چکیده:
ابنبابویه بهعنوان محدث بزرگ عالم تشیع همواره در سفرهای خود از علما و مشایخ بسیاری با اندیشههای مختلف شیعی و غیر شیعی بهره برده است. در این میان وجود یکی از نواصب که صدوق با تعابیر «ما رایت انصب منه» از او یاد نموده؛ ذهنها را در چرایی و چگونگی بهرهگیری از این مشایخ به خود مشغول میکند. «ابونصر احمد بن الحسین الضبی» با چنین وصفی در 4 اثر صدوق حضور دارد لیک در آثار رجالی بسیار ناشناخته است. این پژوهش بر آن است تا با واکاوی آثار و اخبار ضبی با شیوهای توصیفی، تحلیلی فهم بهتری از نگاه ابنبابویه و همعصران او از این شخصیت به دست دهد. روایات ضبّی در موضوعات مختلف گاه مورد استناد فقها-حتی امامیه- قرارگرفته چنانکه نقل فضایل اهلبیت نیز در روایات او بسیار به چشم میخورد. این پژوهش اخبار ضبی در منابع شیعه را از احادیث منتقله ای معرفی میکند که پسینیان صدوق تنها با نگاه به منبع صدوق بدین اخبار رنگ و بوی شیعی داده و حتی در منابع فقهی خود از آن بهره بردهاند. در این مسیر با کاوش در محیط و فرهنگ نیشابور و مشایخ و شاگردان ابونصر اطلاعات جدیدی را در اختیار ما قرار میدهد.
Ibn Babawiyyah as the great narrator of the Shiite worldIn her travels, she has always used many scholars and elders with different Shiite and non-Shiite ideas. In the meantime, the existence of one of the nominees mentioned by Saduq with the meanings of "we are the right of my appointment"; It occupies the minds of why and how to use these elders. "Abu Nasr Ahmad Ibn Al-Hussein Al-Dhabi" is present in 4 works of Sadiq with such a description But it is very unknown in Rajali's works This research intends to analyze the works and news of Dhabi in a descriptive, analytical manner . Dhabi narrations on various subjects are sometimes cited by jurists, even the Imams, as the narration of the virtues of the Ahl al-Bayt can be seen in her narrations.Give a better understanding of this character from the point of view of Ibn Babawiyyah and all his contemporaries. This study introduces Dhabi news in Shiite sources from narrated hadiths The descendants of Saduq have given this Shiite color and smell to this news only by looking at the sources of Saduq And they have even used it in their jurisprudential sources. In this way, by exploring the environment and culture of Neishabour and the elders and students of Abu Nasr, it provides us with new information.
خلاصه ماشینی:
طرح مسأله باتوجه به اينکه درباره مشايخ ناصبي صدوق اندک پژوهش هايي صـورت گرفتـه اسـت و نـام احمد بن الحسن الضبي در ميان آثار رجالي و حديثي ناشناخته است ايـن پـژوهش دربـاره شـيخ ناصبي صدوق با شيوه اي توصيفي، تحليلي صورت گرفت و براي شناخت اين شخصـيت پـس از کاوش در نام و نسب او به بررسي اساتيد و شاگردانش خواهد پرداخت و آنگـاه روايـات او را در آثار اهل سنت و صدوق گونه شناسي خواهد کرد، سپس به سراغ فهم توصيف صدوق از او مـي رود و «نصب » را معنا ميکند و توصيفي مختصر از مذهب نيشابور خواهد داشت و بعدازآن به بهانه نقل «صلوات بتراء» از ضبي؛ اين صلوات را از ديد مذاهب اهل سنت بررسي خواهد کـرد تـا درنهايـت فهم برآمده از سخن صدوق بر اساس تمام شواهد را ارائه دهد.
٩- «محمد بن سليمان بن فارس » از تاجران بزرگ نيشابور است که اموالش را در راه علم صرف کرد(السمعاني، ١٣٨٢ ق ، ج ٥، ص ٤٣١؛ الذهبي، بيتا، ج ١، ص ٤٦٤؛ الهمداني الوادعي، ١٤٢٥ ق ، ج ٢، ص ٢١٢)نقل ابونصر از محمد بن سليمان با دو روايت در موضوع حب خداوند به امام علي (ع )در توحيد صـدوق (ابن بابويه ، ١٣٩٨ ق ، ص ٩٤) و انسـان صـالح در کتـاب حليـه الاولياء(الاصـبهاني، ١٤٠٥ق ، ج ٣، ص ٩٥) گزارش شده است .