چکیده:
از جمله موضوعاتی که در طول تاریخ تدوین احادیث ، محدثان اسلامی را به سمت خود جلب کرده است ، روایات طبی است . ذهبی به عنوان یکی از مشهورترین مورخان و محدثان قرن هشتم هجری کتابی با نام الطب النبوی تالیف کرده و روایات طبی نقل شده از پیامبر را در آن جمع کرده است . این مقاله با هدف تحلیل و توصیف کتاب مزبور به نگارش درآمده و نویسنده کوشیده است تا ضمن ارائه گزارش مختصری از کل کتاب ، تحلیلی از نکات شاخص آن در اختیار گذارد. در همین راستا مقاله بر سه محور: آشنایی با زندگی ذهبی، انتساب کتاب به ذهبی و روش شناسی ذهبی در تدوین کتاب ، متمرکز شده است .
خلاصه ماشینی:
ذهبي به عنوان يکي از مشهورترين مورخان و محدثان قرن هشتم هجري کتابي با نام الطب النبوي تاليف کرده و روايات طبي نقل شده از پيامبر را در آن جمع کرده است .
پيشينه تحقيق محمود حيدري در مقاله اي با عنوان «منهج الذهبي في الطب النبوي» که به زبان عربي نگاشته (حيدري، ٢٠١٤: ص ١٠١ ـ ١٠٨) بر اين عقيده است که ذهبي اطلاع خوبي از مسائل طبي زمان خود و طب پيشينيان و ديگر ملل داشته است و از همين رو در برخي از موضوعات طبي به صورت عميق وارد شده و براي روايات طبي از مسائلي که ميدانسته استدلال و استشهاد آورده است .
حيدري در مقاله خود به روش جمع آوري مطالب طبي ذهبي اشاره کرده و به اين نتيجه دست يافته که مولف در بيان مسائل طبي به تناسب مبحثي که به آن وارد شده از آيات ، روايات ، حکايات و اشعار استفاده کرده است .
١. تدبير اکل و شرب روش بحث ذهبي به اين صورت است که او ابتدا مطلب مورد نظر را از علم طب موجود در آن زمان نقل کرده ، سپس در صورت وجود روايت نبوي، روايات بحث را آورده است .
ذهبي در اين بخش به برخي آداب غذا مثل داغ نبودن غذا و تکيه نکردن هنگام غذا خوردن و راه رفتن بعد از غذا اشاره ميکند: و غذاي داغ مورد مذمت قرار گرفته و پيامبر از آن نهي نموده است و همين طور حضرت به استناد روايتي که بخاري نقل کرده از خوردن در حال تکيه دادن نهي کرده است .