چکیده:
برقراری عدالت، عدم تبعیض، امنیت و رفاه در جامعه همواره از آرمانهای بشریت از آغاز تاکنون بوده وازجمله مواردی که سبب تحقق این آرمان میگردد رشد فرهنگ شهروندی در جامعه است. شهروندی مجموعه گسترده ای از فعالیتهای فردی و اجتماعی است.فعالیتهایی که اگرچه بعضا فردی هستند اما برآیند آنها موجب پیشرفت وضعیت اجتماعی میگردد.چرا که اجتماع از یکایک انسانها تشکیل شده و اگر آنها به حقوق و تکالیف خود آگاه باشند و به موقع ایفای نقش نمایند کل جامعه بهره مند خواهد شد.حال مهمترین عامل دستیابی به چنین جامعه مترقی و پیشرفته ای چیست و نیازمند چه رویکردی از سوی حکومت و مردم است؟
جامعه مدنی پویا حاصل نهادینه شدن فرهنگ شهروندی است و آموزش حقوق شهروندی و حرکت در این مسیر توسط دولت و مردم موجب رشد فرهنگ شهروندی می گردد و رمز رسیدن به جامعه مدنی مترقی است. چنین نتیجه ای با آموزش شهروندان در سه مرحله با عناوین کلی ۱- آموزش حقوق، وظایف، مسئولیت ها و مشارکت های شهروندی ۲- آموزش مطالبه حقوق شهروندی ۳- آموزش پیگیری مطالبات و شکل صحیح بیان اعتراضات حاصل می گردد. این مقاله پژوهشی تحلیلی در کنار توصیف ویژگی ها و آثار آموزش مطلوب با تحلیلی محتوایی ارتباط معنادار و مکمل سه مرحله آموزش شهروندی به صورت چرخه ای کامل، در کنار تبیین آموزش بنیادین(متمم) حقوق شهروندی جهت رسیدن به جامعه ای پویا و مترقی را بررسی مینماید.
خلاصه ماشینی:
این سه رکن که همواره مکمل یکدیگر هستند و در کنار هم معنای کاملی پیدا خواهند کرد، بدین شرح بیان میگردد: آموزش شهروندی را میتوان به سه مرحله کلی تقسیم نمود که در ادامه مقاله بررسی خواهد شد: الف) آموزش حقوق و وظایف شهروندی و افزایش مسئولیت پذیری افراد و پیامد آن مشارکت مردم در امور کشور (دانش و مهارت شهروندی) ب) آموزش مطالبه حقوق شهروندی و گسترش فرهنگ مطالبهگری نسبت به حکومت (مهارت شهروندی) ج) آموزش پیگیری مطالبات و نحوه صحیح بیان اعتراضات (مهارت و نگرش شهروندی) 2) آموزش بنیادین (متمم) شهروندی در بسیاری مواقع و در کشورهای مختلف این پروسه سه مرحلهای که به صورت یک چرخه میتواند بی وقفه ادامه داشته باشد، به طور کامل طی نمیشود و یا بعضا انگیزه چندانی در اعضای جامعه برای پیمودن صحیح آموزش شهروندی وجود ندارد که البته دلائل زیادی میتواند داشته باشد که از جمله مهمترین آنها میتوان به وجود بی عدالتی، تبعیض ، عدم حاکمیت قانون، عدم آزادی اجتماعی، انحصار طلبیها و...
رشد و شکوفایی حقوق شهروندی در جهت رسیدن به جامعهای پویا و مترقی آگاهی از طریق آموزش حقوق و وظایف شهروندی و ارتقا مسئولیت پذیری شهروندان و مشارکت حداکثری ایشان در موضوعات مختلف جامعه، آموزش در راستای افزایش مطالبهگری شهروندان، آموزش پیگیری مطالبات و بیان آزادانه اعتراضات به شکل مدنی است با این نکته که پایه و اساس آموزش شهروندی، آموزش بنیادین یا متمم شهروندی است که هم به صورت مستقل و هم در کنار مراحل آموزش شهروندی سبب بیداری و حرکت جوامع میگردد.