چکیده:
سرمایۀ اجتماعی منبعی باارزش برای سازمان ها محسوب می شود و مـیتوانـد تسـهیل - کنندة ایجاد سازمان هـای یادگیرنـده باشـد. هـدف ایـن پـژوهش بررسـی عناصـر سـرمایۀ اجتماعی بر ایجاد سازمان های یادگیرنده در بین کارکنان سـازمان جهـاد کشـاورزی اسـتان همدان بود. این تحقیق توصیفی به شیوة پیمایشی و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته اسـت . جامعۀ آماری ٦٢٥ نفر از کارکنان سازمان جهاد کشاورزی استان همدان بودند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان ٢٣٧ نفـر از آن هـا بـه روش نمونـه گیـری تصـادفی طبقـه ای انتخاب شدند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به وسیلۀ پـانلی از متخصصـان و پایـایی ابزار تحقیق نیز از طریق یک مطالعۀ راهنما و محاسبۀ آلفای کرونبـاخ تاییـد شـد. یافتـه هـا نشان داد که سه بعد شناختی، سـاختاری و رابطـه ای اثـر معنـاداری بـر سـرمایۀ اجتمـاعی داشتند. دو عنصر توانمندسازی کارکنان و تحول سازمانی نیز به ترتیب بیشترین تـاثیر را بـر ایجاد سـازمان یادگیرنـده داشـتند. همچنـین مـدل مفهـومی پـژوهش از بـرازش مطلـوبی برخوردار بود. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهادهای کاربردی ارائه شد.
Social capital is a valuable resource for organizations which can facilitate the creation of learning organizations. The main purpose of this study was to investigate the effect of social capital components on the creation of learning organizations among the staff of the Agriculture Jihad Organization of Hamadan Province. This descriptive research was conducted using survey method and a questionnaire as the instrument of the study. The study population consisted of 625 staff of the Agriculture Jihad Organization of Hamadan Province. The sample size was determined (N=237) by using Krejcie and Morgan's Table. In this study, stratified random sampling was used. The content and face validity of the questionnaire was confirmed by a panel of experts. Reliability was strengthened through pilot testing and calculating Cronbach’s alpha. Data were analyzed using a structural equation modeling technique. Results showed a significant relationship between the three structural, relational, and cognitive dimensions of the social capital of the staff working at the Agriculture Jihad Organization of Hamadan Province and the entire elements of learning organizations. Results obtained from structural equations modeling demonstrated that the entire indices of social capital and learning organization had a significant effect on the conceptual model of the study. According to paths coefficients, the empowerment of individuals (0.89) and organizational development (0.88) had the highest impact on the formation of a learning organization in Agriculture Jihad Organization, respectively. Moreover, the conceptual model was shown to be of suitable fitness. In other words, the findings can perfectly explain the relationships between the components of the research conceptual model. According to the findings, it can also be concluded that social capital is effective in empowering employees and managers and of course the farming community to create a learning organization. This can also accelerate the process of acquiring, storing, analyzing and data mining, transferring, disseminating and applying knowledge, and it can facilitate the application of technology as such.
خلاصه ماشینی:
اين واژه که محققان مختلفي آن را معرفـي و بسـط داده انـد، بـه - عنوان منبعي ارزشمند با مالکيت جمعي تلقي ميشود که به ويژگيهاي سازمان اجتماعي مثل شبکه ها، هنجارها و اعتماد اشاره ميکند و در تسهيل همکاري و هماهنگي براي کسب سـود متقابل بسيار مؤثر است ؛ پس ميتوان انتظار داشت در شرکت هايي کـه از سـرمايۀ اجتمـاعي برخوردار هستند، ميزان همکاري و هماهنگي بين مـديران بـا اعضـا و نيـز بـا گـروه هـدف (کشاورزان ) نيز بيشتر است ؛ اين درحالي است که يکي از چالش هاي مهم در رفتار سازماني، 1.
Tsai & Ghoshal ٦٩ ايجاد و تقويت سرمايۀ اجتماعي است (عطائي، عليآبادي و نجاتيان ، ١٣٩٥؛ کريمي و شـاه - دوستي، ١٣٩٦) و بدون آن ، نرخ تسهيم اطلاعات و دانش در بين کارکنان کاهش چشـمگيري خواهد داشت .
اين موضوع به خصوص در سازمان جهاد کشاورزي که وظيفۀ انتقال دانش به - روز به کشاورزان را دارد، از اهميت بيشتري برخـوردار اسـت ؛ بـه طـوري کـه اگـر کارکنـان سازمان جهاد کشاورزي پيوندها و ارتباطات قوي ايجاد نکنند و هنجارهاي همسو و اعتماد و مشارکت متقابل در بين خود نداشته باشند، سازمان جهاد کشاورزي به عنوان سازماني دانش - محور نخواهد بود و از رسيدن به سازمان يادگيرنده باز خواهد ماند؛ درنتيجـه ، پـل ارتبـاطي بين کشاورزان و سازمان جهاد کشاورزي ضعيف و شـکننده خواهـد شـد کـه درنهايـت بـر اقتصاد کشاورزي کشور آسيب جدي خواهد رساند؛ بنابراين اين پرسش مطرح ميشـود کـه مؤلفه هاي سرمايۀ اجتماعي چه تـأثيري بـر عناصـر سـازمان يادگيرنـده و ايجـاد آن دارنـد؟ برهمين اساس ، اين پژوهش با هدف بررسي تأثير سرمايۀ اجتمـاعي بـر ايجـاد سـازمان هـاي يادگيرنده در سازمان جهاد کشاورزي استان همدان انجام شد.
يافته هاي اين آزمون نشان داد که سه بعد ساختاري، رابطه اي و شناختي سرمايۀ اجتماعي کارکنان سازمان جهاد کشاورزي استان همدان رابطۀ معناداري بـا همۀ عناصر سازمان يادگيرنده داشـتند (جـدول ٤).