چکیده:
منشأ جرمانگاری بغی، مقررات اسلامی و شرع مقدس است که در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 از محاربه جدا و به عنوان مستقل جرمانگاری شد. با توجه به اینکه بغی، یک جرم حدی و مستوجب اعدام است، انتظار این است نحوه مقابله و مجازات باغیان، با حساسیت زیاد و با در نظر گرفتن مبانی فقهی، تعیین و تشریح شود. بر این مبنا، موضوع این مقاله نحوه برخورد و مجازات باغیان در مقررات اسلامی و تطبیق با موضع قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 است تا مشخص شود که میزان مسئولیت کیفری باغیان در قانون تا چه میزان با آموزههای فقهی مطابق دارد. این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی، آیات قرآن و احادیث و منابع متعبر اسلامی را بررسی نموده و در پایان مشخص شد علیرغم اینکه قانونگذار سعی نموده در جرم انگاری و مجازات باغیان به آموزههای فقهی پایبند باشد، اما در کیفرگذاری اشتباه کرده است و برای آن مجازات حد مقرر نموده است، در حالی که اکثر فقها، به حدی بودن جرم مذکور نظر نداده اند
Islamic regulations are the source of rebellious criminality that in Islamic Penal Code 1392 Separated from Moharebeh and became an independent criminal. Given that rebellious is a Specific and designated crime and punishable by death, the expectation, taking into account the principles of Islamic law, is to punish the criminals with great sensitivity. On this basis, the subject of this article is how to deal and punish with Acting against the government and Is it in accordance with Islamic Penal Code. This research is descriptive-analytical and analyzed Quran verses and Islamic sources and in the end it became, clear despite the legislator has tried pay attention to jurisprudential rules, but in some cases act hastily and directly anticipates the punishment and ignore of other Islamic solutions
خلاصه ماشینی:
پرسشي که با نگاهي به آيات قرآن ، احاديث ً و منابع معتبر فقه عامه و اماميه مطرح ميشود، اين است که آيا در فقه اسلامي ، مستقيما مجازات اعدام پيش بيني شده است ؟ حاکم اسلامي تکليف به اعمال راهکارهاي ديگر در خاموش کردن فتنه ندارد؟ آيا بغات به محض اعلام نافرماني از حاکم اسلامي مجرم و قابل مجازات هستند؟ پرسش ديگر اينکه درصورت دستگيري باغيان و شکست آنان در جنگ ، باز هم مطابق مقررات فقهي به مجازات محکوم ميشوند؟ در پاسخ به اين سؤالات بايد گفت که پس از وقوع نافرماني از سوي باغيان ، مطابق آموزه هاي شرع مقدس اسلامي، نوع مجازات و مقابله با آنان پيش از وقوع درگيري و بعد از آن متفاوت خواهد بود.
بديهي است که عدم برخورد قاطع در اين مرحله سبب گسترش فتنه در جامعه و ريختن خون مسلمانان ميشود (سرخسي، ۱۴۱۴/ ۱۰: ۱۲۵) هر گاه قصد باغيان براي شورش محقق شد، جايز است حاکم آن ها را دستگير کرده و پيش از خارج شدن اوضاع از کنترل آن ها و گشترش فتنه آن ها را در حبس نگه دارد، اما اجازه کشتن ندارد (طوسي، ۱۴۰۷/ ۸: ۱۴۱) فقهاي ديگر اهل سنت نيز در همين زمينه تأکيد کرده اند هرگاه حاکم از آماده شدن باغيان براي جنگ و تهيه جنگ افزار توسط آنان اطلاع حاصل کرد و مقدمات جنگ را در اعمال آن ها ديد ميتواند که آن ها را دستگير و حبس کند تا از فتنه دست برداشته و آن ها را دعوت به توبه نمايد؛ چون ترک و واگذاري آن ها سبب تشديد فتنه و ايجاد خطرات بزرگ تر در جامعه ميشود (کاساني، ۱۴۰/ ۱۰: ۴۷).