چکیده:
زمینه و هدف: هویت به ویژه هویت ملی مفهومی گسترده و پدیدهای چند بُعدی اعم از اجتماعی، تاریخی، دینی، فرهنگی، سیاسی و... است که در کل، عامل پیونددهنده ملت به شمار میرود. این پدیده شاخصی در شناسایی و شناساندن افراد و پاسخی به نیاز طبیعی افراد است که میتواند دچار تغییرات اساسی قرار گیرد. بنیان پژوهش حاضر را اثرگذاری فضای سایبر از قبیل کمّیت و کیفیت بهرهبرداری دانشجویان از اینترنت و فضای سایبر بر هویت ملی و دینی آنها و ارزیابی همبستگی آنها تشکیل میدهد.
روششناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت، کاربردی و از حیث روش اجرا، پیمایشی و به صورت توصیفی - تحلیلی است. برای جمعآوری دادهها، از روش میدانی و از ابزار پرسشنامه مدون محقق استفاده شده است. جامعه آماری شامل 200 نفر دانشجویان دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات میباشند و سنجش و بررسی پایایی پرسشنامه نیز از طریق آزمون آلفای کرونباخ صورت پذیرفته است. همچنین در مدل مفهومی هویت ملی ایرانی، هویت دینی با توجه به پیوندش در جامعه ایرانی و امنیت داخلی ایران لحاظ شده اسـت.
یافتهها و نتیجهگیری: نتـایج تحلیـل دادههـا در آزمـون فرضـیات نشاندهنده بهرهبرداریهای گوناگون از فضای سایبر است که بیشترین تأثیر خود را بر بُعد اجتماعی امنیت دارد. همچنین بیشترین تأثیر فضای سایبر بر ابعاد مناسکی و شناختی هویت دینی است که میتواند زنگ خطر و پیشگام تهدید بر ابعاد اصلی هویت، یعنی کل هویت ملی باشد.در واقع نوع، میزان و نحوه استفاده از فضای سایبر برمؤلفههای امنیت داخلی و ابعاد هویت ملی و دینی تأثیرگذار بوده است.
Background and objectives: Identity, especially national identity, is a broad concept and a multidimensional phenomenon, including social, historical, religious, cultural, political, etc., which, in general, is the connecting factor of the nation. This phenomenon is an indicator in identifying and introducing individuals and responding to the natural needs of individuals who can undergo major changes. The basis of this study is examining the impact of cyberspace, such as the quantity and quality of students' use of the Internet and cyberspace on their national and religious identities, and their correlation assessment. Methodology: In terms of its nature and objectives this study is of an applied research type and in terms of methodology it is considered as a survey and descriptive-analytic study. Field study and a researcher-made questionnaire were employed for data collection. The statistical population consisted of 200 students of the Islamic Azad University, Science and Research Branch. The reliability of the questionnaire was also examined through Cronbach's alpha test. Also, in the conceptual model of Iranian national identity, religious identity has been taken into accounts due to its connection with Iranian society and internal security of Iran. Findings and Results: The results of the data analysis in the hypothesis testing indicate that various uses of cyberspace have the greatest impact on the social dimension of security. It also has the greatest impact on cognitive and religious aspects of cyberspace that can be a warning and pivotal threat to the main dimensions of identity, i.e., the whole of national identity. In fact, the type, extent and manner of using cyberspace have been influential on the components of the homeland security and national and religious identity dimensions
خلاصه ماشینی:
در واقع نوع ، ميزان و نحوه استفاده از فضاي سايبر برمؤلفه هاي امنيت داخلي و ابعاد هويت ملي و ديني تأثيرگذار بوده است .
همچنان که خانواده ، مدرسه و همسالان به عنوان عوامل تأثيرگذار بر هويت جوانان شناخته ميشود، رسانه هاي جمعي نيز نقش مهمي در شکل گيري هويت آنها به ويژه هويت ملي ايفا ميکند (احمدزاده کرماني،١٣٩٠ :١٦٥) يکي از اين رسانه هاي فراگير که درحال حاضر به اشکال مختلفي رايج شده است موضوع اينترنت و مشتقات آن است ؛ اينترنت و شبکه هاي مجازي به عنوان رسانه اي تعاملي و دو طرفه با جذابيت هاي فراوان که کيفيت و نوع خاصـي از مناسبات ارتباطي را در فضاي مجازي شکل ميدهد و دايره نفوذ گسترده اي را در ميان افکار و رفتار مردم داشته و دارد.
اين نوشتار ميکوشد اثرگذاري فضاي مجازي بر هويت ملي را در ميان جمعي از دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات بدون در نظر داشتن تنوع قوميت هاي آنها و صرفا از دريچه شاخص هاي هويت ملي و تأثير آن در امنيت داخلي را، مورد بررسي و واپايش قرار دهد.
بدين ترتيب ، ميتوان گفت فضاي سايبر برمؤلفه هاي جغرافياي سياسي امنيت داخلي و ابعاد هويت ديني و ملي تأثيرگذار بوده است .
28 Behnke, Andereas, 2006,”No Way Out: DE securitization, Emancipation And the Eternal Return of Political Trends”, Journal of International Relations and Development, Vol. 9, No. 1: 62-69 Crang, Michael.