چکیده:
این نوشتار تلاش میکند از حفاظت از میراث فرهنگی غیر منقول به عنوان یکی از حقهای بشری سخن بگوید. حقی که در ساحت زندگی جمعی مطالبه میشود. مطالعهی تطبیقی حقوق حفاظت از میراث فرهنگی غیر منقول در انگلیس و ایران نشان میدهد که اگر چه در انگلیس مسئولیت اصلی تصمیمگیری در حفاظت از میراث انگلیسی با نهادهای دولتی است، اما بخش عمومی، با به رسمیت شناختن نهادهای غیر دولتی متعدد و جوامع محلی، صلاحیتی گسترده یه آنان اعطا نموده است. شناسایی چنین صلاحیتی تبلور اصول عمومی بودن و مشارکت مردمی به عنوان دو اصل بنیادین حاکم بر نظام حفاظت از میراث فرهنگی انگلیس است که در نهایت یک نظام موثر را برای این کشور به ارمغان آورده است. این در حالی است که در ایران از آنجا که حفاظت از میراث فرهنگی جز امور حاکمیتی است، لذا وزارت میراث فرهنگی و ادارات تابع آن به عنوان متولی اصلی میراث میراث فرهنگی بهطور متمرکز به مساله حفاظت پرداخته و در مقایسه با کشور انگلیس نقش به مراتب کمتری را یرای جوامع محلی و سازمانهای مردم نهاد قائل شدهاند که این موضوع در نهایت نظام حفاظت موثر از میراث فرهنگی ایران را با خلاء عدم تنوع نهادی و در نتیجه فقدان تخصصگرایی و فقدان مشارکت مردمی مواجه میسازد. نگارندگان با روشی توصیفی تحلیلی ضمن معرفی اصول انگلیسی حاکم بر حفاظت از میراث انگلیسی و مطابقتسنجی آن اصول در نظام حقوقی ایران، به تبیین نهادهای حافظ میراث فرهنگی غیر منقول و حدود صلاحیت آنها در دو کشور انگلیس و ایران پرداختهاند.
The focus of this research is protection of non-moveable cultural heritages as an example of collective right. The comparative study of this research illuminates that United Kingdom has conferred a huge discretion to local states and non-governmental institutes in order to protect above-mentioned right, although the central government plays still a pivotal role in making essential decisions. The reason is that in United Kingdom the publicity of cultural heritage and the public participation are accepted as two main principles, governing on the protection of cultural heritages. The result is an effective system of protection. On the other side, In Iran, since the protection of non-moveable cultural heritages is tied to sovereignty, ministry of cultural heritage tourism and handicrafts is regarded as an only authorized institute. Therefore, non-governmental and local institutes play a very small role in the process of the protection. It means that Iranian system of protection suffers lack of public participation and Specialization as a result of this restriction. In this research, beside of introducing British principles of protection of non-moveable cultural heritages and its comparison with Iranians one, the author tries to introduce extend of discretion of different institutes which protect these heritages in both countries.
خلاصه ماشینی:
اين در حالي است که در نظام حقوقي ايران ازآنجاکه حفاظت از ميراث فرهنگي جز امور حاکميتي بودهاست ، لذا وزارت ميراث فرهنگي و ادارات تابع آن به عنوان متولي اصلي ميراث ميراث فرهنگي به طور متمرکز به مسئله حفاظت پرداخته و درمقايسه با کشور انگليس نقش به مراتب کمتري را براي جوامع محلي و سازمان هاي مردم نهاد قائل شدهاند کهاين موضوع درنهايت نظام حفاظت مؤثر از ميراث فرهنگي ايران را با خلأ عدم تنوع نهادي و درنتيجه فق دان تخصصگرايي و فقدان مشارکت مردمي مواج ه ميس ازد.
مقاله در سه گفتار تنظيم شدهاست که بخش اول به بررسي انواع ميراث فرهنگي غيرمنقول و بخش دوم به جايگاهاصول حاکم بر حفاظت و بخش سوم به واکاوي نقش نهادهاي مؤثر در حفاظت در دو نظام حقوقي انگليس و ايران پرداختهاست .
٢ در نظام حقوق ايران طبق بند ٢٠ قانون اساسنامه سازمان ميراث فرهنگي، تشويق مردم به مش ارکت در فعاليت هاي مرب وط به شناس ايي، حف ظ و احي اء مي راث فرهنگ ي و نظ ارت بر آن از وظايف وزارت ميراث فرهنگي کشور است ؛ علاوه بر آن ، فرآيند حفاظت و احياء محدوده هاي تاريخي فرهنگي، به عنوان موضوعي چندوجهي و فرابخشي، نيازمند مشارکت و حضور تمامي دستگاه ها و کنش گران مرتبط و مؤثر، متشکل از دستگاه ها و نهادهاي ذيربط ، نماين دگان سازمان هاي مردم نهاد و دانش گاهيان است .