چکیده:
هدف مقاله حاضر بررسی اصول و مفروضات عدالت از دیدگاه امام علی و لیبرالیسم است. این مقاله درصدد هست تا با روش تحلیلی-توصیفی به این پرسش پاسخ دهد که عدالت در دیدگاه امام علی و لیبرالیسم از چه جایگاهی برخوردار است؟ براساس یافتههای این پژوهش نهج البلاغه یکی از مهمترین منابعی است که مفهوم عدالت و برابری در آن انعکاس خاصی داشته است. در اندیشه سیاسی مغرب زمین نیز، عدالت منعکس شده است. عدالت در نهج البلاغه به معنای دادن حق شایسته هر فرد در توزیع منافع در جامعه و برآوردن نیازهای اساسی افراد و در لیبرالیسم به معنای انصاف و برخورداری از منافع بر اساس شایستگی میباشد. البته، ایده اجرایی سازی و نهادینه کردن برابری اجتماعی در لیبرال دموکراسی به واسطه اتکاء به نهادهای نوین دولت لیبرال دموکرات نسبت به عدالت نهج البلاغه امام علی علیه السلام که متکی به اخلاق مبتنی بر ایمان است، امکان استعداد بیشتری دارد.
خلاصه ماشینی:
اين مقاله درصدد هست تا با روش تحليلي - توصيفي به اين پرسش پاسخ دهد که عدالت در ديدگاه امام علي و ليبراليسم از چه جايگاهي برخوردار است ؟ براساس يافته هاي اين پژوهش نهج البلاغه يکي از مهمترين منابعي است که مفهوم عدالت و برابري در آن انعکاس خاصي داشته است .
البته ، ايده اجرايي سازي و نهادينه کردن برابري اجتماعي در ليبرال دموکراسي به واسطه اتکاء به نهادهاي نوين دولت ليبرال دموکرات نسبت به عدالت نهج البلاغه امام علي (ع ) که متکي به اخلاق مبتني بر ايمان است ، امکان استعداد بيشتري دارد.
(پاشا- پسندي،١٣٧٩: ١٥٧) امام علي (ع )بر اين باور بودند که انسان ها در زمينه هاي مختلف داراي استعدادهاي متفاوت اند و افراد هم استعداد نيز ممکن است در تلاش و پشتکار خود براي رسيدن به هدف با يکديگر متفاوت باشند، بنابراين در چنين مواقعي تفاوت گذاشتن بين افراد لازمه عدالت است .
در نظام هاي سياسي سوسيال - دموکراسي و ليبرال - دموکراسي، قدرت و نظارت شهروندان در راستاي اصل برابري در دموکراسي، يک قدرت برتر است و اين قدرت بدان منظور از سوي همه مردم اعمال مي گردد آيا حاکميت قادر خواهد بود بر اساس حاکميت قانون ، آزادي و برابري را به طور واقعي و برابر براي شهروندان تضمين کند.
ششمين وجه تمايز ايده عدالت و برابري در ايده هاي امام علي (ع ) در نهج البلاغه و آموزه هاي ليبراليسم ، متوجه اجرايي شدن آن در يک جامعه باز و بسته است .
هفتين وجه تمايز ايده عدالت و برابري در ايده هاي امام 389 علي (ع ) در نهج البلاغه و آموزه هاي ليبراليسم ، متوجه کارکرد و نتيجه گرايي آن است .