چکیده:
در این پژوهش با استفاده از شاخص اقلیم گردشگری (TCI) میسزکوفسکی ((Mieczkowski1985) به ارزیابی اقلیم آسایش گردشگری استان یزد پرداخته شده است. شاخص میکزکوفسکی به شکل سیستماتیک شرایط اقلیمی را برای فعالیتهای گردشگری با استفاده از 7 پارامتر، میانگین حداکثر ماهانه دمای روزانه (oC)، میانگین دمای روزانه (oC)، میانگین حداقل رطوبت نسبی روزانه (به درصد)، میانگین رطوبت نسبی روزانه (به درصد)، بارش (mm) و کل ساعات آفتابی مورد ارزیابی قرار میدهد. در این تحقیق هدف بررسی تعیین شرایط کیفی اقلیمی استان یزد از بعد آسایشی ومشخص نمودن تقویم اقلیمی گردشگری استان بر اساس شاخص (TCI) میباشد. برای رسیدن به این هدف دادههای آماری 15 ساله برای 17 ایستگاه سینوپتیک استان یزد و ایستگاههای همجوار استان گردآوری شد و بعد از تجزیه و تحلیل و پردازش آنها در محیط Excel و تهیه بانک اطلاعاتی، شاخص TCI برای ایستگاههای منطقه به تفکیک ماههای سال محاسبه گردید، سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS، نقشه TCI برای تمام ماههای سال تهیه و ترسیم گردید. نتایج حاصل از پهنهبندی اقلیم گردشگری استان یزد در ماههای مختلف سال نشان میدهدکه که طول دوره آسایش اقلیمی در شهرهای مورد مطالعه کوتاه بوده و به صورت دو دوره مجزا در ابتدای فصل پاییز و بهار واقع شده است بدین صورت که ماههای فروردین اردیبهشت، مهر و آبان دارای سه کلاس توصیفی ایدهآل، عالی و خوب و همچنین ماه اسفند دارای دو کلاس توصیفی ایده آل و عالی هستند در مقابل ماههای تیر، مرداد و دی دارای چهار کلاس (نامطلوب کم، قابل قبول وخوب)، از بدترین شرا ایط آسایشی برخودار هستند. از آنجایی که در روش میکزکوفسکی طبقه عالی مناسبترین زمان از لحاظ آسایش اقلیمی برای گردشگری میباشد و اکوتوریسم غالب در استان یزد اکوتوریسم بیابان و کویری میباشد لذا بهترین زمان برای گردشگری بیابانی دراستان ماههای فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان و اسفند میباشد.
Abstract In this research using Tourism Climate Index of Mieczkowski, we will assess the tourism comfort climate in Yazd province. Mieczkowski index systematically assess the climate terms for the tourism activities using the 7 parameters, the monthly maximum daily temperature mean)oC(,daily temperature mean, daily minimum relative humidity mean (%), daily relative humidity mean (%),rain fall (mm) and total sunny hours. In this research, we aimed to study the climatic quality terms of Yazd province in aspect of comfort and identifying the tourism climatic calendar of Yazd province based on TCI. To reach this aim, statistical data related to 15 years (1995-2010) for 17 synoptic station of Yazd province and in neighboring stations was compiled and after analyzing them in Excel and preparing the database, TCI index for regional stations separated by months of year, was calculated, then TCI map was illustrated using GIS. Results achieved from zoning the Yazd province tourism climate in different months of year indicate that months of April, May, October and November have 3 descriptive classes, including ideal, excellent and good and also March has two descriptive classes, including ideal and excellent which in front of it, months of July, August and December have 4 descriptive classes, including undesirable, low, acceptable and good which have the worst comfort conditions. Since in the method of Mieczkowski, the excellent class is the most desirable period regarding the climatic comfort for tourism,and dominant ecotourism is the desert (wilderness) ecotourism, therefore, the best period for desert tourism are in the months of April, may, October, November and March.