چکیده:
بیان مسئله:
پژوهش های متعددی از زوایای مختلف به نقش دولت در تحولات ساخت وساز مسکن در تهران پرداخته اند. گرچه در این همه به خوبی معلوم شده که دولت با مسکن تهران چه می کند، کم و کیف تعریف دولت از مسکن تهران در این پژوهش ها چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
هدف پژوهش:
سعی این تحقیق بر آن است که با تحلیل سند طرح ساماندهی تهران، نخستین طرح جامع تهران پس از انقلاب و یکی از مفصل ترین برنامه های ناظر بر چندوچون مسکن تهران، چیستی مسکن تهران را در چشم دولت مقارن با تهیه و تصویب این طرح بشناسد.
روش پژوهش:
تحقیق حاضر، برای مریی کردن تصویر مسکن تهران در چشم دولت، مفصل بندی های مفهومی مسکن تهران را در متن سند طرح ساماندهی تهران مورد مداقه قرار می دهد. در این مطالعه، گزاره ها و مفاهیم این سند تاریخی در شکل های مختلف تعریف موضوع تحقیق از دهان دولت قرایت می شوند تا بتوان، با کنارهم نشاندن همه تعاریف، اتصالات مفهومی و شکل های مختلف مریی شدن مسکن تهران، چیستی تصویر مسکن تهران در چشم دولت و در آینده طرح ساماندهی تهران را معلوم کرد.
نتیجه گیری:
مطالعه مفصل بندی طرح سامان دهی شهر تهران نشان می دهد که مسکن تهران، برای دولت مقارن با تهیه و تصویب این طرح، در قابی بزرگ تر مریی و تعریف شده که محصول درهم تنیدگی پنج جزء تهران است: جمعیت، مردم، مسکن، و البته شهرداری مطلوب در چشم دولت. هم نشینی این عناصر و اتکای همه جانبه آن ها به یکدیگر گواه آن است که چیستی مسکن تهران در چشم دولت اعم از اثرات سیاست گذاری های دولتی بر مسکن است و در مقابل این سیاست ها، و نیز ضوابط لازم برای تحقق آن ها، هر یک به نوبه خود در شکل خاص نگاه دولت به مسکن تهران ریشه دارند.
خلاصه ماشینی:
نتيجه گيري : مطالعۀ مفصل بندي طرح سامان دهي شهر تهران نشان مي دهد که مسکن تهران ، براي دولت مقارن با تهيه و تصويب اين طرح ، در قابي بزرگ تر مرئي و تعريف شده که محصول ِدرهم تنيدگي پنج جزء تهران است : جمعيت ، مردم ، مسکن ، و البته شهرداري مطلوب در چشم ِدولت .
نشريۀ علمي پژوهشکدة هنر، معماري و شهرسازي نظر مقدمه و بيان مسئله نيروهاي مؤثر بر توليد فضاي شهر و به طريق اولي توليد مسکن در آن بي ترديد متکثرند و خطاب تک تک ِ آن ها ناممکن است ؛ اما در ميان اين نيروها، نيروهاي وارد از سوي دولت ، به معناي تماميت نظم سياسي مستقر در يک سرزمين ، کيفيتي ممتاز دارد، زيرا از حق انحصاري تعيين حدود کنش هاي بهنجار در ِ ِ يک سرزمين با تعيين حدود قانوني ، برنامه ريزي و ضابطه گذاري براي آن ها، برخوردارند.
اين دو شرط انتخاب سند طرح ساماندهي تهران ِ ِ (مهندسين مشاور آتک ، ١٣٧١) را براي فهم چيستي مسکن تهران در چشم دولت مشروعيت مي بخشد؛ اين سند، از يک سو، متن مفصلي را پيش روي ما قرار مي دهد که در آن مي توان جملات و گزاره هاي متعددي را از زبان دولت در باب مسکن تهران جست ؛ و از سوي ديگر، جزء معدود ضوابط و برنامه هايي است که به صراحت از «مسکن تهران » به منزلۀ بخشي از شهر تهران سخن گفته است و نه تنها تعلق اين مسکن به شهر تهران را به رسميت شناخته ، بلکه به وضوح در مورد شکل نگاه دولت به تهران نيز سخن گفته است .