چکیده:
شهرها عصاره تمدن بشری در بستر زمان هستند که امروزه مهمترین سکونتگاه انسان معاصر به شمار می روند. ابعاد مختلف فرمی و محتوایی شهر، جایگاه بالایی در سیر تکامل یا انحطاط انسان داشته و کیفیات محیطی در مقیاس های مختلف شهر، بر کیفیت زندگی انسان و تعالی وی تاثیر بسزایی می گذارد. بررسی شهرها و جایگاه آن ها در نظام های فکری گوناگون در راستای دستیابی به یک چهارچوب جامع در خصوص بهبود شرایط فعلی می تواند موثر واقع گردد. سوال این پژوهش «جایگاه شهر در کمال و تعالی انسان از منظر حکمت متعالیه چیست؟» است. در راستای این مهم، به تبیین جایگاه شهر در سیستم فکری صدرایی پرداخته شده و نقش آن در کمال انسان مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر بنیادی-نظری می باشد. راهبرد استفاده شده، راهبرد تفسیرگرایی و استدلال منطقی است. روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، اسنادی می باشد. با توجه به نوع تحقیق و راهبرد آن، مقاله حاضر را می توان از جمله مقالات کیفی نامید. شهر به عنوان، محل زندگی، رشد و تعالی انسان، و یک اثر هنری ساخته دست هنرمند (شهرساز) می تواند در زمینه سازی بستری برای کمال انسان در صورت توجه به اصول کمال، بسیار کارا و موفق عمل نماید. در این راستا توجه به اصل وحدت و کثرت در تمامی ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی شهرها و تلاش در ساماندهی آن ها هماهنگ با نظم الهی، راهبردی مهم در خلق بستری مناسب برای کمال انسان ها محسوب می شود. همچنین تجلی زیبایی های خداوندی در شهر و انعکاس آن ها در زندگی اجتماع با الگوهایی همچون باغ ایرانی از دیگر راهکارهای این دیدگاه است.
Cities are the essence of human civilization in the context of time, which today are the most important settlements of contemporary man. In this research, in line with this, the position of the city in Sadra's intellectual system has been explained and its role in reaching perfection has been studied. The city as a biological bed in this world is itself in the world of martyrdom. Man is created by the substantial motion of matter and in order to reach perfection he needs a biological bed in this world called the city. This brings to the fore the place of the city in Sadra's wisdom. This is also important in Arba'a travel. The city as a constrained being (according to the order of existence in Sadra's intellectual system) and a work of art created by the artist, provides a basis for understanding beauty. The presence of beauty in a space makes it possible to understand it. Understanding beauty also has different levels due to the simplicity of the concept of beauty. Understanding beauty moves the intellect. And this important premise creates a context for human perfection. Explaining the position of the city in Sadra's intellectual system can be considered as one of the important principles and achievements in this research. It could bring a new perspective on the study of citizenship rights and more specific issues in urban life in future studies.
خلاصه ماشینی:
در راستاي اين مهم ، به تبيين جايگاه شهر در سيستم فکري صدرايي پرداخته شده و نقش آن در کمال انسان مورد بررسي و مطالعه قرار گرفته است .
فرآيند انجام پژوهش را مي توان اين گونه متصور شد؛ که در ابتدا مفهوم شهر در تفکر پيش از نظام فکري صدرايي مورد بررسي کلي قرار گرفته و در گام بعدي در رابطه با مفهوم شهر از منظر ملاصدرا مطالبي ارائه گرديده است .
٣. شهر در تفکر اسلامي پيش از ملاصدرا مطالعه ديدگاه هاي گوناگون در ميان نظريه پردازان مسلمان در باب مدينه فاضله و ويژگي هاي متصور شده در بستري با عنوان شهر، زمينه را براي بررسي اين مفهوم در حکمت صدرايي فراهم مي آورد.
٤. شهر از منظر ملاصدرا بررسي مفهوم و جايگاه شهر در حکمت صدرايي را مي توان از مسائل جديدي عنوان نمود که در بازنمايي چگونگي به کمال رسيدن انسان در اين بستر بسيار مهم و ضروري به نظر مي رسد.
از نظر ملاصدرا جامعه اي که در ميان افراد آن هنر و دستاوردهاي هنري يا همان صنايع لطيفه رواج بيشتري داشته باشد، قابليتهاي تحول وجودي انسان هم وسعت بيشتري پيدا ميکند و آن ها را در مسير شدن هاي متوالي قرار ميدهد که اين نيز به نوبه خود تعالي و معنويت را براي انسان به ارمغان ميآورد.
مطالعه جايگاه شهر و زندگي شهري در فرآهم آوردن بستري در جهت رسيدن به کمال را مي توان امروزه از مباحث مهم در حوزه شهري عنوان نمود؛ که در پژوهش حاضر اين مهم با توجه به نظام فکري حکمت صدرايي به بررسي گذاشته شده است .