چکیده:
زمینه و هدف: تصادفات رانندگی امری اجتنابناپذیر است اما نزاع و درگیری پس از تصادف و مقصر جلوه دادن همدیگر ازجمله مسائلی است که علاوه بر اینکه نظم و امنیّت جامعه را خدشهدار میکند، هزینهها و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ناگواری نیز در پی دارد و نیازمند بررسی است. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف مطالعه و بررسی عوامل تأثیرگذار بر نزاع و درگیری رانندگان مرد پس از تصادفات در شهر کرمانشاه انجام شده است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی و از نوع پیمایشی است. جامعۀ پژوهش شامل رانندگان مرد شهر کرمانشاه است که از این جامعه بر اساس فرمول کوکران، تعداد 280 نفر با روش تصادفی و در دسترس بهعنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامۀ محققساخته و برای روایی گویه های مربوط به متغیرها از روایی صوری (مراجعه به متخصصان و خبرگان) استفاده شده است و پایایی تحقیق بر اساس تکنیک آلفای کرونباخ برای تمام متغیرها در حد مطلوب (73%) بوده است. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از آزمون تی تک نمونهای، رگرسیون خطی و با استفاده از نرمافزار spss انجام گرفت.یافتهها: تجزیهوتحلیل دادههای پژوهش حکایت از این دارد که متغیرهای مالی – بیمهای با مقدار (t=27/10)، روانی -شخصیتی (t=25/09)، قانونی - آموزشی (t=23/85) و اجتماعی - فرهنگی (t=27/77) در سطح معناداری 000/0 بر نزاع و درگیری تأثیر دارند. نتایج رگرسیون نیز نشان داد که متغیر مالی - بیمهای با مقدار (β=%14)، روانی - شخصیتی (β=%21)، قانونی - آموزشی (β=%25) و اجتماعی- فرهنگی (β=%19) بهعنوان متغیر مستقل، نزاع و درگیری را پیشبینی میکنند.نتیجهگیری: نزاع و درگیری پس از تصادفات رانندگی بهعنوان یک رفتار نامناسب اجتماعی معلول عوامل مختلفی است؛ بنابراین طراحی و اجرای برنامهریزی آموزشی دقیق درزمینۀ نزاع و پیامدهای آن و همچنین توجه به بُعد رفتاری در آموزشگاههای رانندگی، بازبینی قوانین بیمه در تعیین خسارات مالی، حضور بهموقع پلیس در صحنۀ تصادف، بازبینی قوانین مجازات درگیری و اعمال محدودیتهای رانندگی میتواند گامی مهم و مؤثر درزمینۀ کاهش این بیماری اجتماعی باشد.
Background and objectives: Traffic accidents are inevitable, but quarrels and conflicts after accidents and blaming each other are among the issues that, in addition to undermining the order and safety of society, also have dire economic, social and cultural costs and consequences and need to be investigated. Accordingly, the present study was conducted to study the factors affecting the conflict and quarrel of male drivers after accidents in Kermanshah.Methodology: In terms of its objectives the present study is of an applied research type and in terms of method descriptive and survey. The research population includes male drivers in Kermanshah. From this population, based on Cochran's formula, 280 people were selected using random and available sampling method. To collect data a researcher-made questionnaire was employed and for validity of variables, the face validity (referral to experts and elites) has been used. The reliability of the research, based on Cronbach's alpha technique, for all variables is optimal (73%). Data analysis was performed using one-sample t-test, linear regression using SPSS software.Findings: The analysis of the research data indicates that financial - insurance variable with value of t = 27.10, psychological-personality with the value of t = 25.09, legal - educational with the value of t = 23.85, and social-cultural (cultural) with the value of t = 77.77 affect the conflict and quarrel at a significant level of 0.000. The results of regression also showed that the financial - insurance variable with the value of β = 14%, psychological-personality with the value of β = 21%), legal - educational with the value of β = 25%, and socio-cultural with the value of β = 19% predict conflict and quarrel as an independent variable.Results: Conflict and quarrel after driving accidents as inappropriate social behavior are caused by different factors. Therefore, the design and implementation of accurate educational planning on its conflict and consequences, as well as attention to behavioral dimension in driving schools, review insurance laws in determining financial losses, the presence of a loyal police in the accident, reviewing the laws of conflict punishment and imposing driving restrictions can be an important and effective step in reducing this social illness.
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه اهميـت و حساســيت موضــوع نــزاع و درگيــري در جامعــه و پيامــدهاي منفــي اجتمــاعي و فرهنگـي آن ، پژوهشـگران بـه دنبـال پاسـخگويي بـه ايـن سـؤال هسـتند کـه عوامـل مؤثر بر نزاع و درگيري رانندگان پس از تصادفات رانندگي چيست ؟ پيشينه و مباني نظري رحمتــي، يزدانــي و پاشــازاده (١٤٠٠) در پژوهشــي بــا عنــوان «شناســايي عوامــل مؤثر بـروز جـرم درگيـري (مطالعـۀ مـوردي: شـهر اردبيـل )» بـه ايـن نتيجـه رسـيدند کـه عـواملي چـون پايگـاه اقتصـادي - اجتمـاعي، کنتـرل اجتمـاعي، تعـاملات منفــي بــر نــزاع و درگيــري تــأثير دارد.
بيــرنس ٧ (١٩٩٣) در پژوهشــي بــا عنــوان «آيــا واقعــاً همـان طـور کـه زنـدگي مـي کنـيم راننـدگي مـي کنـيم ؟ نقـش شـاخص شخصـيت در 1- Bucsuhazya, Matuchovaa, Zuvalaa, Moracovaa, Kostikovaa& Mikuleca 224 2- Disassa & Kebu 3- Wilson & Wrangham 4- Deffenbacher, Lynch, Oetting & Yingling 5- Perry & Baldwin 6- Baumeister, Smart & Boden 7- Beirness تصادفات جاده اي » نيـز نتيجـه گرفـت کـه خشـم يکـي از عوامـل دخيـل در تصـادفات رانندگي است .
فراواني تصادف ، درگيري و مشاهده درگيري (رجوع شود به تصویرصفحه) براساس داده هاي جـدول (٥) و بـا توجـه بـه بتـا و سـطح معنـاداري، چهـار عامـل «روانــي - شخصــيتي، اجتمــاعي - فرهنگــي، قــانوني - آموزشــي و مــالي – بيمــه » به عنـوان متغيرهـاي مسـتقل پـيش بينـيکننـده ، بـر نـزاع و درگيـري پـس از تصـادف تــأثير دارنــد؛ بنــابراين فرضــيه هــاي پــژوهش دالّ بــر ارتبــاط ايــن عوامــل بــا نــزاع و درگيري پس از تصادف تأييد ميشود.