چکیده:
بافت های قدیمی شهرها به عنوان ارزشمندترین بافت های شهری هستند که ارزشهای فرهنگی اصیل زیادی برای شهرها
دارند. اکثر بافت های قدیمی در طول زمان با فرسودگی مواجه شده و شادابی و سلامت خود را از دست میدهند. یکی از
مهمترین مسائلی که در چند دهۀ اخیر مورد توجه مسوولان و اندیشمندان مسائل شهری و بخصوص بافت های فرسوده شهری
قرار گرفته است موضوع استفاده از ظرفیت های سرمایۀ اجتماعی به منظور تسهیل در روند بهسازی و نوسازی بافت های
فرسوده شهری است . سطح اعتماد، مشارکت ، انسجام اجتماعی و سایر مولفه های سرمایه اجتماعی افراد ساکن در بافت های
فرسوده از مهمترین ظرفیت ها بمنظور بهبود وضعیت این بافت های شهری میباشند. از این رو در این تحقیق به بررسی میزان
تاثیر مولفه ی سرمایۀ اجتماعی و تاثیر میزان هر یک از شاخص های آن در مشارکت ساکنان بافت های فرسودة محله هفت
چنار در منطقه ١٠ شهرداری تهران پرداخته میشود. روش تحقیق این مقاله توصیفی – تحلیلی بوده و به منظور بررسی سطح
سرمایۀ اجتماعی افراد و همچنین میزان تمایل آنها به مشارکت در بافت های فرسوده از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است .
همچنین به منظور آزمون فرضیات تحقیق از نرم افزار SPSS و تحلیل -های آماری پیرسون ، آزمون تفاوت میانگین Tو تحلیل
رگرسیون چند متغیره استفاده شده است . نتایج آزمون نشان دهندة این است که مولفه های سرمایۀ اجتماعی نقش زیادی در
تبیین میزان مشارکت ساکنان بافت فرسوده در بهسازی و نوسازی دارد و با تاکید بیشتر بر ظرفیت سرمایۀ اجتماعی ساکنان
این بافت ها میتوان از این عامل در جهت تسریع در روند نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری استفاده نمود. همچنین
نتایج نشان میدهد که پایگاه اجتماع و همگرایی مردم محله ، مساجد، حسینیه ها و تکایا و هیئت های مذهبی می باشد که
این امر می تواند به عنوان امتیازی در جلب اعتماد و مشارکت مردم در نوسازی بافت فرسوده محله مطرح باشد. با توجه به
پتانسیل بالای مشارکت پذیری ، ضرورت آموزش و اطلاع رسانی به ساکنان محله و ایجاد نهادی محلی برای جلب مشارکت ساکنان ضروری به نظر میرسد.
خلاصه ماشینی:
روش تحقيق اين مقاله توصيفي – تحليلي بوده و به منظور بررسي سطح سرمايۀ اجتماعي افراد و همچنين ميزان تمايل آنها به مشارکت در بافت هاي فرسوده از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است .
يکي از بهترين روشها براي نيل به اهداف نوسازي و بهسازي، استفاده از ظرفيت هاي سرمايه ي اجتماعي است ؛ به طوري که ميزان اعتماد و مشارکت مردم به نهادهاي دولتي در ارتباط با بافت هاي فرسوده ي شهري از جمله شهرداري، سازمان نوسازي و بهسازي و.
سطح اعتماد، ميزان مشارکت پذيري افراد، انسجام اجتماعي، از مهمترين مؤلفه هاي سرمايه اجتماعي هستند که ميتوان از آنها به عنوان بهترين ابزار براي مشارکت و تسريع در روند نوسازي و بهسازي بافت هاي فرسوده ي شهري استفاده کرد.
وي مقوله سرمايه اجتماعي را مرتبط با جمع و جامعه ميداند و اين مفهوم را اين گونه تعريف ميکند: شبکه ها، هنجارها و اعتماد، شرکت کنندگان را به همکاري جديتر و کارآمدتر براي دستيابيبه هدف هاي مشترک قادر ميسازد، بنابراين پاتنام سرمايه اجتماعي را به عنوان همبستگي اجتماع محلي حاصل شده داراي ويژگيهاي ذيل ميداند: _ وجود مجموعه اي متراکم از سازمان ها و شبکه هاي اجتماع محلي ؛ 48 _ سطوح بالاي تعهد مدني يا مشارکت در شبکه هاي اجتماعي محلي ؛ _ هويت محلي قوي و مثبت و نيز احساس تجانس و برابري با اعضاي اجتماع محلي ؛ _ هنجارهاي تعميم يافته محلي مربوط به اعتماد و کمک متقابل بين اعضاي اجتماع محلي و اين که آيا آن ها يکديگر را به لحاظ شخصي ميشناسند يا خير (ازکيا، ١٣٨٣: ٢٧٨).