چکیده:
عدم فعالیت موسسات رتبهبندی اعتباری در بازار مالی ایران، منجر شده تا ذینفعان نقش فشار بازپرداخت تامین مالی در رفتار مدیریت در گزارش سود را احساس نکنند. شناسایی عواملی که بر رفتار مدیریت در گزارش سود تأثیرگذارند، میتواند کمک بسزائی به استفادهکنندگان صورتهای مالی بنماید. نبود موسسات رتبهبندی اعتباری در ایران و اهمیت مقوله مداخله عمدی در فرآیند گزارشگری مالی برای بدست آوردن سطح مورد انتظار سود، منجر شد تا پژوهشگر به بررسی واکنش رفتاری مدیریت نسبت به فشار بازپرداخت تامین مالی بپردازد. زیرا ساختار سرمایه بخشی از رفتار مدیریت در گزارش سود را تشریح میکند ولی علت اصلی آن درفشار بازپرداخت تامین مالی نهفته است. از اینرو در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نوین امتیاز بازار نوظهور جهت رتبهبندی اعتباری در بازار مالی ایران، رفتار مدیریت در گزارش سود مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بازه زمانی انجام پژوهش از 1388 تا 1397 میباشد. حجم نمونه با استفاده از حذف نظاممند شامل 163 شرکت است. روش اجرای پژوهش با استفاده از دادههای ترکیبی و الگوی حداقل مربعات معمولی میباشد. شواهد حاکی از آن است که بدهیهای جاری بر رفتار مدیریت در گزارش سود تاثیر منفی و معنادار دارد ولی تأمین مالی بدهی از طریق وام بر رفتار مدیریت در گزارش سود تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین ریسک پایین اعتباری احتمال نکول عدم پرداخت بهره و اصلی بدهی بر رفتار مدیریت در گزارش تاثیر منفی و معنادار دارد. دیگر یافتهها نشان میدهد که ارتباط بدهیهای جاری و رفتار مدیریت در گزارش سود با وجود تأمین مالی بدهی از طریق وام، قویتر و ارتباط بدهیهای جاری و رفتار مدیریت در گزارش سود با وجود ریسک پایین اعتباری احتمال نکول عدم پرداخت بهره و اصلی بدهی، قویتر میشود. در نهایت با وجود ریسک پایین اعتباری احتمال نکول عدم پرداخت بهره و اصلی بدهی و دریافت وام در آن سال، رفتار مدیریت در گزارش سود، تضعیف میشود.
خلاصه ماشینی:
بـر اسـاس اهداف علمي اين پژوهش ، بررسي واکنش رفتاري مديريت در گزارش سـود نسـبت بـه بـدهيهـاي جاري نسبت به تأمين مالي بدهي از طريق وام ، ريسک پايين اعتبـاري احتمـال نکـول عـدم پرداخـت بهره و اصلي بدهي، بدهيهاي جاري با وجود تأمين مالي بدهي از طريق وام ، بـدهيهـاي جـاري بـا وجود ريسک اعتباري پايين احتمال نکول عدم پرداخت بهره و اصلي بدهي و تـأمين مـالي بـدهي از طريق وام با وجود ريسک اعتباري پايين احتمال نکـول عـدم پرداخـت بهـره و اصـلي بـدهي اسـت .
همان طور که در جدول (٢) مشاهده ميشود، سطح معناداري تأمين مالي بدهي از طريق وام برابـر بـا ٠/٠٠٥٧ اسـت کـه کمتـر از سطح خطاي ٥ درصد است و از اين رو ميتوان نتيجه گرفت که تأمين مـالي بـدهي از طريـق وام بـر رفتار مديريت در گزارش سود تأثير معنادار دارد.
فرضيه سوم پژوهش به دنبال پاسخ به اين سؤال است که آيا ريسک پايين اعتباري احتمال نکول عدم پرداخت بهره و اصلي بدهي بر رفتار مديريت در گزارش سود تأثير منفي و معنادار دارد يا خير.
جهت بررسي فرضيه ششم پژوهش هدف نبود رابطه معکوس و ضعيف تر (نسبت به فرضيه اول ) و معنادار بين هم کنشي ريسک پايين اعتباري احتمال نکـول عـدم پرداخـت بهـره و اصـل بـدهي و وام جديـد و رفتـار مـديريت در گزارش سود در شرکت هـاي پذيرفتـه شـده در بـورس اوراق بهـادار تهـران ، بـه عنـوان فرضـيه صـفر انتخاب و وجود آن (عکس فرضيه صفر) به عنوان فرضيه مقابل در نظر گرفته شد.
بر اين اساس پژوهش حاضر با هدف بررسي واکنش رفتاري مديريت نسبت به فشار بازپرداخت تأمين مالي بيانگر نقش مؤثر و تعيين کننده بدهي بـا تأکيـد بـر تعيـين رتبـه اعتباري شرکت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است .