چکیده:
انقلاب اسلامی ایران با محوریت دین شکلگرفته است پس مبانی قدرت آن نیز بر مؤلفههای دینی و نرم استوار است. سوگواریهای عاشورا و اربعین ازجمله آئینهایی هستند که از ظرفیت لازم برای انسجامبخشی و قدرت افزایی جمهوری اسلامی ایران برخوردار هستند. جمهوری اسلامی از این آئینها بهصورت مستمر در مدیریت جنگ تحمیلی استفاده کرده است. اکنون نیاز است که متناسب با شرایط منطقهای از این ظرفیتها استفاده کرد. با فروپاشی رژیم بعث در عراق و از سر گرفته شدن پیادهروی اربعین توجه به این ظرفیت دینی دوچندان شده است. در مقاله حاضر نقش راهپیمایی اربعین بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی موردبررسی قرارگرفته است. سؤال اصلی این است که راهپیمایی اربعین چه تأثیری بر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران داشته است؟ یافتهها نشان داد که راهپیمایی اربعین با تقویت ارزشهای دینی، معنویتگرایی، تقویت ایثار، شهادت و انتظار بر ارتقای قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران اثر مثبت داشته است.
The Islamic Revolution of Iran has been formed with the focus on religion, so the foundations of its power are also based on religious components. The mourning ceremonies of Ashura and Arbaeen are among the rituals that have the necessary capacity for the unification and empowerment of the Islamic Republic of Iran. The Islamic Republic has consistency used these rituals in the management of the imposed war. It is now necessary to use these capacities in accordance with regional conditions. With the collapse of the Ba'athist regime in Iraq and the resumption of the Arbaeen March, attention to this religious capacity has doubled. In the present article, the role of Arbaeen march on the soft power of the Islamic Republic of Iran has been studied using a descriptive-analytical method. The main research question was that “what is the effect of the Arbaeen march on the soft power of the Islamic Republic of Iran?” The findings indicated that the Arbaeen March had a positive effect on promoting the soft power of the Islamic Republic of Iran by strengthening religious values, spiritualism, strengthening self-sacrifice, martyrdom and expectation.
خلاصه ماشینی:
آييني انساني، فرامليتي، فرامذهبــي و حتي فــرا ديني که ظرفيت هاي پيــدا و پنهان آن ميتواند در راســتاي تحقق تمدن نوين اســلامي در مقابل تمدن غرب قرار گيرد و کارکرد و تأثيراتي همچون : همبســتگي در برابر دشمنان ازجمله تکفيريها، پيدايش يک پرستيژ جديد در روابط بين الملل براي ايرانيان و مناط ق شيعه نشــين ، رسانه گويايي براي فرهنگ ضد استکباري و ظلم ســتيزي شيعي، قدرت نمايي نرم جهان تشيع ، زمينه ساز وحدت سياسي و بالا بردن حس اعتمادبه نفس در ميان شيعيان و درنهايت مشروعيت بخشي به حکومت هاي اسلامي براي کسب پرستيژ بين المللي به همراه داشته است .
آيت الله عميد زنجاني نيــز در تعريف خود از مفهوم انقلاب اســلامي ميگويد: »انقلاب اســلامي عبارت اســت از دگرگوني بنيادي در ســاختار کلي جامعه ، نظام سياســي منطبق بر جهان بيني و موازين و ارزش هاي اسلامي و نظام امامت و بر اساس آگاهي و ايمان مردم ، حرکت پيشــگام متقيان و صالحان و قيام قهرآميز توده هاي مردم «(عميــد زنجاني، ١٣٦٧: ٢٢-٢١)؛ بنابراين ، نکته مهم پيام جمهوري اسلامي در ايران احياء اسلام و ارزش هاي دين و انساني بود که امروزه به عنوان شاخصه قدرت نرم از آن ياد ميشود.
آنچه انگيزه اصلي مردم در تظاهرات خونين چندين ماهه را تشکل ميداد تباين و تضاد رژيم مستقر با اصول ، ارزش ها و قواعد اســلامي بود و آنچه نيز به جاي آن مطالبه و خواســته ميشد، جامعه و حکومتي اسلامي بود که برقرارکننده اصول ، ارزش ها و آرمانهاي اسلام باشد (خرمشاد، ١٣٨٨: ٢٠-٢١)؛ بنابراين مهم ترين مرکز توليد قدرت نرم در انقلاب اســلامي، دين و آموزه هاي ديني اســت که با ابتکارات خاص و خلاقيت هاي برجسته امام (ره ) به عنوان موتور محرک انقلاب به کار گرفته شد (افتخاري، ١٣٨٧: ٩٨).