چکیده:
مقام معظم رهبری در ارتباط تصویری با جلسه هییت دولت (۲/۶/۱۳۹۹) یکی از اصلاحات اولویت دار اقتصاد را اصلاح ساختار بودجه کشور ذکر کرده اند. همچنین با توجه به اثبات مزیت های درآمدهای مالیاتی و همچنین صراحت بیان در ماده ۱۷ سیاست های کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی [۱]، یکی از مهم ترین محورهای اجرای منویات مقام معظم رهبری، ایجاد منابع درآمدی پایدار و باثبات از مالیات برای اصلاح ساختار بودجه است. درواقع مالیات نه تنها در تامین منابع پایدار بودجه مهم است بلکه به عنوان ابزاری کارامد برای اجرای سیاست های کلان و خرد اقتصادی مانند تثبیت اقتصادی، ایجاد اشتغال، رشد اقتصادی و بهبود رفاه اجتماعی در جامعه، تاثیر زیادی خواهد داشت. عدم اتکا به درآمدهای نفتی (طبق ماده ۱۸ سیاست های کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی [۲]) و حرکت به سمت درآمدهای مالیاتی در صورتی به نتیجه ای کارامد منتهی خواهد شد که بتوان بی ثباتی ها و ناپایداری های موجود در درآمدهای مالیاتی را از بین برد. به منظور دستیابی به درآمدهای مالیاتی با ثبات، راهکارهایی از جمله ایجاد شفافیت در مصارف مالیاتی، ثبات در نرخ های مالیاتی، مدیریت سیال در معافیت های مالیاتی، حذف معافیت های مالیاتی و هدفمند کردن آن ها، گسترش عدالت مالیاتی و هوشمندسازی نظام مالیات ستانی پیشنهاد می گردد. [۱]. اصلاح نظام درآمدی دولت با افزایش سهم درآمدهای مالیاتی. [۲]. افزایش سالانه سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز تا قطع وابستگی بودجه به نفت.
خلاصه ماشینی:
همچنین باتوجه به اثبات مزیتهای درآمدهای مالیاتی و همچنین صراحت بیان در ماده 17 سیاستهای کلی ابلاغی اقتصاد مقاومتی2، یکی از مهمترین محورهای اجرای منویات مقام معظم رهبری، ایجاد منابع درآمدی پایدار و باثبات از مالیات برای اصلاح ساختار بودجه است.
درآمدهای مالیاتی، مالیات مستقیم، مالیات غیرمستقیم، معافیت مالیاتی، بیثباتی مالیاتی مقدمه در نیمه اول قرن بیستم، سه واقعه مهم شامل جنگ جهانی اول و دوم و بحران بزرگ اقتصادي اروپا و آمریکا (34-1929) موجب بهوجود آمدن مشکلات اجتماعی و بهداشتی در جامعه شده و از سال 1934، بحث اقتصاد کلان و نقش و جایگاه دولت در حوزه اقتصاد، بیشتر خودش را نشان داد و برنامهریزی اقتصادی دولتها در نظریه جان مینارد کینز 4 طرفداران زیادی پیدا کرد.
نمودار 2: مجموع و روند درآمدهای عمومی دولت از واگذاری داراییهای سرمایهای به تفکیک انواع (میلیارد ریال) مأخذ: معاونت امور اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، قانون بودجه سال 1400 بررسی نمودار (2) نکته بسیار قابلتوجه و تأملی را احراز میکند.
نمودار 4: مجموع و روند درآمدهای مالیاتی دولتها به تفکیک مالیات مستقیم و غیر مستقیم (میلیارد ریال) مأخذ: معاونت امور اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، قانون بودجه سال 1400 نمودار (4) کل درآمدهای مالیاتی دولت و اجزای آن را نمایش میدهد.
نمودار 5: مجموع و روند درآمدهای مالیات مستقیم دولتها به تفکیک انواع مالیات (میلیارد ریال) مأخذ: معاونت امور اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی، گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، قانون بودجه سال 1400 مالیاتهای مستقیم دولت به سه گروه مالیات اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت قابلتقسیم هستند.