چکیده:
مؤسسات حسابرسی ایران با چالش هایی مانند رقابت حاد، توسعه نیافتگی و شدت فاصله انتظارها مواجه هستند. آنها برای اعتلاء و پایندگی خود ملزم به تأمین اهداف عملکردی چندگانه و پیچیده هستند و این امر، ضرورت انجام برنامه ریزی و ارزیابی عملکرد استراتژیک را آشکار می سازد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر ارائه یک کارت ارزیابی متوازن و نقشه استراتژی برای مؤسسات حسابرسی ایران است. پژوهش حاضر، کیفی و اکتشافی است که به روش تئوری داده بنیاد و طی سال های 1398 تا 1399 در محیط حرفه ای و دانشگاهی ایران انجام شده است. گردآوری داده پژوهش به صورت سه گانه (مثلثی) شامل 25 مصاحبه نیمه ساختار یافته، 38 مصاحبه ثانویه و تحلیل کیفی 548 سند از نشریه های حرفه ای ایران است. یافته های پژوهش نشان داد که یک کارت ارزیابی متوازن با پنج منظر شامل مالی، صاحب کار، فرآیندهای داخلی، یادگیری و رشد، و حسن شهرت، یک چارچوب جامع و هدفمند برای ارزیابی عملکرد استراتژیک مؤسسات حسابرسی ایران بدست می دهد. همچنین، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نقشه استراتژی حاصل از مدل کارت ارزیابی متوازن پژوهش، یک نقشه راه سیستماتیک و مؤثر برای پاسخ گویی به چالش ها و نیازهای اساسی مؤسسات حسابرسی ایران فراهم نموده و می تواند از رشد و اعتلای مؤسسه و حرفه حسابرسی در کشور صیانت و پشتیبانی نماید.
Iranian auditing firms face increasing challenges such as hyper-competition, underdevelopment, and severity of expectations gap. In order to exaltation and sustainably development, they require to meet multiple and complex performance objectives, which highlights the need for strategic planning and performance evaluation. In this regard, the purpose of this study is to provide a balanced scorecard and strategy map for Iranian auditing firms. The present research is qualitative and exploratory that is done by the method of grounded theory in the professional and academic area of Iran during 2019-2020. The research data collection is a triangular (triangulation) manner includes 25 semi-structured interviews, 38 secondary interviews, and qualitative analysis of 548 documents from Iranian professional journals. Findings showed that a balanced scorecard with five perspectives including financial, client, internal processes, learning and growth, and reputation, provides a comprehensive and purposeful framework for evaluating the strategic performance of Iranian audit firms. Furthermore, the results showed that the strategy map obtained from the balanced scorecard model provides a systematic and effective roadmap to meet the challenges and basic needs of Iranian audit firms and it can protect and support the growth and development of the audit firm and profession of the country.
خلاصه ماشینی:
یافتههای پژوهش نشان داد که یک کارت ارزیابی متوازن با پنج منظر شامل مالی، صاحبکار، فرآیندهای داخلی، یادگیری و رشد، و حسن شهرت، یک چارچوب جامع و هدفمند برای ارزیابی عملکرد استراتژیک مؤسسات حسابرسی ایران به دست میدهد.
همچنین، نتایج مطالعه حاضر نشان داد که نقشه استراتژی حاصل از مدل کارت ارزیابی متوازن پژوهش، یک نقشه راه سیستماتیک و مؤثر برای پاسخگویی به چالشها و نیازهای اساسی مؤسسات حسابرسی ایران فراهم نموده و میتواند از رشد و اعتلای مؤسسه و حرفه حسابرسی در کشور صیانت و پشتیبانی نماید.
از زمان تشکیل جامعه حسابداران رسمی ایران در سال 1380، حرفه حسابرسی در کشور بهسوی بخش خصوصی گسترش یافت و اکنون با شکلگیری 256 مؤسسه که اغلب آنها را مؤسسات کوچک و متوسط شکل میدهند (شورای عالی جامعه حسابداران رسمی ایران- از این به بعد شورای عالی، 1398)، حرفه را با معضلات بسیاری از قبیل رقابت حاد، پایین بودن حقالزحمه حسابرسی، نرخشکنی، کمبود سرمایه انسانی، کیفیت خدمات پایین و نارضایتی ذینفعان مواجه نموده است (مهربانپور و همکاران، 1400).
بر این اساس، هدف پژوهش حاضر ارائه یک کارت ارزیابی متوازن و نقشه استراتژی مخصوص بافت مؤسسات حسابرسی ایران است، بهطوریکه نهتنها آنها را با عوامل کلیدی لازم برای موفقیت و توسعه پایدارشان در محیط پیچیده فعلی آشنا نماید، بلکه یک نقشه راه سیستماتیک و هدفمند برای برنامهریزی استراتژیک و کسب مزیت رقابتی پایدار برای آنها فراهم آورد.