چکیده:
با توجه به مزیتهای فرهنگی- تمدنی ایران، استفاده از دیپلماسی فرهنگی میتواند نقش مهمی در بهبود قدرت نرم و تأمین منافع ملی این کشور داشته باشد. در عمل، تاکنون نتایج حاصل از دیپلماسی فرهنگی در مقایسه با پتانسیلهای عظیم کشور رضایتبخش نبوده است. با وجود بعضی دستاوردهای مهم، این دیپلماسی نتوانسته در تقویت وضع «پذیرش بینالمللی» ایران نقش قدرتمندی بازی کند. بر این مبنا، سؤال مقاله این است که چرا دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نتوانسته در بهبود جایگاه بینالمللی ایران تأثیر چشمگیری داشته باشد. در پاسخ به این پرسش، مقاله به مشکلات و چالشهای دیپلماسی فرهنگی ایران میپردازد. فقدان استراتژی منسجم، غفلت از بخش خصوصی، ضعف کارگزاران دولتی، غلبه نگاه ایدئولوژیک و تعدد نهادهای سیاستگذاری مهمترین عوامل دخیل در تضعیف دیپلماسی فرهنگی کشور هستند. این مقاله پس از بررسی و تحلیل مسائل، به پیشنهادهایی برای کارآمدسازی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران خواهد رسید.
Given the cultural-civilizational advantages of Iran, the use of cultural diplomacy can play an important role in improving soft power and securing the national interests of this country. In practice, the results of cultural diplomacy so far have not been satisfactory compared to the huge potential of the country. Despite some important achievements, this diplomacy has not been able to play a strong role in strengthening Iran's "international acceptance" status. Accordingly, the question of the article is why the cultural diplomacy of the Islamic Republic of Iran has not been able to have a significant impact on improving Iran's international status. In response to this question, the article addresses the problems and challenges of Iranian cultural diplomacy. Lack of a coherent strategy, neglect of the private sector, weakness of government agents, overcoming ideological views and the multiplicity of policy institutions are the most important factors involved in weakening the country's cultural diplomacy. This article, after reviewing and analyzing the issues, will reach some suggestions for the efficiency of cultural diplomacy of the Islamic Republic of Iran.
خلاصه ماشینی:
ديپلماسي فرهنگي و جايگاه بين المللي ايران تاريخ دريافت : ١٣٩٩/١١/٢٣ تاريخ پذيرش : ١٤٠٠/٠٦/٠٧ عبدالله قنبرلو* چکيده با توجه به مزيت هاي فرهنگي - تمدني ايران ، استفاده از ديپلماسي فرهنگي مي تواند نقش مهمي در بهبود قدرت نرم و تأمين منافع ملي اين کشور داشته باشد.
واژگان کليدي : ديپلماسي فرهنگي ، قدرت نرم ، منافع ملي ، پذيرش بين المللي ، ارزش ها و هنجارهاي جهانشمول ، جمهوري اسلامي ايران ، ايدئولوژي ، اسلام و غرب ، شيعه و سني * دانشيار گروه روابط بين الملل در پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي فصلنامه مطالعات راهبردي سال بيست وچهارم شماره سوم پاييز ١٤٠٠ شماره مسلسل ٩٣ ديپلماسي فرهنگي و جايگاه بين المللي ايران 149 مقدمه ديپلماسـي در شـکل سـنتي اش عمدتا بر رويکردها و ابزارهاي سـياسـي ، اقتصادي و نظامي متکي بوده اسـت .
نفوذ فرهنگي در جهان خارج علي الخصوص کشورهاي منطقه از دغدغه هاي مهم تصـميم گيران سـياسـت خارجي بوده و در اين راسـتا از سـازوکارهاي مختلفي استفاده شده 150 فصلنامه مطالعات راهبردي، شماره ٩٣ پاييز ١٤٠٠ اسـت .
با وجود اين ، به تبع تغييرات در تصميم گيران دولت و سلايق متفاوت آنها در زمينه فرهنگ و هويت ايران ، نوســـان هاي محدودي در جهت گيري ديپلماســـي فرهنگي ديپلماسي فرهنگي و جايگاه بين المللي ايران 161 کشـور وجود داشـته اسـت .
به رغم تشـکيل سـازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي که به عنوان سازمان مرجع در ديپلماسي فرهنگي و جايگاه بين المللي ايران 175 ديپلماسـي فرهنگي جمهوري اسـلامي شـناخته مي شود، باز مشکل تعدد نهادها باقي مانده و کشاکش ميان آنها بر عملکرد اين سازمان نيز تأثير منفي گذاشته است .