروع به اجرای جرم وقوع جرم غیرممکن شود یا جرم محال یا مباح است و مستحق واکنش نیست به عبارتی فاقد وصف جزایی اند. اگر در عملیات اجرایی وجود مانع یا فقدان موضوع جرم باشد جرم محال است. اگر در شروع به اجرای جرم وقوع جرم ممکن باشد یا شروع جرم محقق می گردد و یا جرم عقیم اتفاق می افتد و این موارد مذکور در زیر مجموعه جرایم ناقص و ناتمام تحلیل می شود.
خلاصه ماشینی:
از ماده 122 قانون مجازات اسلامی جدید که می گوید: "هرکس قصد ارتکاب جرمی کرده باشد"، اینگونه بر می آید که ابتدا نیازمند رکن معنوی جرم هستیم، همچنین به دلیل اینکه قانونگذار می گوید: "شروع به اجرای آن کند"یعنی عملیات اجرایی آن را نیز آغاز کند؛ همچنین از آنجایی که درباره جرم صحبت می کند، باید گفت که قبلا نیاز به رکن قانونی داشته و قصد انجامش را کرده است.
از ماده 122 قانون مجازات اسلامی جدید که می گوید: "هرکس قصد ارتکاب جرمی کرده باشد"، اینگونه بر می آید که ابتدا نیازمند رکن معنوی جرم هستیم، همچنین به دلیل اینکه قانونگذار می گوید: "شروع به اجرای آن کند"یعنی عملیات اجرایی آن را نیز آغاز کند؛ همچنین از آنجایی که درباره جرم صحبت می کند، باید گفت که قبلا نیاز به رکن قانونی داشته و قصد انجامش را کرده است.
همچنین ماده 124 همان قانون می گوید که هرگاه کسی شروع به جرمی کند و به اراده خود آن را ترک کند، با اتهام شروع به آن جرم تعقیب نمی شود؛ یعنی این مورد را نیز برای تکمیل قسمتی مطرح کرده است که اگر کسی با اراده خود از عملیات اجرایی جرمی دست بکشد، دیگر تحت عنوان شروع به جرم تحت پیگرد قرار نمی گیرد مگر اینکه همان اندازه از عملی که انجام داده است مانند ورود به عنف و یا تخریب عمدی قفل درب یک جرم مستقل دیگری باشد.