چکیده:
طیفی از عوامل بیرونی و درونی در مقیاسهای محلی، منطقهای، ملی و جهانی، کلیت و فرایند حکمروایی توسعه پایدار در شهرهای کوچک مرزی را تحت تاثیر خود قرار داده و پیچیدگی سیستمهای شهری و عدم قطعیتهای گسترده در مسیر آینده، پرداختن به مسئله آیندههای پیش روی شهرهای کوچک مرزی و فرایند دستیابی به توسعه پایدار در این شهرها را با مشکل و دشواری روزافزون مواجه کرده است. در این راستا مقاله حاضر با مرکزیت قرار دادن کاربردهای آیندهنگاری در حکمروایی و ابعاد حکمروایی برای توسعه پایدار، در پی شناسایی سناریوهای آینده حکمروایی توسعه پایدار شهرهای اورامان تخت و سروآباد میباشد. رویکرد تحلیل در این مقاله، مبتنی بر حکمروایی آیندهنگر برای توسعه پایدار در شهرهای کوچک است. رویکرد گردآوری دادهها، رویکرد تعاملی – خبره محور و روش تحلیل، کمی – کیفی (روش آمیخته) بوده و روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی و اکتشافی بهصورت ترکیبی میباشد. یافتههای مقاله در چهار بخش بهقرار زیر میباشند: 1) شناسایی موانع کلیدی حکمروایی توسعه پایدار با استفاده از روش تحلیل اسنادی، دلفی آنی (RTD) و تحلیل اثرات متقاطع (MICMAC)، 2) شناسایی پیشرانهای اثرگذار بر آینده حکمروایی توسعه پایدار شهرهای موردمطالعه با استفاده از تحلیل اسنادی و روش دلفی آنی جهت اولویتبندی ازنظر اهمیت و عدم قطعیت، 3) تدوین سناریوها و 4) مدلسازی وضعیت موانع حکمروایی توسعه پایدار در هرکدام از سناریوها با استفاده از روش نقشه شناختی فازی (FCM). بهعنوان نتیجه میتوان گفت بر اساس سه عدم قطعیت بحرانی سیستم، از هشت سناریوی ممکن با در نظر گرفتن ناسازگاری درونی سناریوها، درمجموع چهار سناریو انتخاب وضعیت موانع کلیدی در هرکدام از سناریوها بررسی شد که تنها در یک سناریوضعیت موانع حکمروایی وضعیت کاهشی داشته و در بقیه سناریوها شرایطی آشوبناک منجر به افزایشی بودن موانع شده است
A range of external and internal factors at the local, regional, national and global scales affect
the whole and governance process of sustainable development in small towns and address the
complexity of urban systems and widespread uncertainties in the future. The future of small
towns and the process of achieving sustainable development in these cities has become
increasingly difficult. Thus, focusing on the applications of foresight in governance and the
aspects of governance for sustainable development, the present study attempted toidentify future
governance scenarios for sustainable development in oraman Takht and Sarvabad, Kurdistan
Province, Iran. The analysis was based on forward-looking governance for sustainable
development in small cities. Data was collected in an interactive-expert-oriented approach and
then analyzed in a quantitative-qualitative method (integrated method). This research was an
integrated descriptive-analytical and exploratory study. The findings can be discussed in four
sections as follows: 1. the identification of key obstacles to governance in sustainable
development using desk-study, Real-time Delphi (RTD), and cross-impact analysis (MICMAC);
2. the identification of effective drivers on the future governance of sustainable development in
the studied cities using desk-study, and Real-time Delphi (RTD) to prioritize in terms of
importance and uncertainty; 3. the formulation of scenarios; and, 4. modeling the status of
obstacles to governance in sustainable development in each of the scenarios using the fuzzy
cognitive map (FCM) and presenting an explanatory model of governance in sustainable
development in oraman Takht and Sarvabad, Kurdistan Province, Iran. The results showed that
based on three critical system uncertainties, considering the internal incompatibility of the
scenarios, from eight possible scenarios, a total of four scenarios were selected, and finally, the
status of the eight key obstacles identified in each of the scenarios was examined. Excluding one
scenario, which had decreased barriers, in other scenarios, barriers to governance increased.
خلاصه ماشینی:
به عنوان اهميت و ضـرورت ازآنجاييکـه در ساختار حکمروايي شهرهاي کوچک مرزي تاکنون اصول توسعه پايدار و آينده نگاري به صورت يکپارچه مطالعـه نشـده ، در اين مقاله ، تلاش خواهد شد تا با در نظر گرفتن ظرفيت هاي آينده نگاري ازجمله «شناسايي پيشران ها و عدم قطعيت هـاي تأثيرگذار»، «تدوين سناريوهاي ممکن و محتمل آينده »، «مشارکت تمام ذينفعان »، «ساخت چشم انداز آينـده بـا در نظـر گرفتن ارزش ها و خواست ذينفعان »، توسعه پايدار ويژگيهاي آن ازجمله «پيچيده بـودن »، «چندبعـدي بـودن »، «ذهنـي بودن »، «تأثيرپذيري از دگرگونيهاي اجتمـاعي» و «در برگيـري عـدم قطعيت هـا در مقياس هـاي فضـايي متفـاوت » و درنهايت اصول حکمروايي ازجمله «تفکر بلندمدت »، «منعطف بودن »، «تأکيد بر عـدم قطعيت هـا»، «مشـارکت مـدني و اجماع گرايي»، «تکثرگرايي» و «نگرش کل نگر و نظام مند»، پيشـران ها و موانـع تأثيرگـذار در دسـتيابي بـه حکمروايـي دموکراتيک و در نتيجه حکمروايي توسعه پايدار شهرهاي اورامان تخت و سروآباد به عنوان دو شهر کوچک مـرزي تبيـين شده و با شناسايي سناريوهاي پيش رو در آينده بستري فراهم شود تا هم توانايي تغيير در وضعيت کنوني را به دست آورد و هم تاب آوري مواجهه با تغييرات غيرقابل پيش بيني آينده را داشته باشد.