چکیده:
زمینه و هدف: امنیت پایدار جوهره استقلال، تمامیت ارضی و حاکمیت یک کشور بوده و زمینه ساز تحقق سایر اهداف کشورها است و البته ایجاد امنیت پایدار، با داشتن مرزهای مطمئن ممکن است. بنابراین اگر بتوانیم با اتخاذ راهبردهای مناسب، ایجاد و حفظ امنیت مرزها را تضمین نماییم، اولین گام برای پایداری امنیت فراهم شده است. این پژوهش با هدف ارائه راهبردهای امنیت پایدار در مرز انجام میشود.
روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی است. برای اجرای پژوهش با 20 نفر از خبرگان مرزبانی ناجا مصاحبه شده و پس از شناسایی فرصتها و تهدیدات و نقاط قوت و ضعف مرزبانی در تامین امنیت، با تشکیل ماتریس SWOT، این عوامل وزن دهی و بر اساس آنها راهبردهای توسعه امنیت مرزها ارائه شده است.
یافتهها و نتایج: پژوهش نشان داد انسداد کامل نرمافزاری و سختافزاری مرزها، توسعه و تقویت یگانهای مرزبانی، مشارکتدهی مرزنشینان در طرحهای امنیتی، توسعه فعالیتهای اطلاعاتی و تقویت دیپلماسی مرزی به همراه توسعه اقتصادی و ایجاد بنگاههای اقتصادی زودبازده، استقرار جمعیت در نوار مرزهای آبی، توسعه کشاورزی و دامداری در مناطق مرزی مستعد و انتقال و ایجاد مراکز صنعتی و تولیدی در راستای کارآفرینی و ارتقای سطح کیفیت و معیشت مرزنشینان، راهبردهایی هستند که در نتیجه اجرای آنها، میتوان به امنیت مرزها امید داشت.
Border security has always been one of the main concerns of governments, so that many of the conflicts between countries are caused by disputes and border problems. Any insecurity in the border regions has created a disruption in the economic, cultural, political, social, security, police, and security systems of a country, causing the administration of political power to be troubled.
This research is of strategic and qualitative type. It uses exploratory and content analysis method to identify, discover, categorize, index and define border security strategies. Using SWOT and observation tools, environmental scanning, research trend And a qualitative interview with experts in the field of political geography, national security and border guards with a sample size of 20 people and using the process of matrix analysis and environmental monitoring in the territory of the time of 1395. The findings of the research show that after identifying and extracting the matrix and the components of weaknesses, strengths, threats and opportunities based on border security variables, border controls have various backgrounds and factors such as: natural characteristics , Topography and climate of the region; human and border characteristics; ethnic and religious fabric; political and strategic conditions; economic and employment conditions of the borderlands; cultural and social characteristics; ethnic, linguistic, ethnic and religious affiliations, literacy rates and Cultural diversity is the borderline.
The results show that in the new security paradigm, sustainable security of each country requires strategies for environmental, spatial, political, security, transboundary communication. So it is essential Border region population planning, formulation of security strategies and border economies, as well as solutions to the problems of border regions applying new policies should be considered.
خلاصه ماشینی:
براي اجراي پژوهش بـا ٢٠ نفر از خبرگان مرزباني ناجا مصاحبه شده و پس از شناسايي فرصت ها و تهديدات و نقاط قوت و ضعف مرزباني در تامين امنيت ، با تشکيل ماتريس SWOT، اين عوامل وزن دهي و بر اساس آن ها راهبردهاي توسعه امنيت مرزها ارائه شده است .
اگر مرزها را دروازههاي فيزيکي نظـم و امنيـت بـدانيم ، ايـران بـا همجـواري ١٥ کشور، دومين کشور جهان از نظر تعداد همسايه است ؛ وجود چنين موقعيت اسـتراتژيکي و تنوع جغرافيايي و محيطي در مرزها، مستلزم افزايش هوشياري و مراقبت ، اشراف اطلاعـاتي و جلب مشارکت مرزنشينان در کنترل و حفظ نظم و امنيت در نواحي مرزي است .
پيرعلي و سيادت(١٣٩٢) در پژوهشي بـا عنـوان «تـدابير راهبـردي ناجـا در گسـترش امنيـت پايدار مرزهاي جنوب شرق کشور، مورد مطالعه : استان سيستان و بلوچسـتان» بـه ايـن نتيجـه دست يافته اند که نتايج حاصل از ماتريس SWOT نشان از آن دارد کـه راهبـرد هـم افزايـي ظرفيت هاي انتظامي- امنيتي در سطح استان براي ايجاد و توسعه امنيت در اين استان، نسـبت به ساير راهبردها از اولويت بيشتري برخوردار است .
بذرافشـان و امـاني(١٣٩١) در پژوهشـي بـا عنـوان «تـدوين راهبردهـاي توسـعه منطقـه اي در شهرهاي مرزي با استفاده از مدل SOWT؛ مطالعه موردي شـهرهاي مـرزي اسـتان خراسـان رضوي» به اين نتيجه رسيدهاند که شهرهاي مرزي استان خراسان رضوي بـا وجـود پتانسـيل هايي مانند وجود مرز مشترک با ترکمنستان و افغانستان، وجود اراضـي حاصـل خيـز منـاطق کشاورزي، وجود زيرساخت هاي اقتصادي خدماتي و بازرگاني ميتوانند نقـش مـوثري در تسريع روند توسعه داشته باشند و با مديريت صحيح ميتوانند به عنـوان کـانونهـاي توسـعه منطقه اي عمل کنند.