چکیده:
ﺧﺎﻧﻮاده از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ زﻣﯿﻨﻪ ﺳﺎز در ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻼت رﻓﺘﺎری ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اوﻟﯿﻦ ﭘﺎﯾﮕﺎه ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﻓﺮزﻧﺪان ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ را در ﺗﮑﺎﻣﻞ اﻟﮕﻮﻫﺎی رﻓﺘﺎری آﻧﺎن اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. از اﯾﻦ رو ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﻘﺶ ﺧﺎﻧﻮاده در اﯾﺠﺎد و ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﻣﺸﮑﻼت رﻓﺘﺎری ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن و ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ_ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮرﺳﯽ ﻫﺎی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻤﯽ از ﻣﺸﮑﻼت رﻓﺘﺎری ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن، ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﺤﯿﻂ آﺷﻔﺘﻪ ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ اﺳﺖ و اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻼت رﻓﺘﺎری در ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻋﺪم اﻧﺴﺠﺎم، ﺳﻠﺐ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻋﺎﻃﻔﯽ از ﻧﻮﺟﻮان و اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺒﮏ ﻫﺎی ﻓﺮزﻧﺪ ﭘﺮوری ﻣﺴﺘﺒﺪاﻧﻪ و ﺳﻬﻞ ﮔﯿﺮاﻧﻪ در آن ﻫﺎ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺑﯿﺸﺘﺮ اﺳﺖ. در ﻣﻘﺎﺑﻞ، اﯾﺠﺎد ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻫﺎی ﻋﺎﻃﻔﯽ و ﺑﺮﻗﺮاری راﺑﻄﻪ ﺗﻮام ﺑﺎ ﺻﻤﯿﻤﯿﺖ ﺑﻪ ﻋﻼوه اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺒﮏ ﻓﺮزﻧﺪ ﭘﺮوری ﻣﻘﺘﺪراﻧﻪ، ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻼت رﻓﺘﺎری در ﻧﻮﺟﻮاﻧﺎن را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ.
خلاصه ماشینی:
در این میان نقش خانواده در ایجاد و پیشگیری از مشکلات رفتاری نوجوانان به عنوان نهاد تامین کننده نیاز های جسمی، روانی، اجتماعی فرد و اولین کانون رشد و یادگیری وی، توجه بیشتری را می طلبد.
پژوهش های بسیاری رابطه خانواده و سبک های فرزند پروری والدین را با مشکلات و تحولات رفتاری دوران نوجوانی مورد بررسی قرار داده اند که در ادامه به چند مورد از این پژوهش ها اشاره می شود: قمری(1388) در پژوهش خود با عنوان«خانواده و تاثير آن بر تحولات دوران نوجواني» به این نتیجه رسید که يكي از عناصر اساسي و موثر براي گذر از دوره نوجوانی و كسب ويژگي هاي مطلوب حاصل از اين تحولات، خانواده است.
نوجوانان محروم- یعنی نوجوانانی که امـید زیـادی به آینده ندارند و با مشکلات اقتصادی – اجتماعی و تبعیض نژادی روبرو هستند و شـرایط زنـدگی آنان فلاکت بار است و غالبا بـیماری های لاعلاج دارند و مـحیط اجـتماعی و خانوادگی آنان در هم ریخته اسـت – مـعمولا از جست وجوی معنا و هویت دست می کشند و به دامان مواد مخدر پناه مـی بـرند؛ به همین دلیل والدین و مـتخصصان بـاید نـسبت به علائم مـصرف دارو یـا مواد توسط نوجوان بـسیار حـساس باشند، البته این کار چندان آسان هم نیست؛ زیرا برخی از این علائم به طـور کـلی در دوران نوجوانی زیاد دیده نمی شوند.
حال با نظر به اهمیت نقش خانواده در سلامت روانی و رفتاری نوجوانان، به بررسی نقش این نهاد مهم در شکل گیری اختلالات رفتاری نوجوانان می پردازیم: روان شناسان معتقدند كه هيچ رفتاري بدون مقدمه بروز نمي كند، بلكه معلول چندين عامل زمينه ســاز است.