چکیده:
خشونت خانگی علیه زنان یکی از آسیبهای اجتماعی تهدیدکننده نهاد خانواده است که برنامههای مقابله با آن بهجدّ در دستور کار نهادهای حقوق بشری قرار گرفته است. با وجود تفاوتهای مبنایی و نگرشی بین نظام حقوقی اسلامیایرانی با اسناد بینالملل تقویت جایگاه زن در خانه و اجتماع و استیفای حقوق قانونی زنان در همه عرصهها و توجه ویژه به نقش سازندهشان از دغدغههای مهم هر دوی آنها به شمار میرود. در این مقاله قوانین داخلی مرتبط با رفع خشونت علیه زنان، بهخصوص لایحه تأمین امنیت زنان و منشور حقوق و مسئولیتهای زنان در جمهوری اسلامی را بررسی میکنیم و با قوانین اسناد بینالمللی از جمله کنفرانس رفع تبعیض علیه زنان و میثاقهای بینالمللی مقایسه خواهیم کرد. پس از تحلیل ضعفها و قوتهای آنها راهکارهایی از جمله فرهنگسازی بهینه، جرمانگاری خشونت خانگی در قوانین ایران و اسناد بینالملل همراه با در نظر گرفتن مجازاتهای تأدیبی مناسب خانواده و در راستای تحکیم خانواده، ترویج حکمیت در ایران و میانجیگری در عرصه بینالملل پیشنهاد میشود.
Domestic violence against women is one of the social harms threatening the family institution, and programs to combat it are seriously on the agenda of human rights organizations. Despite the fundamental and attitudinal differences between the Islamic-Iranian legal system and international instruments, strengthening the position of women in the home and society and enforcing women's legal rights in all areas, and paying special attention to their constructive role are important concerns for both. In this article, we review domestic laws related to the elimination of violence against women, in particular the Women's Security Bill and the Charter of Women's Rights and Responsibilities in the Islamic Republic, and compare them with international instruments such as the Conference on the Elimination of Discrimination against Women and International Covenants. After analyzing their strengths and weaknesses, solutions such as optimal culture-building, criminalization of domestic violence in Iranian laws and international instruments, and appropriate family disciplinary sanctions are proposed with the aim of strengthening the family, promoting arbitration in Iran, and mediation in the international arena.
خلاصه ماشینی:
در مقام مقايسه مقررات داخلي ايران و اسناد بين المللي متوجه ميشـويم راهکارهاي مهمي در زمينه رفع خشـونت خانگي عليه زنان مطرح شده ، اما با توجه به اختلاف فرهنگ ها و مذاهب ، تفاوت هاي ماهوي و مصـــداقي ميان خشـــونت خانگي در ايران و کشــورهاي غربي وجود دارد و به تبع آن قطعا راهکارهاي مبارزه هم يکسان نخواهد بود.
اما مسئله مهم اين است که با وجود کامل تربودن منشور حقوق و مسئوليت هاي زنان در مقايسه با اسـنادي همچون کنوانسـيون رفع تبعيض عليه زنان لازم اسـت ضـمن اطلاع رساني وسـيع در سازمان ملل و الزام کشورها به پذيرش آن ، ضمانت اجراهاي قوي براي آن در نظر گرفته شـود.
نتيجه با وجود دغدغه قوانين داخلي ايران و اسـناد بين المللي راجع به مقوله خشـونت خانگي و اهميت دادن هر دو به آموزش و فرهنگ سـازي بيشتر و تأکيد بر آن ، اما به دليل وجود تفاوت در مباني و نگرش هاي ايدئولوژيکي نميتوان راهکارهاي يکســاني در زمينه رفع خشـــونـت عليـه زنان مطرح کرد.
براي پيشگيري از خشــونت در اســناد بين المللي بر مســئله برابري زن و مرد در همه ابعاد بيش از حد تأکيد شــده ، در حالي که تقســيم تکاليف بر اســاس تفاوت هاي فطري زن و مرد شــايد به نظر موجب تبعيض عليه زن شود، اما رعايت کامل آن در کنار توصيه هاي اخلاقي در نهايت به نفع زن و خانواده اســت .