چکیده:
توجه به توسعه کالبدی شهر، یک ضرورت اساسی در برنامه های توسعه شهری محسوب می شود. در ایران گسترش سریع فیزیکی شهرها در قالب رشد بدون برنامه و ناموزون در راستای علل مختلف از جمله مهاجرت های بی رویه یکی از مشکلات اساسی شهرها محسوب شده که پدیده ای تحت عنوان پراکنده رویی از نتایج رشد این گونه می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تحلیل شاخص های توسعه شهری با رویکرد مولفه برتری و هوشمند در منطقه 16 تهران است. از میان نظریات و مکاتب مطرح شده در رابطه با حل مسأله پراکنده رویی؛ نظریه رشد هوشمند شهری به عنوان نظریه پایه ای و هدایت گر تحقیق انتخاب شده است. روش اصلی مورد بررسی در پژوهش حاضر، روش توصیفی –تحلیلی است و از روشهای متعددی جهت نیل به اهداف پژوهش و سنجش شاخصهای پژوهش بهره گرفته شده است. نتایج آزمون T بیانگر این واقعیت است که متغیرهای بالا بردن قابلیت دسترسی، ایجاد محلات خودکفا و توسعه فشرده محلات با توجه به سطح معناداری بالاتر از 0.05 مطلوبیت پایین تری دارد. از سوی دیگر متغیر ایجاد محلات جذاب و با هویت، دارای مطلوبیت نسبی در محدوده مورد مطالعه می باشد. نتایج پژوهش ماهیت این تغییرات و محرکهای آنها موضوع اصلی بوده است و آنچه که پیگیری شده، رهیافتی به مدل و الگوی منطقه 16 تهران در دوران معاصر و اکنون بود. با این هدف، شاخصهای تأثیرگذار شناسایی گردید، که خود بازتاب کالبدی مجموعه ساختاری موجود در سیستم شهری منطقه 16 بودهاند.
Attention to the physical development of the city is a basic necessity in urban development programs. In Iran, the rapid physical expansion of cities in the form of unplanned and uneven growth for various reasons, including uncontrolled migration, is one of the main problems of cities, which is a phenomenon called scattering of the growth results of this species. The main purpose of this study is to analyze the indicators of urban development with the approach of superiority and intelligence in the 16th district of Tehran. Among the theories and schools proposed in connection with the solution of the scattered superficial problem; The theory of urban smart growth has been selected as the basic theory and guide of research. The main method studied in the present study is descriptive-analytical method and several methods have been used to achieve the objectives of the research and measure the research indicators. The results of T-test indicate the fact that the variables of increasing accessibility, creating self-sufficient neighborhoods and intensive development of neighborhoods are less desirable due to the significance level higher than 0.05. On the other hand, the variable of creating attractive and identity-based neighborhoods has a relative desirability in the study area. The results of the study The nature of these changes and their stimuli has been the main issue and what was followed was an approach to the model of Tehran's 16th district in the contemporary and present era. To this end, effective indicators were identified, which were themselves a physical reflection of the existing structural set in the urban system of District 16.
خلاصه ماشینی:
اگرچه افزايش جمعيت دليل اوليه گسترش سريع شهرها است ، ولي پراکندگي نامعقول آن تأثيرات نامطلوبي بر محيط طبيعي و فرهنگي جوامع ميگذارد، همچنين تلاش هاي زيادي براي برطرف ساختن اثرات منفي گسترش پراکنده شهرها به وجود آمده که ميتوان به رشد هوشمند به عنوان يک استراتژي در جهت پايداري شهري اشاره نمود.
نويسنده اين پايان نامه گستره اي از اهداف ، راهکارها و سياست هاي اجتماعي – فرهنگي براي توسعه محله هادي آباد با تأکيد بر اصول رشد هوشمند شهري ارائه کرده است .
مقاله اي تحت عنوان "راهبرد رشد هوشمند در توسعه شهري ، اصول و راهکارها" توسط دکتر رسول قرباني و سميه نوشاد در مجله جغرافيا و توسعه در سال ١٣٨٧ چاپ شده است ، اين مقاله بحث را با گستردگي و پراکندگي فضاي شهرها در دهه هاي اخير شروع مي کند و سپس به برخي از مهم ترين علل آن اشاره مي نمايد، همچنين بر روي موضوع رشد هوشمند شهري متمرکز مي شود به نحوي که اين تئوري جديد شهري را از ابعاد و جوانب گوناگون مورد بررسي قرار مي دهد.
اين رويکرد، به عنوان نوعي الگوي برنامه ريزي شهري و حمل و نقل محسوب ميشود که همانند جنبش نوشهرسازي راه حل هاي خود را براي جلوگيري از رشد پراکنده شهر و افزايش کيفيت بافت هاي پراکنده ، برمبناي فکري توسعه پايدار مطرح ميکند (درستکار، ١٣٩٥).
اين پژوهش به بررسي و تحليل شاخص هاي توسعه شهري با رويکرد رشد هوشمند در ناحيه ٢ منطقه ١٦ تهران پرداخته است .