چکیده:
لالاییها بهعنوان نجواهای اولیۀ بزرگسالان با کودکان، در نگاه نخست، برای آرامش بخشیدن به کودکان سروده شدهاند. متن زمزمههای زیبایی که خاستگاه آن در ادبیات کودک سنتی به قدمت حضور مادران و ایجاد ارتباط با کودکان بازمیگردد، بهدلیل داشتن محتوایی قابل تامل و ظرفیتهای متنوع، بستری برای تحقیق و پژوهش در حوزۀ ادبیات کودک و نوجوان شده است. یکی از زمینههای کاربردی لالاییها تقویت هوش معنوی در مخاطب یا شنونده است. هوش معنوی و تقویت آن در کودکان ازجمله مسائل مطرح در علوم امروزی است. بر پایۀ این رویکرد و با تمرکز بر متنیت لالاییها مولفههای تقویت هوش معنوی از متن لالاییها استخراج شده و با شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی این مولفهها در متن لالاییها بررسی شده است. حاصل مولفههای متعددی در متن لالاییها یافت شده و مولفۀ «حس رسالت» و «خودآگاهی» جزو پرمصداقترین مولفهها بودهاند
خلاصه ماشینی:
نقش لالاييهاي در تقويت هوش معنوي مريم جلالي *١، مهلاالسادات حسيني صابر 2 (دريافت : ١٤٠٠/٠٦/٠٧ پذيرش : ١٤٠٠/١١/١١ ) چکيده لالاييها به عنوان نجواهاي اوليۀ بزرگ سالان با کودکان ، در نگاه نخست ، براي آرامش بخشيدن به کودکان سروده شده اند.
ادبيات با توجه به ظرفيت ها و قابليت هايي که در بطن خويش دارد بهترين راه براي انتقال آموزه هاي معنوي و فرهنگ سازي محسوب ميشود و البته در اين ميان «دين و معنويت به منظور تثبيت و عملي شدن خود از شکل ، ساختار، نفوذ و تأثير ادبيات بهره ميبرد» (حکيمي و کاموس ، ١٣٨٣، ص .
اين مقاله براي نخستين بار به تعمق در لالاييها از منظر مؤلفه هاي تقويت هوش معنوي ميپردازد.
يافتن مؤلفه هاي هوش معنوي و دسته بندي آن ، سبب شده است که بتوان محتواي متون مختلف را از اين منظر بررسي کرد.
برتري رويکرد زوهر و مارشال نسبت به ديگر رويکردها اين است که از چنين مؤلفه هايي ميتوان در تقويت هوش معنوي نيز استفاده کرد.
بررسي لالاييها از منظر تقويت مؤلفه هاي هوش معنوي موسيقي و آهنگ اين متون به طور غيرارادي آرامش ايجاد ميکند و کلمات در لالاييها در کنار موسيقي، راه شبانه و کوتاهي را براي آموزش برخي از مفاهيم به کودکان طي ميکنند.
سؤال مادر از خودش ، گويي اين طور مطرح شده است : «آيا حالا غصه اي داري؟» و پاسخ او «وجود فرزند» است که در لالايي مذکور زمينه ساز برچيده شدن تمام غم هاي مادر است و وي را آسوده خاطر ميگرداند و به نوعي محتواي شعر، سبب تقويت مؤلفه خودانگيختگي در کودک ميشود.