چکیده:
دوران نوجوانی به دلیل نمویافتگی جنسی یکی از حساسترین دوران زندگی است؛ که نیازمند آموزش و توانمندسازی مبتنی بر سلامت جنسی است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر توانمندسازی مبتنی بر سلامت جنسی روی رفتارهای پرخطر و بهبود خویشتنداری جنسی نوجوانان دختر 12-18 سال واجد سرپرست ناکارآمد بهزیستی استان آذربایجان شرقی صورت گرفت. این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیشآزمون-پسآزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش همه نوجوانان دختر 12-18 سال واجد سرپرست ناکارآمد اداره بهزیستی شهرستان تبریز در سال 1397 بودند که شمار آنها 82 نفر بود که از میان مراکز نگهداری کودکان و نوجوانان دو مرکز گزینش و سپس 30 دختر نوجوان به شیوه هدفمند گزینش و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) گمارده شدند، به این صورت که نخست پرسشنامهها میان نوجوانان دختر توزیعشده و آزمودنیهای گروه آزمایش، تحت آموزش توانمندسازی مبتنی بر سلامت جنسی، به مدت هشت جلسه قرارگرفته و در برابر، گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامه خویشتنداری جنسی (جعفری، 1386)، پرسشنامه رفتارهای پرخطر (گولون و مور، 2000) و پرسشنامه سیستم کنترل رفتار پرخطر جوانان (زادهمحمدی و احمدآبادی، 2008) استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها با روش آماری تحلیل کوواریانس انجام گرفت. برآمدهای پژوهش نشان داد که آموزش توانمندسازی مبتنی بر سلامت جنسی بر رفتارهای پرخطر و مؤلفههای آن (F=25/774) و خویشتنداری جنسی (F=5/08) نوجوانان تأثیر معنادار داشت (05/0>P). بر پایه یافتههای پژوهش حاضر میتوان چنین نتیجه گرفت که آموزش سلامت جنسی در نوجوانان واجد سرپرست ناکارآمد به دلیل مشکلات روانشناختی که در مراکز بهزیستی دارند، میتواند نقش برجستهای در زمینه کاهش رفتارهای پرخطر و افزایش خویشتنداری در برابر مشکلات جنسی داشته باشد.
Adolescence is one of the most sensitive periods of life due to sexual maturity. Which requires education and empowerment based on sexual health. According to this. This research was conducted to evaluate the effect of sexual-based empowerment on high-risk behaviors and improving the self-restraint of adolescent girls with irresponsible parents, aged between 12-18 years old, in the wellness center of the East-Azarbaijan province. The research-based on the quasi method with pretest-posttest experimental design and includes a control group as well. The statistical population of this research was all the adolescent girls with irresponsible parents, aged between 12-18 years old, in the year 2018. This population reached up to 82 individuals selected from two separate children and adolescent centers, of whom 30 adolescent girls were selected purposefully and assigned to two groups of control (including 15 individuals) and experiment (including 15 individuals). The questionnaires were first delivered to adolescent girls, and then they underwent the training of sexual-based empowerment for a duration of 8 sessions. On the contrary, the control group was not exposed to the aforementioned training steps. To collect the data, three questionnaires from sexual abstinence (Jaffari 2007), high-risk behaviors (Gullone& Moore 2000), and high-risk behavior control systems (Zadeh Mohammad & Ahmad-Abadi 2008) were utilized. The data analysis was carried out by using the statistical approach of covariance analysis. The results of the study indicated that the education of the sexual-based empowerment had a significant effect (p<0.05) on high-risk behaviors and its parameters as well as on the sexual self-restraint of the adolescence. According to the findings of this research, it concluded that sexual health education of adolescents with irresponsible parents due to their psychological problems in the wellness center could play a crucial role in reducing the high-risk behaviors as well as increasing self-restraint against sexual problems.
خلاصه ماشینی:
بر همين اساس پژوهش حاضر با هدف بررسي تأثير توانمندسازي مبتني بر سلامت جنسي روي رفتارهاي پرخطر و بهبود خويشتن داري جنسي نوجوانان دختر ١٢-١٨ سال واجد سرپرست ناکارآمد بهزيستي استان آذربايجان شرقي صورت گرفت .
جامعه آماري اين پژوهش همه نوجوانان دختر ١٢-١٨ سال واجد سرپرست ناکارآمد اداره بهزيستي شهرستان تبريز در سال ١٣٩٧ بودند که شمار آن ها ٨٢ نفر بود که از ميان مراکز نگه داري کودکان و نوجوانان دو مرکز گزينش و سپس ٣٠ دختر نوجوان به شيوه هدفمند گزينش و در دو گروه آزمايش (١٥ نفر) و کنترل (١٥ نفر) گمارده شدند، به اين صورت که نخست پرسشنامه ها ميان نوجوانان دختر توزيع شده و آزمودنيهاي گروه آزمايش ، تحت آموزش توانمندسازي مبتني بر سلامت جنسي، به مدت هشت جلسه قرارگرفته و در برابر، گروه کنترل هيچ آموزشي را دريافت نکردند.
بحث و نتيجه گيري پژوهش کنوني با هدف بررسي تأثير توانمندسازي مبتني بر سلامت جنسي روي کاهش رفتارهاي پرخطر و بهبود خويشتن داري جنسي نوجوانان دختر واجد سرپرست ناکارآمد بهزيستي آذربايجان شرقي انجام پذيرفته است .
اين پژوهشگران در نتايج پژوهش خود گزارش کرده اند که آموزش توانمندسازي مبتني بر سلامت جنسي ميتواند منجر به کاهش گرايش به رفتارهاي پرخطر در نوجوانان شود.
يافته دوم پژوهش بيانگر آن بود که تأثير آموزش توانمندسازي مبتني بر سلامت جنسي بر خويشتن داري جنسي نوجوانان واجد سرپرست ناکارآمد اثر معنيداري دارد.
A comparative study on the short-term effects of abstinence until marriage and a comprehensive sex education curriculum on sexual behaviors and knowledge of adolescents from a Denver County public high school.
Effects of an internet- based educational intervention to prevent high-risk sexual behavior in Mexican adolescents .