چکیده:
از زمانی که خورشید عقل به عنوان اولین آفریده به وجود آمد، سعی کرد تا با همه اشیاء و پدیدههایی که در مرتبه بعد از او قدم به منصه ظهور مینهند ارتباط تنگاتنگ و نزدیکی که بر پایههای سترگ استدلال و اجتهاد استوار بود، برقرار کند. در قرآن مجید لفظ عقل نیامده است اما مجموع افعالی که از این کلمه اشتقاق یافتهاند به 49 مورد میرسد. عقل لفظی عربی است و معادل فارسی آن خرد، اندیشه و گاه هوش آمده است معنای اصلی عقل در لغت عرب منع، نهی، امساک و حبس و جلوگیری است. از نگاه امام علی علیه السلام عقل مهمترین نعمتی است که خداوند به انسان ارزانی داشته است، و همین موهبت الهی، وجه تمایز انسان از چارپایان است. از جمله آثار و لشکریان عقل، علم است؛ زیرا لازمه پیروی از عقل، فراگیری دانش است. از سوی دیگر جهل به معنای نادانی و فقدان علم از سپاهیان نیروی جهل و شهوت است؛ زیرا که لازمه جهل و شهوت، ترک علم و دانش است. امام علیه السلام در این گفتار حکیمانه در عبارتی کوتاه و پر معنا در واقع تمام اوصاف عاقل و جاهل را خلاصه کرده است، عاقل کسی است که دربارهی هر چیز میاندیشد و محل مناسب آن را بررسی میکند.
خلاصه ماشینی:
در فصل اول قانون برنامهی پنجم توسعه با عنوان «فرهنگ اسلامی- ایرانی»، مفادی بسیار کلی وجـود دارد؛ از جمله: مکلف نمودن دولت به تدوین و ارایه به مجلس شورای اسلامی جهت تصویب «الگـوهای تـوسعه اسلامی-ایرانی» تا پایان سال سوم برنامه (مادهی (1) قانون) موظف نمودن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تـهیهی «سـند ملی توسعه و روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سطح بینالملل تا پایـان سـال اول برنامه و تصویب آن در هیأت وزیران» (مادهی(5)) گفتار دوم: سازگاری با نظام حقوقی یک نظام حقوقی از هنجارهای گوناگونی تـشیکل یـافته اسـت و این نظام نمیتواند به نحو کارآمد بـه هـدف خـود بـرسد مـگر ایـن که همیشه از یک سازگاری و هماهنگی برخوردار باشد.