چکیده:
پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی با رویکرد پدیدار شناسانه است که جهت شناسایی ابعاد و مؤلفه های توسعه حرفه ای مدیران مدارس ابتدایی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، مدیران مدارس دولتی مقطع ابتدایی شهر تهران درسال تحصیلی 99-98 بودند. طی دو مرحله نمونه گیری، با روش های نمونه گیری سهمیه ای و سپس هدفمند نمونه ها انتخاب شدند. جهت جمعآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته به کار گرفته شد. مصاحبه تا جایی ادامه یافت که فرایند اکتشاف و جمع آوری داده ها پس از مصاحبه با 14 نفر به نقطه اشباع نظری رسید. با استفاده از روش تحلیل محتوا و انجام مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از دو روش تأیید مصاحبه شوندگان و تأیید یک خبره بیرونی برای کنترل روایی استفاده شد. برای تعیین پایایی نیز از دو روش بررسی مجدد نوشته ها و نیز از روش کدگذاری مجدد استفاده شد. توافق در همسانی کدگذاری ها محاسبه گردید و ضریب توافق86% به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که توسعه حرفه ای برای مدیران مدارس ابتدایی از دیدگاه مدیران دارای 4 بُعد دانش، مهارت، نگرش و توانایی و 9 مؤلفه شامل دانش مدیریت عمومی، دانش مدیریت تخصصی، مهارت تعاملی، مهارت مدیریت منابع، مهارت حرفهای، تمایلات فردی، نگرش مدیریتی، توانایی جسمی و روانی و توانایی فکری و ذهنی ،21 زیر مؤلفه و 87 شاخص است.
The present study is a qualitative research with a phenomenological approach that has been conducted to identify the dimensions and components of professional development of elementary school principals. The statistical population of the study was the principals of public elementary schools in Tehran in the year of 2019. In two stages of sampling, samples were selected by quota and then purposive sampling methods. Semi-structured interviews were used to collect data. The interview continued until the process of exploration and data collection reached a theoretical saturation point after interviewing 14 people. The data were analyzed using content analysis method and open axial and selective coding steps. Two methods of verifying the interviewees and verifying an external expert were used to control the validity. To determine the reliability, two methods of reviewing the writings and also the method of recoding were used. The agreement in the coding homogeneity was calculated and the agreement coefficient was 86%. Findings showed that professional development for elementary school principals has 4 dimensions of knowledge, skills, attitude and ability and 9 components includes general management knowledge, specialized management knowledge, interactive skills, resource management skills, professional skills, personal desires, managerial attitude, physical and mental ability, and intellectual ability ,21 sub-components and 87 indicators.
خلاصه ماشینی:
1 - Ramirez 2 - Vidal-Butler 3 - Bayarystanova, Arenova & Nurmuhametova 4 - Naiker & Naidoo 5 - Reston در ميان پژوهش هاي داخلي حيات، عبدالهي، زين آبادي و آراسته (١٣٩٤) در پژوهش خود به اين نتيجه رسيدند که نيازهاي توسعۀ حرفه اي مديران مدارس متوسطه شامل پنج مقولۀ اصلي رهبري آموزشي، مديريت و رهبري سازماني، رهبري اخلاقي، مشارکت اجتماعي و تکنولوژي است .
در پژوهشي ديگر مرد، زين آبادي و آراسته (١٣٩٦) با عنوان نشانگرهاي يک رهبر آموزشي موفق ؛ يافته هاي يک مطالعه پديدار شناسانه دريافتند که رهبر آموزشي موفق براي مدارس متوسطه شهر تهران داراي ٥ مقوله شامل تعيين جهت ، مديريت فرهنگ و جوسازماني، نظارت و ارزشيابي آموزشي، مديريت بر فرايندهاي ياددهي يادگيري در مدرسه و رشد و توسعه حرفه اي است .
در زمينه مهارتهاي تعاملي بيري استنوا، آرنوا و نورموهامتوا (٢٠١٣)، نايکر و نايدو (٢٠١٤)، انجي و چان (٢٠١٤)، حيات، عبدالهي، زين آبادي و آراسته (١٣٩٤)، پورکريمي، فرزانه و نوروزي (١٣٩٥)، شباني، خورشيدي، عباسي و فتحي واجارگاه (١٣٩٧)، درتاج، عباسپور، دلاور و عبدالهي (١٣٩٨) ، پيرحياتي، صالحي، فرزاد، مقدم زاده و حکيم زاده (١٣٩٩) و نريماني، مهرداد و جليلي (١٤٠٠) در پژوهشهاي خود بر اين مؤلفه تأکيد کردهاند.