چکیده:
مطالعه بینامتنی شخصیتها، یکی از اقسام پدیدة نوظهور بینامتنیت است. در این مطالعه بسامد نام اشخاص در یک متن استخراج میشود تا از این طریق شناختی عمیق از نقش و جایگاه آن شخص در منظومة فکری نویسندگان و گویندگان متون به دست آید. حبیب بن مظاهر، امام حسین را یاری و خون عزیز خویش را برای نهضت الهی او نثار کرد. او به سبب جایگاه والا نزد اهل بیت از جهت قوت ایمان و تقوا، وسعت علم، مجاهدت، وثاقت، عبادت، شجاعت، سخاوت، عزت و نهایتا شهادت، سهم بسزایی در سخنان امام حسین دارد که احصای آن راهگشای شناخت دقیقتر و عمیقتر از این صحابی شریف اهل بیت و به تبع آن معرفت صحیح نهضت حسینی خواهد بود. در پژوهش حاضر قصد آن است که بینامتنی شخصیت حبیب بن مظاهر به همراه کشف رابطة بین متون حاضر و غایب، در سخنان اباعبدالله الحسین در نهضت عاشورا بحث و بررسی شود تا نقش او در حماسة عاشورا با احصای تعابیر امام خطاب به ایشان تبیین شود.
Intertextual studirs of personalities in the words of influential personalities count as a modern interdisciplinary approach. Focusing on Imam al-Husayn's praising words in his favor, the present paper seeks to shed more light on his character and career, drawing coclusions as to what caused Imam al-Husayn to appreciate his braveness and sacrifice.
خلاصه ماشینی:
در پژوهش حاضر قصد آن است که بینامتنی شخصیت حبیب بن مظاهر به همراه کشف رابطۀ بین متون حاضر و غایب، در سخنان اباعبدالله الحسین علیهالسلام در نهضت عاشورا بحث و بررسی شود تا نقش او در حماسۀ عاشورا با احصای تعابیر امام علیهالسلام خطاب به ایشان تبیین شود.
در میان سخنان امام حسین علیهالسلام ذکر نام شخصیتهای مثبت و منفی حاضر در صحنه قیام به چشم میخورد که احصاء و بررسی این شخصیتها، نقش آنها را در نهضت حسینی برای تحلیل دقیقتر حماسۀ عاشورا مشخص میکند.
3. بینامتنی شخصیت حبیب بن مظاهر در سخنان امام حسین علیهالسلام مهمترین بخش بینامتنی، روابط بین متون است که در مباحث قبل بیان شد با این حال بعضی از ناقدان به اعتبارها و سطوحی دیگر، اشکالی از بینامتنی مطرح نمودهاند که غالبا به نحوۀ حضور متن پنهان در متن حاضر، ناظر است.
این نوشتار ناظر به بینامتنی ذاتی یا داخلی شخصیت حبیب بن مظاهر در سخنان امام حسین علیهالسلام است.
این میزان تفاوت، بیانگر وجود رابطه «نفی جزئی»، بین این متن با متون غایب در سخنان امام حسین علیهالسلام پیرامون حبیب بن مظاهر است.
_ در بین شخصیتهای اثرگذار در نهضت عاشورا بینامتنی شخصیت حبیب بن مظاهر در سخنان امام حسین علیهالسلام از بسامد قابل توجهی برخوردار است که نشانگر جایگاه ویژه او نزد امام علیهالسلام و نهضت آن حضرت است.
_ برجستهترین رابطه بینامتنی شخصیت حبیب بن مظاهر در سخنان امام حسین علیهالسلام ، بین متون حاضر و متون غایب، «نفی جزئی» است.
_ با توجه به اقتضای ذاتی بینامتنی شخصیتها، مصداقی از رابطه «نفی کلی» بین سخنان امام حسین علیهالسلام در شخصیت حبیب بن مظاهر به دست نیامد.