چکیده:
بررسی علل و عوامل هواپرستی در نهج البلاغه از موضوعات بسیار مهم و قابل تامل هست که به طور خاص
در خطبه ٤٢ نهج البلاغه بابیان اینکه هواپرستی و آرزوهای طولانی دو مولفه تاثیرگذار بر نفس انسان
می باشند در این مقاله به اهمیت این موضوع پرداخته شده است. در این مقاله ابتدا به تعریف هواپرستی از
دیدگاه امام علی (ع) و چگونگی انحراف از مسیر حق توسط هوا و هوس اشاره شده و سپس بابیان عواملی
ازجمله بی توجهی به عقل، عدم کرامت نفس، حرص و آز، آرزوهای طولانی، عدم مخالفت با هوای نفس
و عدم تقوای الهی به بررسی این عوامل در نهج البلاغه پرداخته ایم و این مسئله را مورد کنکاش قرار
داده ایم. این تحقیق از نوع روش توصیفی-تحلیلی انجام یافته و ازلحاظ هدف کاربردی است. برای
گردآوری اطلاعات از روش اسنادی (کتابخانه ای) استفاده شده است
خلاصه ماشینی:
در اين مقاله ابتدا به تعريف هواپرستي از ديدگاه امام علي (ع ) و چگونگي انحراف از مسير حق توسط هوا و هوس اشاره شده و سپس بابيان عواملي ازجمله بي توجهي به عقل ، عدم کرامت نفس ، حرص و آز، آرزوهاي طولاني، عدم مخالفت با هواي نفس و عدم تقواي الهي به بررسي اين عوامل در نهج البلاغه پرداخته ايم و اين مسئله را مورد کنکاش قرار داده ايم .
واژه هايکليدي: هوا و هوس ، هواپرستي، نهج البلاغه ، امام علي (ع )، تقوا، نفس ، عقل مقدمه تعريف هاي متعددي براي حقيقت نفس ذکرشده است ازجمله آنکه نفس جوهر مجرد از ماده جسماني و عوارض جسماني است و در تدبير و تصرف به بدن تعلق دارد و بـا مـرگ اين تعلق قطع مي شود.
حضرت علي عليه السلام در خطبه ٦٩ نهج البلاغه نيز هنگام توصيف محبوب ترين بندگان نزد خدا، نخستين نشانه عدل چنين انساني را نسبت به نفس خويش ، دوري گزيدن او از هوا و هوس معرفي ميکند «عدل و داد را بر خود گماشته و نخستين نشانه آن اين است که هوا و هوس را از دل برداشته ».
بر اساس نظر امام علي عليه السلام در نهج البلاغه شش عامل مهم در هواپرستي انسان نقش دارند که عبارت اند از بي توجهي به عقل ، عدم کرامت نفس ، حرص و آز، آرزوهاي طولاني، عدم مخالفت با هواي نفس و عدم تقواي الهي.