چکیده:
برای جلوگیری از قاچاق بنزین به خارج از کشور و مصرف بی رویه آن در داخل، این محصول در سال 1398 با سهمیه بندی و افزایش قیمت روبرو شده، و این سیاست، هزینه مصارف گروههای مختلف درآمدی را تحت تاثیر قرار داده است که برای جبران آن، به گروههایی از جامعه یارانه معیشتی پرداخت می شود. هدف از این تحقیق، مطالعه تاثیر این افزایش قیمت بر هزینه مصارف دهکهای مختلف درآمدی به تفکیک شهری و روستایی و مقایسه آن با یارانه معیشتی بنزین است. برای این منظور، با توسعه مدل تعدیل جدول داده - ستانده در حذف یارانه پنهان، شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی دهکهای مختلف خانوارهای شهری و روستایی محاسبه می شود. جدول داده - ستانده سال 1395 بانک مرکزی ایران که آخرین جدول آماری کشور میباشد، به عنوان پایه آماری مورد استفاده قرار می گیرد. بر اساس نتایج حاصل، این سیاست در از بین بردن اثرات کاهش یارانه پنهان بنزین برای همه گروههای هدف، موفق؛ اما در از بین بردن اثرات عوامل تشدیدکننده صاحبان کار و سرمایه و نرخ ارز، ناموفق بوده است.
To prevent gasoline smuggling to abroad and its excessive consumption in the country, the price of gasoline increased and gasoline was quoted in 2019. This policy has affected the consumption expenditures of different income groups of households. To compensate the expenditures increment, the government pays subsidies to some income groups of households. This paper investigates the effects of this policy on the consumption expenditures of different income deciles in urban and rural areas and compares them with gasoline subsidies. To this end, a developed version of implicit subsidy elimination model is employed. The input-output table of Iran for the year 2016 is used as database of the research. The results of the research indicate that the subsidy of the government will cover the consumption expenditure increment due to its gasoline price policy for all target income groups. However, this policy fails to compensate the increment of the consumption expenditure in the case in which the labour force and capital owners adjust their endowments and the exchange rate is changed with respect to domestic price inflation.
خلاصه ماشینی:
بررسی اثر سیاست افزایش قیمت بنزین و پرداخت یارانه معیشتی بر شاخص قیمت کالاهای مصرفی و رفاه گروه های مختلف خانوارهای شهری و روستایی 1 نورالدین شریفی تاریخ دریافت : ١٤٠٠/١/٢١ تاریخ پذیرش : ١٤٠٠/٣/١٧ چکیده برای جلوگیری از قاچاق بنزین به خارج از کشور و مصرف بیرویه آن در داخل ، این محصول در سال ١٣٩٨ با سهمیه بندی و افزایش قیمت روبرو شده ، و این سیاست ، هزینه مصارف گروه های مختلف درآمدی را تحت تأثیر قرار داده است که برای جبران آن ، به گروه هایی از جامعه یارانه معیشتی پرداخت میشود.
برای این منظور، با توسعه مدل تعدیل جدول داده - ستانده در حذف یارانه پنهان ، شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی دهک های مختلف خانوارهای شهری و روستایی محاسبه میشود.
برای این منظور، با استفاده از مدل قیمت تعدیل جدول ، 1 تأثیر ٢٠٠ درصد افزایش قیمت بنزین آزاد و سهمیه بندی آن در سال ١٣٩٨ بر هزینه مصارف گروه های مختلف شهری و روستایی مورد توجه قرار میگیرد.
از ویژگیهای این تحقیق نسبت به مطالعات گذشته ، استفاده از مدل توسعه یافته حذف یارانه پنهان در روش داده - ستانده است که امکان مطالعه سهم عوامل مختلف در افزایش قیمت کالاها و خدمات را فراهم میسازد.
1. Contingent Valuation Method (CVM) کریمی و همکاران (١٣٩٣)، تأثیر افزایش قیمت تولیدات داخلی و وارداتی بر کاهش رفاه مصرف کنندگان در ایران را با استفاده از روش اقتصاد سنجی، مورد بررسی قرار داده ، و برای جبران این رفاه ، پرداخت یارانه نقدی را پیشنهاد نموده اند.