چکیده:
پژوهش حاضر به پردازش ساختهای پرسشی فارسی اختصاص دارد. پرسش این است که آیا بار شناختی تحمیلشده بر ذهن بههنگام درک شنیداری جملات حاوی انواع مختلف ساختهای پرسشی یکسان است و کدام ساخت پرسشی سریعتر و کدامیک کندتر پردازش میشود. چارچوب نظری مبتنیبر زبانشناسی ساختگرا و رمزگان چندحسی است. حجم نمونه مشتملبر 120 جملهی حاوی ساختار پرسشی و درمجموع 120 واژه و ناواژهی فارسی است. روش پژوهش تصمیمگیری واژگانی بیناحسی است که در آن نحوهی پردازش جملات حاوی انواع ساختهای پرسشی با برنامهی نرمافزاری اندازهگیری زمان واکنش به هزارم ثانیه بررسی شده است. متغیر مستقل نوع ساخت پرسشی و متغیر وابسته زمان واکنش آزمودنیها به محرک دیداری است. آزمودنیها 25 نفر دانشجوی 18 تا 30 ساله بودهاند که در دو گروه مرد و زن مرتب شدهاند. آزمون اول نشان میدهد که از میان دوازده نوع ساخت پرسشی فارسی تنها نوعی که با بقیهی انواع تفاوت معنیدار دارد ساختهای پرسشی حاوی تکپرسشواژهی حرکتکرده در جملات مرکب (نظیر «چیا رو فکر میکنی او فردا بیاره») است که زمان واکنش به تکلیف تصمیمگیری واژگانی کمتری را در مقایسه با ساختهای همپایه گسسته در جملات مرکب و نیز ساختهای پرسشی انتخابی در جملات مرکب دارد و مبتداسازی پرسشواژه با سهولت پردازش همراه است. متغیر جنسیت آزمودنیها بر زمان واکنش در این آزمون اثر داشته است. آزمون دوم نشان میدهد متغیر نوع ساده یا مرکب بودن جمله بر زمان واکنش آزمودنیها بیاثر بوده است. از دستاوردهای تحقیق حاضر میتوان برای تدریس زبان فارسی و تدوین مواد آموزشی برمبنای یافتههای عینی روانشناسی زبان استفاده کرد.
This study investigates the processing of Persian interrogatives. The questions is the cognitive load during the processing of types of interrogatives. Which type of interrogatives is processed faster than the others and why? The theoretical framework is structuralism and cross modal view point. The corpus contained 120 interrogative sentences besides 120 Persian words and non-words. Cross-modal lexical decision has been used by the use of special software estimating reaction time of subjects. Independent variable is the type of interrogative and the dependent variable is subjectsˈ reaction times to the lexical decision task. 25 students of universities aged 18-30 participated in this study classified into two groups of male and female. The first experiment show that one single moved wh-questions in complex sentences manifested in sentences like “chi-ya ro fek mikoni/?u farda biyare?” (What do you think he will bring?) is processed sooner than dissociated coordinated interrogatives contained in complex sentences and also optional interrogatives manifested in complex sentences . This shows that topicalization of the wh- word will lead to the ease of processing. The independent variable of participants gender showed to be effective in the first experiment for the results showed that women are faster in reaction times than men. The second experiment results showed that the independent variable of syntactic structure (either simple or complex) is to be ineffective both across men and women. The findings of current investigation can be used to manage better lesson plans and curriculum design based on objective psycholinguistic findings.
خلاصه ماشینی:
روش پژوهش تصميم گيري واژگاني بيناحسي است که در آن نحوه ي پردازش جملات حاوي انواع ساخت هاي پرسشي با برنامه ي نرم افزاري اندازه گيري زمان واکنش به هزارم ثانيه بررسي شده است .
آزمون اول نشان مي دهد که از ميان دوازده نوع ساخت پرسشي فارسي تنها نوعي که با بقيه ي انواع تفاوت معني دار دارد ساخت هاي پرسشي حاوي تک پرسش واژه ي حرکت کرده در جملات مرکب (نظير «چيا رو فکر مي کني او فردا بياره ») است که زمان واکنش به تکليف تصميم گيري واژگاني کم تري را در مقايسه با ساخت هاي هم پايه گسسته در جملات مرکب و نيز ساخت هاي پرسشي انتخابي در جملات مرکب دارد و مبتداسازي پرسش واژه با سهولت پردازش همراه است .
مقدمه فارسي زباني است که در آن انواع مختلفي از ساخت هاي پرسشي را ميتوان بازشناخت که عبارت اند از: پرسش - هاي بلي ـ خير، انتخابي و پرسش واژه اي که هر يک در نوع خود زيرمجموعه هايي را دارا هستند و بسته به اينکه در جملات ساده يا مرکب به کار برده شود عملکرد متفاوت دارند.
اين پژوهش عمدتا برمبناي پردازش برخط و ارائه ي تکاليف اوليه و ثانويه و با استفاده از الگوي گزينش واژگاني چندحسي صورت گرفته اند و شيوه ي تجزيه و تحليل داده ها نيز بر مبناي محاسبه ي زمان واکنش آزمودنيها بوده است .
The Investigation of Interrogatives in Persian from Structural, Functional, and Cognitive Approach.
The Cognitive Analysis of Interrogatives in Persian.
The Cognitive Analysis of Interrogatives in Persian.